Ez, Jaurlaritza ez da hasiko etxe hutsak desjabetzen
Espainiako Auzitegi Konstituzionalak onartu egin ditu Euskal Autonomia Erkidegoko Etxebizitza Legearen artikulu gehienak eta erabakiaren berri ematean, zenbait mediok nabarmendu dute administrazioak orain aukera izango duela hutsik dauden etxebizitzak desjabetzeko. Titular horrek, ordea, ñabardura ugari eskatzen du.
Hasteko, legeak Konstituzionalaren galbahea pasata ere, hura aplikatu ahal izateko erregelamendua beharrezkoa da eta hori garatzen hasiko da orain Eusko Jaurlaritza. Horrek denbora hartuko du, gobernu autonomikoak “berme handienekin” bideratu nahi duelako gaia.
Beste hitz batzuekin esateko: Etxebizitza Lege berria aurrerapausoa da orain arteko egoerarekin konparatuta, erakundeei aukera handiagoak ematen dizkielako herritarren etxebizitza-eskubidea bermatzeko. Adibidez, etxe hutsen jabeei kanon bat ezarri ahal izango zaie, Ondasun Higiezinen Zergatik (OHZ) harago, beraien esku dauden pisuak alokairuan jartzea bultzatzeko.
Eta hori baino gehiagorako aukera ere emango du, berez, lege berriak, instituzioek etxe hutsak desjabetzeko aukeraraino. Baina posibilitate hori gertatzeko, baldintza oso bereziak eman beharko lirateke: gune konkretu batean etxebizitzen “beharrizan sozial” berezia egotea adibidez. Zenbaiten ustez, testua lurrera ekarrita, desjabetzeko aukera inon egotekotan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hiriburuetan legoke, Gasteizen, Bilbon eta Donostian baitago etxebizitza premia asegabe handiena.
Baina hala ere, ez dirudi Jaurlaritza prest dagoenik etxebizitza eskubidea bermatzeko hutsak dauden pisuak desjabetzen hasteko. Hasteko, inor bizi ez den etxe bat zer den definitzerakoan, salbuespen ugari aurreikusten direlako: bigarren etxebizitzak, adibidez, ez dira sailkapen horren barruan sartzen; ezta alokagai edo salgai daudenak ere, inor bizi ez arren. Bi urte baino gehiagoz jarraian egon beharko du hutsa etxeak, bere funtzio soziala betetzen ez duen etxetzat hartzeko; eta hutsik egotea justifikatu gabe egon behar da.
Etxe batean inor bizi ez dela dekretatzeko, haren jabeekin audientzia bat egingo dela aurreratu du Iñaki Arriola Etxebizitza sailburuak eta egoera horretara iritsi aurretik jabeek aukera izango dutela beraien pisuak alokairuan jartzeko. Horretarako prest ez baleude bakarrik aplikatuko litzaieke kanon bat –10 euro metro koadroko– edo neurri gogorragoak, adibidez, derrigorrez alokairuan jarri beharra, premia handia dagoen lekuetan; eta azken-azken neurri gisa, desjabetzea.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Etxebizitza eta lurraren prezioaren arazoa ez da gaurkoa, baina Airbnb plataformak Ipar Euskal Herria hunkitu duenetik, egoera okertzen ari dela uste du Generations mugimenduak, Benoit Hamon-en alderdiak.
Agindu judiziala iritsi zaio familiari bigarrenez eta behin betikoa da. Etxea utzi beharko dute. Atarrabiako alkateak nabarmendu du saiatu direla laguntzen eta premia handienean zeudenean ere larrialdietarako laguntzak eman dizkietela.
“Kalitatezko” turismo ereduaz hitz egiten da maiz, baina hori neurtzeko gaualdi kopuruak edo sosak edukitzen dira kontuan. Balantzean ez dira beste adierazle batzuk sartzen, turistifikazioaren ondorioz gertatzen direnak. Zein da turismo masiboaren aztarna ekologikoa?
Hego Euskal Herrian ofizialki 5.521 apartamentu turistiko iragartzen dituzte interneteko Airbnb eta antzeko operadoreek. Horietatik 1.302 bost etxebizitza baino gehiagoren jabe diren norbanako edo enpresen esku daude.
Iraila-ekaina bitartean pisuen alokairua 1.000 euro ingurukoa da Donostian. Antigua eta Amara dira eskaera gehien dituzten auzoak: lehena unibertsitateetatik gertu dagoelako eta bigarrena alokairuaren prezioagatik.
Azken urteotan alokairuzko etxebizitzek izan duten bilakaerari buruzko txostena aurkeztu du ELAk. Sindikatuak emandako datuen arabera, egoera larriagotu egin da; izan ere, alokairuek gora egin dute etengabe azken urteotan. Ondorioz, 113.600 pertsonek ezin izan dute independizatu etxebizitza duin baten faltagatik.
Nafarroako Gobernuak eta Iruñeko Udalak hitzarmen bat sinatu dute etxebizitzen hutsen inguruan, bankuek edo higiezinen enpresek dauzkaten pisu hutsei zerga berriak jartzeko.
Cornella de Llobregaten (Katalunia) gertatu da. 45 urteko gizonak bere burua jaurti du hamargarren solairutik behera, Mossoak etxegabetze ordenarekin etxeko atean zirela.
Erosi, alokatu eta okupaturen artean, etxebizitzaren arazoari erantzun berri bat ari dira entseatzen Donostiako Abaraska proiektuko kideak. Teilatu batetik harago, ingurua eraldatu eta beste bizi eredu baten oinarria izan daitekeelako jarri dute martxan etxebizitza kooperatiboaren proiektua. Definizio fasea behin igarota, bizitoki izango duten espazioa lortu eta errealitatera salto egiteko aliantzak josten dabiltza.
Hipotekek Kalteturiko Plataformak adierazi du "forma" arazo batek atzeratu duela tramitea baina ohartarazi du artzapezpikutzaren nahia oraindik ere Esa herriko familia etxetik botatzea dela.
