“Ilargiak miraririk ez du eginen baratzean, baina badu bere eragina”
Adi baratzezain eta landarezaleak! Zuengan pentsatuz propio sortutako agenda kalean da: Ilargiaren eta landareen 2021eko agenda. Jakoba Errekondoren testuz eta Antton Olariagaren marrazki ederrez hornitua, norberaren ohar eta idatziekin betetzea izanen da urte berrirako erronka. Zuen alea eskura dezakezue ARGIAren Azokan eta betiko saltokietan. Jakoba Errekondok xehetasunak eman dizkigu.
Zer du agenda honek besteengandik desberdin?
Beste edozein agendatik desberdintzen duena da astero-astero landareekin egin behar ditugun lanetarako ilargiaren bi zikloak erakusten dizkigula, eta hilero fruitu-arbolatan, lorategian edo basoan egin beharrekoak ere adierazten dizkigu. Aurtengo nobedadeetakoa da hilabete bakoitzean ilargiaren zikloaren eskema azaltzen duela. Bestetik, urtero gai bati eskaintzen diogu agenda eta aurtengoan garaian garaiko barazkiak dira protagonistak: kalitatezko elikadura nahi badugu jakin beharra dugu zer den freskoa eta garaikoa. Hilabete bakoitzean barazki horiek zein diren azaltzen zaigu agendan.
Zein ataletan banatu duzue agenda-liburua?
Kokapena egiteko, ilargiaren eragina azaltzen da hasieran, eta urte osoko ilargiaren bi zikloak. Euskal Herriko klima mapa ere proposatzen da, baratze bakoitzaren kokapenaren arabera lanak desberdinak direlako. Agendan norberak bere lanak seinalatzeko aukera du, eta lan horiek errazteko aholkuak ere badaude: landare laguntzaileak zeintzuk diren, polinizatzaileak nola erakarri, ongarriak eta txandakatzeak nola egin, barazkiak nor norekin eramaten diren ongi, tratamendu naturalak… Informazio hori guztia, gainera, Antton Olariagaren marrazki ederrekin lagunduta doa.
Norentzat da bereziki erabilgarri?
Batez ere landareekin lan eginez ikasi nahi duenarentzat, edo baratzerik eta landarerik eduki ez baina horien inguruan gehiago jakin nahi duenarentzat: garaian garaikoa jateko, landareekin eta baratzearekin lotutako esaldiak ikasteko… Horretarako ere erabilgarria da. Bestetik, egia da eguneroko gauzak seinalatzeko ere erabil daitekeela, besterik gabe, agenda arrunt bat bezala.
Ilargiari jaramon gehixeago egin beharko genioke gure egunerokoan?
Norberak ikusi beharko du hori! Garbi dago landareengan eragina baduela ilargiak. Noski, ilargiak ez du miraririk egiten, aurreko lan guztiak ongi eginak eduki behar dira: lur ona izan, bizia, ongi prestatua, bertako landare barietateak erabiltzea… hori guztia ongi dagoenean, lagunduko du ilargiak!
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]
2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ubidekoak (Bizkaia) dira Imanol Iturriotz eta Aritz Bengoa gazteak. “Lagunak gara txikitatik, eta beti izan dugu buruan abeltzaintza proiektu bat martxan jartzeko ideia”, azaldu du Iturriotzek. Nekazaritzari lotutako ikasketak izan ez arren, baserri munduarekin eta... [+]
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]