Martxoaren 3ko Memoriaren Gunerako lorturiko 600.000 euroak erabili gabe gera litezke
Gasteizko Zaramaga auzoko San Frantzisko eliza birmoldatzeko EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin hitzartutako diru-partida ez du erabiliko Eusko Jaurlaritzak, ez delako eraikinaren "jabe ezta onuradun ere". Hala, Martxoaren 3ko Memoriaren Gunearen proiektuak aurten ere geldirik jarraitzeko arriskua du.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Martxoak 3 elkarteak 2024 urtea "aurrerapenen urtea" izan behar duela azaldu du duela gutxi, batez ere Zaramaga auzoko San Frantzisko elizan egitekoak diren Memoriaren Gunea martxan jartzeko. Baina ez dirudi erraza izango denik, EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin negoziatu eta Espainiako Aurrekontu Orokorretan islatutako 600.000 euroak erabiltzeko ezintasuna adierazi baitu Eusko Jaurlaritzak.
Naiz-ek argitaratu duenez, EH Bilduko Julen Arzuaga parlamentariak egindako galdera bati erantzun dio Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politika sailburu Nerea Melgosak. Bere esanetan, Jaurlaritzak "ezinezkoa" du partida hori erabiltzea ez delako eraikinaren "jabea edo onuraduna, eta ez du lagapenean edo erabilpenerako hartuta". Gainera, sailburuak gogorarazi du aurrera begira ere ez dela horrelakorik aurreikusten, eraikinaren erabilera Martxoak 3 fundazioari lagatzeko konpromisoa baitauka Elizak.
Hortaz, 600.000 euro horiek erabili gabe gera litezke eta Memoriaren Gunearen proiektuak geldirik jarraitzeko arriskua du. Proiektuak bidean aurkitu dituen oztopoen artean beste bat da honakoa; horrez gain, lursailaren partzelazioarekin edo fundazioaren osaketarekin ere atzera-aurrera handiak izan baitira, tramiteak eta erabaki politikoak tarteko.
Martxoak 3 elkartea ez dago geldirik
Aitzitik, Martxoak 3 elkartearen lana ez da gelditu, 1976ko Gasteizko langileen sarraskiaren memoria berreskuratu eta babesteko. Azaldu dute Memoriaren Gunea edukiz betetzeko materialak dokumentatzeko talde teknikoa laster jarriko dela martxan.
Gainera, 2023an inoizko bisitari kopuru handiena izan dute Zaramaga auzoan barrena egindako ibilaldiek: ia 3.000 lagunek ezagutu dituzte lekua eta testigantzak bertatik bertara, urte osoan antolatu diren 67 bisita gidatuetan. Hain justu, aurten beteko dira 25 urte Martxoak 3 elkartea sortu zela.
Frankismoaren azken exekuzioak hartu ditu hizpide Javier Buces historialariak, Askatasun Haizea (Txalaparta) liburuan. Estatuak eragindako biktimak, "bigarren mailako biktima" izaten jarraitzen dutela uste du Bucesek.
1985eko irailaren 25ean Inaxio Asteasuinzarra hernaniarra, Sabin Etxaide zestoarra, Agustin Irazustabarrena astigarragarra eta Jose Mari Etxaniz urretxuarra hil zituen GALek Baionan. 40 urte geroago omenaldia egin diete Monbar Hotelaren aurrean, hil zituzten lekuan.
Azaroaren 15ean kalera irtetera dei egin dute, PSN, EH Bildu eta Geroa Baik “ezarritako arrabolari erantzuteko”. Frankismoaren biktimak gutxietsiak sentitzen dira Iruñeko Udal Gobernuaren partetik.
Izpegiko besten karietarat Baztango eta Baigorriko gazteek mahai-ingurua antolatua dute arrats honetan Iparretarrak talde armatuaren memoria kolektiboa eraikitzeko beharrez. IKko sortzaileetan izan den Pilipe Bidartekin mintzatu gira, jakiteko nola bizi izan dituen 40 urte... [+]
.jpg)
Nafarroako Gobernuan ondare historikoaz arduratzen den erakundea da Vianako Printzea, eta Iruñeko Udala haren zain zegoen birgaitze prozesuarekin aurrera jarraitzeko. Datozen asteetan, beraz, obrarako lehiaketa irekiko da.
"Oraindik korapiloa askatzeko" dagoela gogoratzeko eta Txiki eta Otaegiren fusilatzeen 50. urteurrena kari, Sortuk bi pankarta handi eskegi ditu Cuelgamuroseko monumentuko arku batetik. 1975ean bertan lurperatu zuten Francisco Franco diktadorearen gorpua, 1936ko gerran... [+]
Iratzar eta Olaso Dorrea fundazioek antolatu duten erakusketa ibiltaria ezin izango da Zarauzko areto publikoetan ikusi. Udalak argudiatu du errelato "partziala" eta "ideologizatua" eskaintzen duela. EH Bilduren lokalean paratuko dute azkenean.
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
