Kontsulta eskaeren amiltzea eta ebakuntzetarako hilabete gehiagoko itxaronaldia, Osasungintza COVID-19ra zentratzearen albo-kalteak
Osasungintza ia osorik COVID-19 artatzera bideratzeak eragindako albo-kalteak bistaratzen ari dira: herritarrek mediku adituekin kontsultak eskatzeari utzi diote nabarmen, eta ebakuntzetarako itxaronaldiak luzatu egin dira.
Pandemia tarteko, azken hilabeteetan COVID-19ari erabateko zentraltasuna eman zaio osasungintzan, eta horrek eragin ditu zenbait ondorio. Alarma egoeran, osasun krisiari erantzutera bideratu ziren baliabide gehienak, urgentziakoak ez ziren ospitaleetako jardunak bertan behera utziz; larrialdiak eta onkologia salbu, gainontzeko kontsulta eta ebakuntzak bertan behera utzi ziren, eta era berean, lehen mailako arreta telefono bidezko zerbitzura mugatu zen.
Arreta eta baliabide guztiak pandemiaren etetera bideratzeak, baina, badu bestelako aurpegirik: anbulatorioan txanda hartzeko zailtasunak areagotu egin dira, ebakuntzarako itxaronaldiak luzatu, eta jendeak nabarmen utzi dio mediku adituekin kontsultak eskatzeari.
Koronabirusari begira egindako moldaketek EAEko osasungintza publikoan izandako inpaktua bistaratzera datoz zenbait datu. Gotzone Sagardui Osasun sailburuak emandako datuek adierazten dutenez, 2019ko iraila eta 2020ko otsaila bitarte, 100.000 eta 105.000 herritar artean zeuden kontsulta baten zain. COVID-19aren iritsieraz, baina, 30.000 herritar kolpez atera ziren zerrendatik, eta beherako joera horrek maiatzera arte segi zuen: apirilean 20.000 herritar gutxiago ageri ziren kontsulta itxaroten zeudenen artean, eta maiatza orduko soilik 44.000 herritarrek osatzen zuten zerrenda.
Ordutik egoera leheneratzen ari izan bada ere, 2020ko irailean kontsulta eskatzaileen zerrendan 55.000 paziente besterik ez ziren ageri, urtebete lehenagoko kopuruaren ia erdia. Datu zehatzagoak eman ditu eldiario.es-ek: 2019an kontsulta zain zeuden herritarrak 104.023 ziren, eta urtebeteren ostean 55.807.
Bestalde, albo-kalteak kontsulta eskaeren beherakadaz harago doaz: ebakuntzarako itxaronaldia hilabete luzatu da iaztik.
Herritarrak asistentziazko zerbitzuak galtzen ari direla salatu du Satse sindikatuak, eta LABek gaineratu du kolapso egoera larria bizi dugula osasungintzari dagokionez.
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]
Osakidetza lanean ari da Asisa aseguru-etxe pribatuaren filial baten Quantus Skin sistema osasun-zentroetan ezartzeko, 1,6 milioi euroko inbertsioa eginda. Adituek kritikatu egin dute adimen artifizialeko sistema hori, emaitza "eskasak" eta "arriskutsuak"... [+]
Demagun zure laneko giroa kaxkarra dela. Lan gehiegi dago, baina ez da kontratazio berririk egiten edo, egiten bada, eskasa. Lankideen arteko harremanak ez dira batere osasuntsuak, eta mobbing horizontala eta bertikala edozein momentuan hedatu daiteke. Oso estres maila handia... [+]