Mediterraneoko eta Ozeano Bareko Itsas faunak dira munduan plastiko gehien irensten dutenak, Andaluziako unibertsitate batek egin duen ikerketaren arabera.
Mediterraneoko eta Ozeano Bareko itsas fauna da plastiko hondakinen kalteak gehien sufritzen dutena. Itsasoko animalientzat plastikozko hondakinen inpaktu handiena arrantza-aparailuekin egindako korapiloen bidez gertatzen da, hala nola tranpa hilgarria osatzen duten sareen bidez. animalien gorputz-adarretan korapilatzen diren hondakinek ere eragin handia dute, eta kasu askotan, lur gainean arnasa hartzea eragozten diete.
Plastikoa saretzearen ondorioz sortzen diren mikroplastiko txikiak, ustez elikagaiak direlakoan, jaten ditu espezie mota askok. Irenstean, digestio-hodia blokeatu eta animaliek hiltzeko arriskua dute. Abandonatutako hondakin bakoitza, araztegietan behar bezala birziklatzen edo iragazten ez den gramo bakoitza, itsasora iristen da. 4,8 eta 12,7 milioi tona metriko plastikozko hondakin metatzen dira urtero itsasoetan.
Ondorioak itsas dortoketan, zetazeoetan eta arrainetan
Almeriako Unibertsitateako ikerketa batek erakusten duenez, itsas faunak munduan plastiko gehien irensten duen itsasoak Mediterraneoa eta Ozeano Barea dira. Itsas dortoken heriotza eragiten duten plastikorik ohikoenak ondorengoak dira: zuriak (%66,60), zuntzak (%54,54) eta dentsitate txikiko polimeroak (% 39,09). Zetazeoetan: zuriak (% 38,31), zuntzak (% 79,95) eta poliamidak (% 49,60). Arrainetan: gardenak (% 45,97), zuntzak (% 66,71) eta poliesterrezko polimeroak (% 36,20). Oro har, zuntz argiko mikroplastikoak dira, ziurrenik, munduan itsas-fauna gehien kaltetzen dutena.
Aszidiak tunikadun modura ere ezagutzen diren itsas ornogabeak dira. Munduko ozeano guztietan dauden animalia iragazle sesilak dira: bizitzaren zatirik handiena azalera solidoetara –arroka, maskor edo egitura artifizialetara– finkatuta emango dute, ura etengabe... [+]
Belazea gorri azaltzen zen, egun batetik bestera. Gorri-gorri, gorri bizi urrutitik ikusgarri. Gorbela zen, itsas-belarra edo alga. Nekazariak itsas bazterretik bildu eta lehortzeko belazean zabaltzen zuena. Gorbel arrea eta gorbel gorria izaten ziren eta gu bezalako... [+]
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Haurtzaroan, lursailen batean, parkeren batean edo baserri giroko lurretan sarritan izaten genituen “txitxareak” eskuartean… Jolas guneak gero eta artifizialagoak diren garai hauetan ordea, zaila da hiri nahiz herri-guneetan halakoak topatzea. Baina itsasoko... [+]
Faroe uharteetan, Ipar Atlantikoko artxipelago bat, Danimarkaren kontrolpean, urtero ehunka zetazeo hiltzen dituzte –normalean milatik gora–. Batzuek "tradizioa" deitzen diote, hainbat mendetako antzinatasuna duelako. Baina odolez gorritutako hondartzan... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
A ze fauna! atalaren lehen denboraldian, olatuz-olatu hainbat itsas izaki aurkeztu dizkizuet txoko honen traineruko kareletik. Ordea, bigarren denboraldiko nire lehen artikulua lagun bati gorazarre egin eta bere lanaren garrantzia azpimarratzeko erabili nahi dut:... [+]
Sentsibilizazio saioen, hitzaldien eta sare sozialen bidez aktibismo antikapazitista egiten du Juncal Cepedak (Irun, Gipuzkoa, 1986). Txikitan ez du erreferente desgaiturik izan, eta besteei laguntzeko eta erreferenteak sortzeko egiten du dibulgazioa. Sare sozialen bidez,... [+]
Itsasoaren heina 9,4 zentimetroz igo da azken 30 urteetan, baina guneka anitzez handiagoa da igoera –besteak beste, Pazifikoko eremu batzuetan 15 eta 30 zentimetro artekoa da–. Beroketa efektuko gasen isurketak ttipitzeko eta klima larrialdiari aurre egiten... [+]