Gazarako su-etena adostu arren, akordioaren bozketa gibelatu du Israelek
Adosturiko puntu batzuk aldatzen saiatzea leporatu dio Benjamin Netanyahuk Hamasi, baina azken honek informazioa gezurtatu egin du berehala. Urtarrilaren 15eko arratsaldean adostutakoaren arabera, hiru fase lituzke meniak eta igandean abiatzekoa dute. Bizkitartean, erasoekin gogor segitzen du Israelek, eta 73 palestinar hil ditu akordioaz geroztik.
Hamasen eta Israelen artean adosturiko akordioaren bozketa gibelatu egin du Israelgo Segurtasun Kabineteak. "Azken orduko krisi bat" sortzea leporatu diote sionistek Hamasi, adosturiko puntu batzuk aldatzen saiatu dela argudiatuta. Adierazi dute ez dutela testua izenpetuko Hamasek akordioaren puntu guztiak onartu dituela ziurtatu arte. Informazio hori gezurtatu egin du Hamaseko ordezkarien artean den Izzat el-Reshiqek, berretsiz akordioarekin bat egiten dutela.
Urtarrilaren 15 arratsaldean heldu da aste hastapenetik espero zen albistea: Hamas erakundea eta Israelgo Gobernua su-eten akordio batera arribatu dira. Qatarko Lehen ministro Xeikh Mohammed bin Abdulrahman al-Thanik baieztatu du informazioa. Igandean abiatuko litzateke menia, eta bizkitartean, eraso bortitzekin segitzen du Israelgo armadak: 73 palestinar hil ditu su-etena adostu dutenaz geroztik.
Nahiz eta mesfidantza ere sentitu, karrikara atera dira palestinarrak, su-etena ospatzeko. Israelen, berriz, zatiketa handia dago herritarren artean: akordioa salatzeko manifestazioetan dabiltza ehundaka israeldar, baina bahituen senideek txalotu egin dute akordioa, nahiz eta horiek ere mesfidati dauden.
Joe Biden AEBetako presidenteak zein astelehenean haren kargua hartuko duen Donald Trumpek ere berehala eman dute su-etenaren berri. Biek daukate beraien burua akordioaren lorpenaren oinarrian. Oro har, argi dena da paper inportantea daukatela AEBek –su-etenean zein orain arteko genozidioan–. Iragan maiatzaren 31n Joe Bidenek proposatu zuen akordioarekin antza handiak ditu urtarrilaren 15 honetan onarturikoak.
Su-etena, hiru fasetara
Akordioa osoki publiko ez bada ere, hurbileko iturriek zabaldurikoari segi, 42 eguneko hiru fase lituzke Israelen eta Hamasen arteko su-etenak.
Lehenengo fasean, Hamasek 33 bahitu israeldar askatuko ditu –emakumezkoak, haurrak, adindunak, kolpaturik edota eri daudenak–. Parean, bahitu zibil bakoitzeko 30 preso palestinar utziko ditu aske Israelek, eta bahitu militar bakoitzeko 50. Orotara, ia mila preso askatu beharko lituzke Israelek, horiek 2023ko urriaren 7az geroztik preso sarturiko 19 urtetik beherakoak edota emakumezkoak izanik.
Israelgo armada aterako da "eremu jendetsuetatik" –tartean, Gaza bitan zatitzen duen Netzarim pasabidetik– eta etxera itzultzen ahalko dira bizitokia utzi behar izan dutenak. Hala ere, Israelekilako mugan –hegoko Rafahtik hasi eta iparreko Beit Hanunera arte–, 800 metroko zabalera duen babes-eremu batean presente egonen da israeldar armada. Laguntza humanitarioa sartzen uztea ere adostu dute –egunean 600 kamioi, horietatik 50 erregaiarekin–.
Lehenengo fasea "ongi baldin badoa aurrera", 16. egunean hasi beharko lituzkete bigarren eta hirugarren faseari buruzko negoziazioak –eta beranduenez bosgarren asterako bukatu beharko dituzte–. Bigarren faseak "gerraren erabateko bukaera" ekarriko luke. Israelgo armadaren tropa guztien lekutzea eta bizirik diren bahitu guztien askatzea ere ekarriko lituzke.
Hirugarren eta azken fasean, borroken erabateko etenaldiari eutsi beharko diote. Gaza berreraikitzeko plan bat ontzen hasiko dira, zeinetan Egiptok, Qatarrek eta NBE Nazio Batuen Erakundeak eginen lituzketen bitartekari lanak. Bestalde, Hamasek hildako gatibuen gorpuak emango dizkio Israeli; eta, Israelek, hildako gudari palestinarrenak Hamasi.
Ezadostasunak
Negoziazioetan, AEBak, Qatar eta Egipto aritu dira bitartekari lanetan eta aitzinamenduaren jarraipena ere beren esku izanen dute. Hala eta guztiz ere desadostasun potoloak daude bi aldeen artean: Israelek ez du onartzen israeldar armadaren erabateko lekutzerik, ezta Gazaren gobernamendua Hamasen edota Palestinar Aginte Nazionalaren esku gelditzea.
Datu ofizialei segi, 46.000 palestinar baino gehiago hil ditu Israelek Gazan 2023ko urriaren 7az geroztik. Baina The Lancet adizkariaren arabera, %40 gehiago dira hildakoak: 64.200 baino gehiago dira. Urriaren 7an Hamasek bahituriko 251 israeldarretatik 94k segitzen dute gatibu.
Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak.
Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.
Global Sumud Flotillak deituta, dozenaka ontzi itsasoz ahaleginduko dira Israelek ezarritako blokeoa hausten. Ekimenera mundu osoko aktibistak batu dira, tartean lau euskal herritar. Deialdiari babesa adierazteko, Gazarako Mugimendu Globaleko Euskal Herriko delegazioak hainbat... [+]
Ontzidia abuztuaren 31n irtengo da Bartzelonatik. Euskal Herriko lau kide joango dira bertan, munduko beste 40 herrialdeetako solidarioekin batera.
AEBetako Estatu idazkari Marco Rubio astelehenean biltzekoa da Israelgo atzerri ministro Israel Katzekin, su-etenerako akordioez mintzatzeko. IPC Jakien Segurtasunaren Faseen Sailkapen Integratuak agentziak ostiralean kaleratutako txosten batek ohartarazi du Gazan gosete... [+]
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]
Espainiako Vuelta abuztuaren 23tik irailaren 14ra izango da, bertan, Israel-Premier Tech taldeak hartuko du parte. Txapelketaren zuzendari Javier Guillének esan du "ezin dituztela kanporatu, puntuazioa dela eta parte hartzeko eskubidea" irabazi baitute.
Gazako palestinarren aurkako genozidioa aurrera doan bitartean, Europak Israelgo armagintza industria hauspotzen jarraitzen du. Elbit Systems Israelgo armagintza enpresa ezagunak joan den astean iragarri zuen Europako herrialde batekin 1.600 milioi euro baino gehiagoko kontratua... [+]
Gaza Hiria osorik okupatzeko onartu berri duten planaz kezkatuta, milaka israeldarrek Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroari exijitu die Hamasekin akordio batera iristeko "gerra amaitu" eta zerrendan dituzten bahituak aske uzteko. Herrialdeko lehen... [+]
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.