Irlandan hauteskunde gazi-gozoak Sinn Feinentzat
Boto zenbaketa amaitu gabe, Sinn Feinek zortzi ordezkari gehiago lortu ditu, baina espero zena baino gutxiago. Koalizio gobernua osatu duten alderdiek 62 ordezkari galdu dituzte. Ezinezkoa da 2011ko koalizio gobernua errepikatzea.
Koalizio gobernua osatu duten Fine Gael alderdiak eta laboristek ordezkari ugari galdu dute azken urteetan abian jarritako murrizketa politiken ondorioz. Fine Gael (FG) alderdi kontserbadoreak botoen %10,6 galdu du –31 diputatu gutxiago lortu ditu oraingoz–, Soledad Galianak Garan jaso duenez. Nolanahi ere, indar bozkatuena da: botoen %25,52 lortu du eta 47 ordezkari.
Laboristei ere garesti atera zaie kontserbadoreekin koalizioa osatu izana. Langile klasearekin identifikatu ohi den alderdiak botoen %12,8 galdu du –31 diputatu–. Joan Burton alderdiko liderra eta Gobernuko lehendakariordea alderdia gidatzeko hautatu bazuten ere, agerikotzat jotzen dute alderdiaren lidergoa utzi beharko duela, eta ezingo duela koalizio gobernua errepikatu. Izan ere, bi alderdien artean 53 ordezkari baino ez dituzte lortu.
Bestalde, Fianna Fail alderdi kontserbadoreak 2011n baino %6,9 bozka gehiago lortu ditu. Micheal Martinen alderdiak inkestetako datuak hobetu ditu, eta nabarmen hurbildu da Fine Gael alderdi kontserbadore nagusira; alderdi nagusiak baino %1,2 bozka gutxiago lortu ditu –lau diputatu gutxiago–.
Oraingoz, Fianna Fail eta Fine Gael alderdi kontserbadoreek ukatu egin dute koalizio gobernua osatuko dutenik, eta Fine Gaelek adierazi du hauteskundeak errepika daitezkeela. Dena den, bi alderdiek ez dute guztiz baztertu akordioa erdiesteko aukera ere.
Sinn Feinen botoek gora, baina ez espero baino gutxiago
Zapore gazi-gozoa utzi diote hauteskundeek Sinn Fein alderdiari. Gerry Adamsen alderdiak 2011n baino bozka gehiago lortu du, baina espero zena baino gutxiago. Inkesten arabera, alderdi errepublikanoak botoen %15 lortu behar zuen, baina botoen %13,6an geratu da. Errepublikano baten hautaketa ziurtzat jo den barruti batzuetan ez du ordezkaririk lortu.
Dena den, zortzi ordezkari gehiago lortu ditu, eta Sinn Fein alderdiak inoiz ordezkaririk lortu ez duen barrutietan ere lortu du ordezkaritza, Wicklown, esaterako. Sinn Feinek baztertu egin du alderdi kontserbadoreekin gobernua osatzea, eta adierazi du “Aldaketarako Eskubidea” manifestua sinatzen duten alderdi eta politikari independenteekin soilik osatuko lukeela gobernua.
Irlandako hiriburuan milaka lagun bildu dira irlandera sustatzeko ekintzak eta finantzazioa eskatzeko. Hizkuntza gutxiagotua aldarrikatzeko mezuez gain, eskuin muturraren aurkako adierazpenak egin dituzte eta gaeliko inklusibo baten alde egin dute.
Bi herrialdeek jakinarazi dute ez direla 2026ko Eurovision jaialdira aurkeztuko Israelek parte hartzen jarraitzen badu. Espainiako Gobernuko Kultura ministro Ernest Urtasunek ere iradoki du Espainiak ez lukeela parte hartu beharko.
ARGIAren efemerideen kanalean topatu dut berri zaharra: 1918ko apirilaren 23an, Irlandako langileek greba orokorra egin zuten I. Mundu Gerrarako derrigorrezko erreklutamenduaren aurka. Langileen eta independentziazaleen erantzunari esker, Britainia Handiak atzera egin behar izan... [+]
Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]
Israelgo Atzerri Ministerioak igandean iragarri du Dublinen daukaten enbaxada itxiko dutela, Irlandak iragarri eta gero bat egingo duela Hegoafrikak Israelen aurka jarritako salaketarekin.
Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak Apple eta Irlanda kasua ebatzi, eta Googleren aurkako zigorra berretsi du, nagusitasunezko posizioaz abusatzeagatik.
Maiatzaren 28an hartuko dute neurria ofizialki. 1967 aurretiko mugak aitortu dizkiote Palestinari, eta bi estatuen konponbidearen alde lerratu dira. Israelek esan du erabakiak terrorismoa saritzen duela.
Herri bateko familia eta eskola guztiek adosten badute haurrei ez dietela smartphonerik erosiko, akabo seme-alabei mugikorra emateko presioa, akabo mugikorrik ez duen haur bakan horien bazterketa. Bada, Irlandako Greystones hiriko zortzi ikastetxeek eta horietako guraso... [+]
Europar Batasunean inoiz enpresa bati ezarri dion isunik handiena jarri dio Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den enpresari, Meta-ri, herritarren datuen babeserako arauak urratzeagatik. Edonola ere, 1.200 milioiko zigor hori 2022an Metak izandako irabazien %5 inguru... [+]
Sinn Feinek lehen aldiz irabazi ditu Ipar Irlandako udal hauteskundeak, eta 462 zinegotzietatik 144 eskuratu ditu, duela lau urte baino 39 gehiago. Alderdi errepublikarraren ustez, horrek balio beharko luke unionismoak blokeatzen duen Stormonteko Legebiltzarra berriz... [+]
Mende laurdena bete du Ipar Irlandako Ostiral Santuko Hitzarmenak, gatazka armatuen konponbiderako erreferenteetako bat bilakatu dena munduan. 1998ko akordioaren helburu nagusia biolentziari amaiera jartzea zen. Indarkeria izugarri apaldu da, baina ez da desagertu. Berbarako,... [+]
Ipar Irlandako Parlamentua blokeatuta dago maiatzetik, DUP unionisten alderdiaren protestagatik, ez baitago ados Brexitaren ostean Ipar Irlandan Europako Batasunak jarri dituen merkataritza kontrolekin, besteak beste. Erresuma Batuaren eta Europako Batasunaren hitzarmen berriak... [+]