“Geroz eta jende gehiagok amesten du bizimolde berriekin”

  • Aman Komunak sareak herri kanpaldi bat antolatu du biharko eta etziko, Larhungo kasko gainean. Sarea hiru hilabete oroz biltzen da Euskal Herriko guneren batean, auzolana eta gogoetak uztartzeko.


2018ko urriaren 12an - 14:02
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Bruno Peron. Aman Komunak sareko kidea

Biltzen direlarik, 60 pertsona baino gehiago izan ohi dira. Bihar, herri kanpaldi bat eginen dute Larhun kaskoan, eta hiru hilabete oroz egiten duten bezala, Aman Komunak sareko kideak mahai inguruan bilduko dira igandean. Horien artean izanen da Bruno Peron (1963, Suresnes, Frantzia) baigorriarra.

Zergatik sartu zinen Aman Komunak sarean?

Notre-Dames-des-Landeseko BBGan [babestu beharreko gunea] elkartu ginen sostengatzera Euskal Herritik joan ginen pertsona batzuk. Bakoitza bere aldetik joan zen, ez genuen elkar ezagutzen eta manifestazio handi batean ikurrin handi bat ikusi genuen; nire herrikoak ziren, Baigorrikoak, baina bistaz bakarrik ezagutzen ginen. Han ezagutu nituen, aski harrigarria egin zitzaigun. Euskal Herriko beste hainbat talde ezagutu genituen. Han aipatu genuen interesgarria litzatekeela gai desberdinetan borrokan ari diren taldeen artean sare bat osatzea. Horrela sortu zen Aman Komunak, eta nik naturalki segitu nuen.

Nolaz BBGan ezagutu zineten eta ez hemen?

Hori zen gure galdera. Segur aski komunikazio eta ikuspen eskasiagatik. Gasteizko Errekaleor auzo okupatuko jendeak ez zekien hemen borroka bat bazela urre meategien inguruan edo Larhuneko garapen turistikoa zer bide hartzen ari den; hemengo jendeak ez zuen auzo hori ezagutzen, erraustegiaren kontrako borrokaren berririk ez zuen… Zergatik? Komunikazio eskasiagatik segur aski. Gure helburua kolektibo horien elkarren artean harremanetan ezartzea da.

Sare bat dela diozu, baina zer da elkartzen zaituztena?

Notre-Dame-des-Landesen elkar ezagutu izanak berak zerbait dio: hango borroka aireportuaz harago doa; garapen kapitalistaren kontrako borroka bat da. Denek badakigu bere bidean dena lehertzen duen zapalgailu bat bezala dela. Hori borrokaren oinarria da. Bestalde autogestioaren ideia ere bada, gure baitatik antolatzearena. Ez ote dugu pertsona gisa beste gisako bizi bat antolatzen ahal, bazter batean? Autonomiaren bilaketa, autogestio geroz eta gehiago ukaiteko beharra begi bistakoa zen BBGan, baina berdin Errekaleorren, Ziordian… Bestalde hizkuntza ere, euskara, lokarria da. Ni ikasten ari naiz baina lehentasunetan da eta indar hori egiten dugu.

Aman Komunak sortu zenetik zinezko sare bat osatu da?

Bai, hiru hilabetean behingo biltzarretan 20 eta 30 kolektibo artean elkartzen dira, Euskal Herriko zazpi herrialdeetatik. Ez dugunez gure burua talde politiko —erran dezagun— tradizionaletan kokatzen, badugu alde espontaneo bat, atipikoa, elkarrizketak ez dira usaian bezalakoak, denek parte hartzen dute, gauza anitz pasatzen dira. Sortu berria da baina zinez ontsa aitzinatzen ari gara.

Lan ildoak badituzue?

Hasteko kolektiboak biltzen segitzea, sarea garatzen segitzea eta borroketan laguntzen segitzea. Aktualitate azkarra izan da azken 12 edo 18 hilabeteetan, Notre-Dames-des-Landesetik hasirik, Larhun orain… Ez da gure bokazioa baina azkenaldian aktualitateari lotu borrokekin ari izan gara. Bestalde autogestio teknikak ere partekatzen ditugu eta abar…

Zuen biltzarrak borrokan diren guneetan egiten dira.

Borrokan direnak, edo okupatuak. Biltzar horiek asteburu osokoak izaten dira, gehienetan larunbatez auzolana egiten dugu lekuko beharren arabera. Larunbat gauean besta egin eta igandean serioski biltzen gara mahai inguruan, egin nahi duguna aipatzeko.

Bihar eta etzi Larhunen bilduko zarete. Zergatik han?

