“Geroz eta jende gehiagok amesten du bizimolde berriekin”

  • Aman Komunak sareak herri kanpaldi bat antolatu du biharko eta etziko, Larhungo kasko gainean. Sarea hiru hilabete oroz biltzen da Euskal Herriko guneren batean, auzolana eta gogoetak uztartzeko.


2018ko urriaren 12an - 14:02
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Bruno Peron. Aman Komunak sareko kidea

Biltzen direlarik, 60 pertsona baino gehiago izan ohi dira. Bihar, herri kanpaldi bat eginen dute Larhun kaskoan, eta hiru hilabete oroz egiten duten bezala, Aman Komunak sareko kideak mahai inguruan bilduko dira igandean. Horien artean izanen da Bruno Peron (1963, Suresnes, Frantzia) baigorriarra.

Zergatik sartu zinen Aman Komunak sarean?

Notre-Dames-des-Landeseko BBGan [babestu beharreko gunea] elkartu ginen sostengatzera Euskal Herritik joan ginen pertsona batzuk. Bakoitza bere aldetik joan zen, ez genuen elkar ezagutzen eta manifestazio handi batean ikurrin handi bat ikusi genuen; nire herrikoak ziren, Baigorrikoak, baina bistaz bakarrik ezagutzen ginen. Han ezagutu nituen, aski harrigarria egin zitzaigun. Euskal Herriko beste hainbat talde ezagutu genituen. Han aipatu genuen interesgarria litzatekeela gai desberdinetan borrokan ari diren taldeen artean sare bat osatzea. Horrela sortu zen Aman Komunak, eta nik naturalki segitu nuen.

Nolaz BBGan ezagutu zineten eta ez hemen?

Hori zen gure galdera. Segur aski komunikazio eta ikuspen eskasiagatik. Gasteizko Errekaleor auzo okupatuko jendeak ez zekien hemen borroka bat bazela urre meategien inguruan edo Larhuneko garapen turistikoa zer bide hartzen ari den; hemengo jendeak ez zuen auzo hori ezagutzen, erraustegiaren kontrako borrokaren berririk ez zuen… Zergatik? Komunikazio eskasiagatik segur aski. Gure helburua kolektibo horien elkarren artean harremanetan ezartzea da.

Sare bat dela diozu, baina zer da elkartzen zaituztena?

Notre-Dame-des-Landesen elkar ezagutu izanak berak zerbait dio: hango borroka aireportuaz harago doa; garapen kapitalistaren kontrako borroka bat da. Denek badakigu bere bidean dena lehertzen duen zapalgailu bat bezala dela. Hori borrokaren oinarria da. Bestalde autogestioaren ideia ere bada, gure baitatik antolatzearena. Ez ote dugu pertsona gisa beste gisako bizi bat antolatzen ahal, bazter batean? Autonomiaren bilaketa, autogestio geroz eta gehiago ukaiteko beharra begi bistakoa zen BBGan, baina berdin Errekaleorren, Ziordian… Bestalde hizkuntza ere, euskara, lokarria da. Ni ikasten ari naiz baina lehentasunetan da eta indar hori egiten dugu.

Aman Komunak sortu zenetik zinezko sare bat osatu da?

Bai, hiru hilabetean behingo biltzarretan 20 eta 30 kolektibo artean elkartzen dira, Euskal Herriko zazpi herrialdeetatik. Ez dugunez gure burua talde politiko —erran dezagun— tradizionaletan kokatzen, badugu alde espontaneo bat, atipikoa, elkarrizketak ez dira usaian bezalakoak, denek parte hartzen dute, gauza anitz pasatzen dira. Sortu berria da baina zinez ontsa aitzinatzen ari gara.

Lan ildoak badituzue?

Hasteko kolektiboak biltzen segitzea, sarea garatzen segitzea eta borroketan laguntzen segitzea. Aktualitate azkarra izan da azken 12 edo 18 hilabeteetan, Notre-Dames-des-Landesetik hasirik, Larhun orain… Ez da gure bokazioa baina azkenaldian aktualitateari lotu borrokekin ari izan gara. Bestalde autogestio teknikak ere partekatzen ditugu eta abar…

Zuen biltzarrak borrokan diren guneetan egiten dira.

Borrokan direnak, edo okupatuak. Biltzar horiek asteburu osokoak izaten dira, gehienetan larunbatez auzolana egiten dugu lekuko beharren arabera. Larunbat gauean besta egin eta igandean serioski biltzen gara mahai inguruan, egin nahi duguna aipatzeko.

Bihar eta etzi Larhunen bilduko zarete. Zergatik han?

Arrazoi desberdinak badira. Hasteko lehen aldia izanen da Ipar Euskal Herrian biltzen garela eta hemen ez dugu bortxaz gune okupaturik elkartzeko. Gune egoki bat bilatzen genuen eta momentu berean Larhuneko borroka hori bazen, Larrun Ez Hunki taldekoekin eta trenbideetako langileekin manifestaldi batean parte hartu genuen. Herri kanpamentu bat eginen dugu mendi kaskoan eta denen artean proiektu horrez gogoetatuko dugu, hizlariak izanen dira… eta biharamunean gure biltzar nagusia eginen dugu.

