Bayrouren gobernua erori da Frantziako Asanblean eta estu da Macron
Astelehen arratsaldean konfiantza mozioa galdu du Frantziako lehen ministro François Bayrouk. Konfiantza mozioa eskatu zuen, datozen lau urteetarako austeritate usaina zuten aurrekontu batzuk aurkeztu eta bere aurkako zentsura mozioa iragarri zuenean eskuin muturrak. Aurrez esana zuen bezala, ordea, ezkerrak ere ez du Bayrou babestu, eta dimisioa eman beharko du orain, konstituzioak agindu bezala. Azkenen hiru urteotan Frantziak izan duen laugarren lehen ministroa izan da. Macronek porrot egin du berriz ere zentro-eskuinaren aldeko apustuarekin. "Egun gutxian" lehen ministro berria izendatuko dutela iragarri dute.
Sorpresarik ez Frantziako Asanblea Nazionalean. Inork ez du François Bayrou salbatu. Europar Batasuneko bigarren ekonomiaren gidaritzapean hamar hilabete besterik ez ditu iraun. Parlamentuan ezkerra gehiengoa den herrialdean bizi den krisi instituzionalaren isla, Emmanuel Macronen zentro muturrak gero eta babes txikiagoekin gobernatzen du Eliseoan, eta eskuin muturra da inkesten buru.
19:00ak baino lehentxeago, Yaël Braun-Pivet Frantziako Asanbladako presidenteak iragarri du emandako 558 botoetatik 364 diputatuk kontra bozkatu dutela, eta 194k alde; ondorioz, lehen ministroak dimisioa aurkeztu behar izan dio Macroni.
"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi zuen dagoeneko jarduneko Frantziako lehen ministroak asteleheneko konfiantza mozioaren bozketaren erronka azaltzerakoan. Bere aurkako zentsura mozioei aurre egin nahian, konfiantza mozioaren bozketa jarri zuen agendan, berdin-berdin bere postua jokatuta. Hala, Bayrou lehen ministroak galdu egin du berak aurkeztutako konfiantza mozioa eta dimisioa eman beharko du.
Macronek bi aukera zituen: Asanblearen babesa lukeen beste lehen ministro bat aurkeztu (bosgarrena hiru urteotan, Berrian Iker Aranburuk gogoratu duen bezala), ala hauteskundeak deitu. Eliseoak jada iragarri du beste lehen ministro bat izendatuko duela.
Protestak asteazkenerako
Ikusiko den bezala asteazkenerako deituta dagoen Frantziako Estatu mailako protesta handia austeritate politiken aurka. Jenofa Berhokoirigoinek ARGIAn jaso zuenez, Jaka Horien mugimenduaren jarraipen gisa ikusten dute batzuek, nahiz eta oraingoan, ezberdintasuna den, alderdi politiko eta sindikatuen babesa duen.
Ipar Euskal Herriari dagokionez, badabiltza herritar batzuk giroa berotu nahian eta eragile sindikal batzuek ere bat egin dute dagoeneko deiarekin. Tartean dago, besteak beste, LAB: "Mugimendu honek adierazten duen haserre soziala zilegi da, eta konpartitzen dugu. Izan ere, Bayrouk iragarritako austeritate plana langileen bizitza prekarizatzen ari diren azken urteetako politika antisozialen jarraipenean kokatzen da".
Urriaren 9rako grebarako deia luzatua dute langile sindikatuek eta bi deiak batzen ditu plazaraturiko LABen agiriak: "Dena blokeatzea ez da erabakitzen, antolatzen baizik. Greba egitea ere dena blokeatzea da. Bide horretatik blokeatu nahi duten langileei dei egiten diegu gurekin harremanetan jar daitezen. Horretarako, datorren urriaren 9rako mobilizazio eta greba egun gehiago iragarriak genituen, segi dezagun mugimendua indartzen eta borrokak bat egiten".
Zor publikoarekin arazoa Frantzian
Uztailean datozen lau urteetarako aurrekontuak aurkeztu zituen Bayrou Frantziako lehen ministroak. Eztabaidaren erdigunean jarri zuen herrialdeak duen zor publikoa, baina kritika handiak eragin zituen, hurrengo urteetako aurrekontuetan urtero 43.800 milioi euro murriztu nahi zituela iragarri zuenean, besteak beste, pentsioak izoztuta, lan publikoak eta osasuneko gastua murriztuta, baita bi jai egun nazional kenduta ere.
Berehala, Marine Le Pen buru duen RN Batasun Nazionala eskuin muturreko alderdiak babes aldetik indartsu ez zebilen lehen ministroaren aurka zentsura mozio bat aurkeztuko zuela iragarri zuen. Ondoren, bera aurreratu eta konfiantza mozioa aurkeztu zuen.
Irailaren 10a izanen dute protestarako lehen hitzordua. 2018 urteko Jaka Horien mugimenduaren segipen gisa ikusten dute anitzek deia, nahiz eta alderdi politikoak eta sindikatuak dinamikari lotu izanak ezberdintzen dituen biak. François Bayrouren austeritate politikaren... [+]
2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.
Horri gehitu behar... [+]
Konfiantzaren erronka izenburua jarri diote Kanakyko indar independentisten eta unionisten arteko akordioari. Ozeano Bareko uhartediak herrialde europarraren parte izaten jarraituko luke, baina estatu izaera lor dezake kaledoniarrek hala bozkatzen badute. Datorren urte hasieran... [+]
Dozenaka lagunek agerraldia egin dute astelehen arratsaldean Baionan, Pirinio Atlantikoetako Departamenduaren egoitzaren aurrean. Frantziak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko dituela iragarrita, euskararen etorkizuna bermatzeko hizkuntza politikak "ausardia eta... [+]
"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Maiatzaren 27an Frantziako Estatuko Legebiltzarrak onartu zuen heriotzarako laguntza baimentzen duen legea. Askok aurrerapen humanistatzat jo arren, lege berri honek kezkak piztu ditu pertsona ezinduen eskubideen aldeko mugimenduetan. Gaur egungo gizarteak ez badizkie pertsona... [+]
Debekua uztailak 1ean sartuko da indarrean hainbat espazio publikoetan, hondartzak edo parkeak kasu. Araua errespetatzen ez duten herritarrei 135 euroko isuna jarriko diete.
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]
Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]
Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]
Ur kontaminatua ur mineral eta ur natural gisa saltzen aritu dira urte luzeetan Nestlé eta Sources Alma multinazional frantsesak. Legez kanpoko filtrazioak, iturburuko ura txorrotakoarekin nahasi izana... kontsumitzaileen osagarria bigarren mailan jarri eta bere interes... [+]
Baldintzapeko askatasunaren alde agertu bada ere Parisko dei auzitegia, ekainaren 19ra atzeratu du epaia, Georges Ibrahim Abdallahk ez dizkielako kalte-galerak ordaindu AEBei. Baldintzapeko askatasunaren alde agertu zen azaroaren 15ean Frantziako Zigorrak Aplikatzeko Epaitegia,... [+]
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
331 diputatuk bozkatu dute ezkerrak aurkezturiko zentsura mozioaren alde. Eskuin muturrak babestu du ezkerraren testua, eta horrek ekarri du gehiengoa lortu izana. Emmanuel Macron presidenteak hitza hartuko du ostegun honetan 20:00etan.