Arrazoi desberdinak badira. Hasteko lehen aldia izanen da Ipar Euskal Herrian biltzen garela eta hemen ez dugu bortxaz gune okupaturik elkartzeko. Gune egoki bat bilatzen genuen eta momentu berean Larhuneko borroka hori bazen, Larrun Ez Hunki taldekoekin eta trenbideetako langileekin manifestaldi batean parte hartu genuen. Herri kanpamentu bat eginen dugu mendi kaskoan eta denen artean proiektu horrez gogoetatuko dugu, hizlariak izanen dira… eta biharamunean gure biltzar nagusia eginen dugu.

Alde guztietarik erraten zaigularik hazkunde sobera badela, klima, krisia ekologikoa… geroz eta hertsiago delarik mundu mailan jarrera eta bizi desberdin bat kausitzeko bidea… Beharrezkoa ote da milioiak ezartzea Larhunen jolas parke bat egiteko? Hondartza honetan badira ez dakit zenbat egun bandera gorriarekin kutsadurarengatik… Hazkundea apaltzea ezinbestekoa da. Hamarkadetan kausitu dugu euskal kostaldea guti gorabehera zaintzea, ezin da halako proiektu bat plantatu kontuan hartu gabe jende andana bat horren kontra dela. Larhun denek ikusten dugu txikitatik, denek dugu komunean, Azkaine edo Sarako jendeek bistan da, baina besteek ere.

Geroari so zer helburu duzue?

Orain ez dakigu hiru hilabeteren buruan non izanen den ondoko biltzarra, hori asteburuan deliberatuko dugu. Bien artean kolektibo gehiago mobilizatuko ditugu gurekin elkartu daitezen; harrigarria baita Euskal Herrian zenbat borroka txiki baden. Pentsatzen dut berdin dela Frantzian, Espainian edo Europan: kausitzen bagenu pentsamendu horiek guztiak aho batez mintzatzea… Ez da oraino hala baina horretan gabiltza.

Aho batez mintzatzeko ildo politiko bat behar litzateke? Joera desberdinak biltzen dituzue…

Joera desberdinak badira baina elkartzen gaituena da alderdi politikoetan gure burua ez dugula kokatzen; gu gehiago ekintzan gaude, autogestioa garatzen saiatuz, beste bizitzeko manera bat garatzen saiatuz… Geroz eta jende gehiagok amesten du bizimolde berriekin eta inportantea da jende horiek guztiak elkartzea.

Angelun zaude etxeetako igerilekuak konpontzen dituzulako. Zure lana eta Aman Komunak artean kontrastea bada.

Ez naiz oraindik sistematik atera, lanean segitzen baitut. Doi bat autonomoa naiz ene kontu ari naizelako. Saiatzen gara zerbaitetara joaten, baina nehork ez du erraten sistematik arras kanpo gaudenik. Gure artean batzuek ez dute lan egiten hautuz, besteek nahigabe, besten artean denetarik bada ofizioetan… Zernahitan lan eginik ere, dena den, kapitalismoaren errotan sudurra sartzen duzu. Nire bizitza moldatzen ari naiz, baina ez gara ere sekta bat, besteez baztertua [irriak]. Igerilekuena begi bistakoa da baina turismoari lotuak diren zenbat lan badira hemen? Gauza da denek ulertzea gure bizitzeko manera aldatu behar dugula. Norberak bere trantsizio bidea egin behar du eta Aman Komunak-en izateak laguntzen du ikusteko, ikasteko, ezagutzeko eta partekatzeko beste bizimolde batzuk.

Elkarrizketa hau Ipar Euska Herriko Hitzak argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Herri mugimendua
Etxe Betea
Emakume zinemagileentzako egoitza artistikoaren arrakasta Bilbon

Emakume zinemagileentzako egoitza artistikoa da Etxe Betea eta Bilboko erdigunean sortu zen 2022an, Gariza Films ekoiztetxe feministaren eskutik. Ordutik, lau egoitzaren bidez –Gela bat norberarena, Elkarrekin Sortzen, A Shelter of One’s Own eta Two Weeks... [+]


Euskal Udalekuetako hezitzaileek berretsi dute ez dutela "eraso salaketarik" jaso, eta “difamazioa” gaitzetsi dute

Euskal Udalekuetako hezitzaileek agerraldi jendetsua egin dute ostiralean. Azaldu dute edozein eraso “erabat” gaitzesten dutela eta prest agertu dira, beren artean erasotzailerik balego, “neurriak hartzeko”. 


2025-10-03 | ARGIA
Euskal udalekuen aurka eskuinak abiatutako lintxamendua salatu du mugimendu transfeministak

Mugimendu transfeministaren ustez, Bernedoko udalekuen inguruko gezurrak hedatu dituzte eskuin muturrak eta sektore erreakzionarioek. “Lintxamendu kanpaina” eta “eraso antolatua” olatu erreakzionario orokorrago baten markoan kokatu dituzte. Sexu-genero... [+]


Bidaia bat 50 urte atzera, aurrera egiteko
MULTIMEDIA - dokumentala

50 urte bete dira Txiki eta Otaegi fusilatu zituztenetik. Urteurrenaren harira, BERRIAk lan hau ekoiztu.