Alde guztietarik erraten zaigularik hazkunde sobera badela, klima, krisia ekologikoa… geroz eta hertsiago delarik mundu mailan jarrera eta bizi desberdin bat kausitzeko bidea… Beharrezkoa ote da milioiak ezartzea Larhunen jolas parke bat egiteko? Hondartza honetan badira ez dakit zenbat egun bandera gorriarekin kutsadurarengatik… Hazkundea apaltzea ezinbestekoa da. Hamarkadetan kausitu dugu euskal kostaldea guti gorabehera zaintzea, ezin da halako proiektu bat plantatu kontuan hartu gabe jende andana bat horren kontra dela. Larhun denek ikusten dugu txikitatik, denek dugu komunean, Azkaine edo Sarako jendeek bistan da, baina besteek ere.

Geroari so zer helburu duzue?

Orain ez dakigu hiru hilabeteren buruan non izanen den ondoko biltzarra, hori asteburuan deliberatuko dugu. Bien artean kolektibo gehiago mobilizatuko ditugu gurekin elkartu daitezen; harrigarria baita Euskal Herrian zenbat borroka txiki baden. Pentsatzen dut berdin dela Frantzian, Espainian edo Europan: kausitzen bagenu pentsamendu horiek guztiak aho batez mintzatzea… Ez da oraino hala baina horretan gabiltza.

Aho batez mintzatzeko ildo politiko bat behar litzateke? Joera desberdinak biltzen dituzue…

Joera desberdinak badira baina elkartzen gaituena da alderdi politikoetan gure burua ez dugula kokatzen; gu gehiago ekintzan gaude, autogestioa garatzen saiatuz, beste bizitzeko manera bat garatzen saiatuz… Geroz eta jende gehiagok amesten du bizimolde berriekin eta inportantea da jende horiek guztiak elkartzea.

Angelun zaude etxeetako igerilekuak konpontzen dituzulako. Zure lana eta Aman Komunak artean kontrastea bada.

Ez naiz oraindik sistematik atera, lanean segitzen baitut. Doi bat autonomoa naiz ene kontu ari naizelako. Saiatzen gara zerbaitetara joaten, baina nehork ez du erraten sistematik arras kanpo gaudenik. Gure artean batzuek ez dute lan egiten hautuz, besteek nahigabe, besten artean denetarik bada ofizioetan… Zernahitan lan eginik ere, dena den, kapitalismoaren errotan sudurra sartzen duzu. Nire bizitza moldatzen ari naiz, baina ez gara ere sekta bat, besteez baztertua [irriak]. Igerilekuena begi bistakoa da baina turismoari lotuak diren zenbat lan badira hemen? Gauza da denek ulertzea gure bizitzeko manera aldatu behar dugula. Norberak bere trantsizio bidea egin behar du eta Aman Komunak-en izateak laguntzen du ikusteko, ikasteko, ezagutzeko eta partekatzeko beste bizimolde batzuk.

Elkarrizketa hau Ipar Euska Herriko Hitzak argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Herri mugimendua
Auzo ibilbideak (III)
Txantrea: konfliktiboa, eta zer!

Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Auzo ibilbideak (V)
Baiona Ttipia: babes eta arnasgune

Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]


Auzo ibilbideak (II)
Egia: aldapa alai bat

Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene...  70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Octavio Alberola zendu da, Donostian Franco hiltzen saiatu zen anarkista

1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Handinahikeria vs txikitasuna

Iritsi da uda. Egunak argi, bero eta luze dira orain, eta kostaldea jendez, sonbrilaz, krema usainez eta doi-doi ulertzen ditugun hizkuntzez bete da. Zuzeneko musikan ere gauzak asko aldatzen dira: mailarik gorenean daudenek makrojaialdietako birari ekiten diote, poltsikoak... [+]


2025-07-23 | June Fernández
Meloi saltzailea
Duintasuna

Langabezian geratu nintzen 24 urterekin, eta ezagun batek lan xelebrea eskaini zidan: ezkondu aurreko despedidak antolatzea. Logroñoko bere enpresa hedatu nahi zuen beste hiriburuetara, tartean Bilbora. Ezkongaien lagunen deiak jasotzen nituen, eta askotariko jarduerak... [+]


Musikaren analisi feministak
Orbain bizien oinordeko, lerroarteak zabaltzeko

Bizi-biziak dira oraindik musikan dabiltzan emakume eta genero disidenteen azalean bizi izandako indarkeriaren orbainak. Ugaritu dira, halaber, orbain horiei buruzko ahotsak komunikabideetan, ikerketetan zein hainbat ekimenetan. “Asko dago egiteko oraindik”, diote... [+]


Gorputz hotsak
“Angustia handia sortzen dit ezer ez ikustera iritsi ahal izateak”

Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]


2025-07-23 | Garazi Zabaleta
Aukera Natura
Kuartangoko lursaileko paisaia eraldatzen

Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]


Eguneraketa berriak daude