Laborarien ongiezaren eta mundu mailako komertzio bidegabearen errealitateak lehen lerroan jartzeko balio izan digu Ipar Euskal Herrian eta Frantziako Estatuan zabalduriko laborarien mugimenduak. FNSEA eta JA sindikatuek gidaturiko protestak bi aldarri nagusi zituen: berehalako laguntza ekonomikoak eta arauen gutitzea. Ongiezak eta kexuak akuilaturik, berehala erantzun zioten blokeoaren deiari nekazariek –izan afiliatuek edo ez–.
Kanpotik eta hiritik ikusita, baliteke altxamendu itxura hartu izana, Paris hartzera doazen milaka menperaezinen protesta kontrolaezin batena. FNSEAko buruak laborariei etxera sartzea galdetu dien honetan, ondoriozta dezakegu ez dela horrela izan: hamarkada luzeetan eskuz esku dabiltzan FNSEAk eta Frantziako Gobernuak elkarrekin orkestraturiko protesta izan da. Agroindustriaren bultzatzaile den FNSEAk bidean kausituriko trabak –arau ekologikoak– desagerrarazteko asmoz gidaturitako protesta izan da. Bistan da, laborarien ongiezari erantzuteko aldarriak ere zituen esku artean, blokeoetatik hori zutelako galdatzen. Joko maltzurra egin du hor FNSEAk, laborarien desesperazioa bere interesen alde baliatuz. Bi neurri aipatu ditzakegu: Bioaniztasunaren Agentzia independentea estatuaren meneko jarri izana –agroindustriaren lobbygintza ikusirik, bada aldaketa arriskutsua– eta 2030erako pestiziden erabilpena %50az gutitzea helburu zuen Ecophyto Planaren etenaldia. Zailtasun ekonomikoei erantzuteko neurri batzuk ere lortu dituzte, hori gabe mespretxu edo trufa sentimendua areagotuko zitzaielako laborariei.
Mugimendu sozial ia oro erreprimitzen duen Frantziako Estatuan nahiko esanguratsua izan da ikustea Poliziak pazientzia eta elkarlan handiz bideraturiko blokeoak izan direla. Esanguratsua ere mainstream komunikabideek egin dioten jarraipena –tartean, milioi askoko industrial Vincent Bolloréren eskuetan den C News kateak elkartasunez bere logoa alderantziz jarri izana–.
Agroekologiaren alde dabilen Confederation Paysanne sindikatua ere lotu zaio borrokari, aldarri propioak aitzinean jarriz. Baina ez da entzuna izan: negoziazio mahaira ez da deitua izan eta mainstream komunikabideetan ere ez da kontuan hartu. Guztiontzat balio beharko lukeen abisua dakar laborarien mugimenduak: trantsizio ekologikoak aurkariak kausituko ditu bidean eta aitzina egiteko determinazio politiko handia beharko dute agintari politikoek. Aldi honetan ez dute horrelakorik ukan, eta laborariez gain, guztiok gara galtzaile atera.
Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]
Haziak nola egin azaltzen duen jakintza praktikoa eta hazietan datzan ikuspegi politikoa. Biak uztartu dituzte Haziak liburuan Miguel Arribas Kelo-k eta Marc Badal-ek. Hamaika auzi baitaude jokoan hazi bakoitzean: biodibertsitatea vs estandarizazioa, autonomia vs menpekotasun... [+]
Hitzordua Noaingo Zentzumenen Parkean izango da. Herritarrak eta ekoizleak elikagai ekologikoen inguruan biltzeko Nafarroako topagune handiena da azoka. Bederatzigarren edizioa da aurtengoa eta laugarren urtez jarraian Noaingo Zentzumenen Parkean egingo da.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Ez da ezusteko handirik izan Europako hauteskundeetan, eskuin muturrak gora egin duen bitartean, berdeek orain arteko emaitzarik txarrenetakoak izan dituzte. Zentzu horretan, geroz eta gehiago nabarituko dugu trantsizio ekosozialari lotutako erabakietan ebidentzia zientifikoek... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Esnatze horretan hainbat kausa elkartzen dira, eta lurraldean sakabanatuta dauden herrien erresistentzia-ahalmenak bete-betean erantzuten die. Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganbarako koordinatzailea mintzatu da Egonarria saioan. Laborantzako eredu talkaz hitz egitean eta traktoreak kalera atera direnean, beti aipatzen da ditxosozko erderazko "PAC"-a, hau da, Europako Nekazaritza Politika Bateratua. Europako... [+]
Kanboko Marieniako higiezin proiektuaren kontra bildu dira elkarte eta herritarrak larunbat honetan. Larunbatean, mahai inguru eta tailerren bidez herritarrak sentsibilizatu nahi izan dituzte Bouygues Immobilier agentziaren proiektuaren desmasiez.
Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]
"Isiltasuna oztopo eta elkartasuna lagun, egungo mundu gordina" kontatzeko erronkari lotu da Axut! antzerki konpainia.
Frantsesenia lizeoa, 70 urtez Ipar Euskal Herria barnealdeko laborarien formatzen.