«Txikiren anaia bat kalean ikusi nuen behin, Zarautzen [Gipuzkoa], eta pentsatu nuen: '50 urte igaro dira fusilamenduaz geroztik. Zer pentsatuko du berak? Nola... [+]


Koldo Otamendi. Musika Zuzenean-ek 15 urte
"Zuzeneko musikaz gozatzeko edozein egun da ona"

Euskal Herriko zazpi lurraldeetan barna, hamabost egunez segidan hamabost kontzertu antolatu ditu Musika Zuzenean proiektuak, 15 urte betetzen dituztelako. Areto txiki, taberna eta espazio autogestionatuetan izango dira. Anari, Niña Coyote eta Chico Tornado, Ezpalak eta... [+]


Rakel Mateo
"Ez dut saiatu ez izanaz damutu nahi"

Ideia bat argi duenean, oztopoak oztopo aurrera doa Rakel Mateo triatleta (Mungia, Bizkaia, 1975). 2001ean lan istripu bat izan ostean, ezkerreko hanka txikituta geratu zitzaion. Horren ondorioz, kirol egokitua deskubritu zuen eta hiru Paralinpiar Jokotan parte hartu du. 


2025-09-29 | Jon Torner Zabala
Txiki eta Otaegi kriminalizatzea egungo faxismoari “alfonbra gorria jartzea da”, Sorturen hitzetan

Frankistek Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urte bete direnean, ekitaldi jendetsua egin du Sortuk Iruñeko Anaitasuna pabiloian. “Bakarren batzuk haien memoria kriminalitzatzen eta jazartzen jarraitzen dute”, esan du alderdiko idazkari nagusi Arkaitz... [+]


2025-09-29 | Behe Banda
Barra warroak
Kaleko orban beltzak

Txikitatik pentsatu nuen nortzuk ote ziren paretetan, karteletan, oroitarritan, asteroko manifestazioetako aurpegi horiek. Baziren eskelak egunkarietan eta herriko plazan, baina gero, baziren besteak. Ez nituen inoiz kaletik ikusi, ez nekien izenik, baina edozein herritan... [+]


Europako Nekazaritza Politika Bateratuaren itzal bizigabea

Uztailaren erdialdean aurkeztu zuten 2027tik aurrera Europako Nekazaritza Politika Bateratua (NPB) izango dena, eta proposamena izugarria da: NPBaren egitura desegitea eta azken urteotan lortutako aurrerapen urriak suntsitzea.


2025-09-26 | Hala Bedi
Errekaleor Bizirik!-ek 12 urte bete ditu

Asteburuan, Errekaleor auzoko urteurrenaren jaiak ospatuko dira, programazio zabalarekin. Gudari Eguna bitarte, umeentzako ekimenak, herri bazkaria eta kontzertu eta DJ sorta polita bilduko dira.


2025-09-26 | Leire Artola Arin
Bernedoko udalekuetako hezitzaileen aurkako difamazioa eta mezu transfoboak gaitzetsi dituzte

Bernedoko hezitzaileen aurkako salaketa publikoak zabaldu dira azken asteetan, besteak beste, nerabeak dutxa mistoak izatera "behartzeagatik". Hezitzaileek gezurtatu egin dute halakorik zein gazteekiko tratu okerrik, eta gaitzetsi dute "mezu transfoboak zabaltzeko... [+]


2025-09-25 | El Salto
Italiak fragata bat bidali du Flotilla Global Sumud "laguntzera"

Guido Crosetto Italiako Defentsa ministroak iragarri duenez, Kretatik gertu zihoan ontzi militar bat "misio humanitarioan" hurbilduko da Flotillara .


2025-09-24 | Axier Lopez
Palestine Action
Zeu ere terrorista izan zaitezke, genozidioaren aurka eginez gero

Israelek genozidioa justifikatzeko darabilen argudio nagusia da Gaza eta Hamas parekatzea. Denak dira terroristak edo terroristen lagunak. Logika hori ondo ezagutu eta sufritu dugu Euskal Herrian. Bada, Erresuma Batuan ere indarrean sartu dute, Palestinarekiko elkartasun... [+]


2025-09-22 | Irutxuloko Hitza
Sustatu duten herri ekimen legegileari "betorik ez" jartzeko eskatu diote pentsiodunek Eusko Jaurlaritzari

Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak sustatutako Herri Ekimen Legegilea (HEL) izapidetzearen kontra Eusko Jaurlaritzak oraintsu egin duen txostenaren kontra ehunka lagun mobilizatu dira larunbat goizean Donostian, Bilbon eta Gasteizen. Pentsio minimoa lanbide arteko... [+]


Eguneraketa berriak daude