“Etorkizun bizigarria” lor dezakegula diote klima larrialdian adituek, baina neurri zorrotzagoak eta berehalakoak hartuz gero
Klima larrialdiak dagoeneko saihestu ezin daitezkeen ondorioak ekarriko dituen arren, berehala neurri eraginkorragoak hartuz gero bada esperantzarik, planeta 1,5 gradu zentigradu baino gehiago ez berotzeko eta “denontzako etorkizun bizigarria ziurtatzeko”. Hala dio IPCCko zientzialarien azken txostenak.
Nazio Batuen Erakundeko IPCC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak klima aldaketari lotutako azken txostena aurkeztu du, seigarrena, 2021-2022 urteetan ikerlariek egindako aurkikuntzetan oinarrituta. Larritasuna begi-bistakoa da: orain arte bezala jarraituta, Lurra 3,2 gradu zentigradu berotuko da mende amaierarako, eta estatuek hartu dituzten konpromisoak beteta berriz, 2,2 gradu. Edozein kasutan, ondorio oso kaltegarriak izango lituzke planeta hainbeste berotzeak.
Aldiz, berehala neurri zorrotzagoak eta ausartagoak hartuta, zientzialariek uste dute posible dela mende amaierarako planeta 1,4 gradu berotzea eta hortaz, 2015eko Parisko Hitzarmenean jarritako muga (1,5 gradu) mantentzea. Hori bai, helburua lortzeko aukera gero eta txikiagoa dela eta neurriak lehenbailehen martxan jarri behar direla ohartarazi dute. Planetaren berotze efektua mugatzeko, berotegi gasen isuria erdira murriztu beharko litzateke hamarkada honetan eta %84 murriztu beharko litzateke mende erdirako, IPCCren aurreko txostenean azaldu zutenez.
Zein neurri hartu?
Helburuak lortu ahal izateko, energia garbietan, berriztagarrietan, jarri du fokua zientzialari taldeak: “Hartutako hainbat politika eta neurrik erakutsi dute gai direla CO2 isuriak modu esanguratsuan murrizteko, eta eremu zabalagoetan aplikatu daitezkeela. Konpromiso politikoa da falta dena”. Bioerregai jasangarriak eta hidrogenotik eratorritako erregaiak erabiltzea ere jarri dute mahai gainean, eta auto elektrikoa alternatiba izan daitekeela adierazi dute.
Ekoizpenean bakarrik ez, txanponaren beste aldean ere jarri du arreta taldeak: gaur egungo kontsumo maila mantenduz gero, ezinezkoa izango da Lurra 1,5 gradu baino gehiago ez berotzea. Alegia, energia kontsumoa murriztea ere gako izango dela, klima larrialdiaren kalteak mugatu nahi baditugu.
Aurten, Arabiar Emirerri Batuetan egingo dute Klimaren Gailurra, eta azterketa pasa beharko dute estatuek, Parisen hitzartutakoa betetzen ari al diren erakusteko.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Copernikusek eta Munduko Meteorologia Erakundeak urte hasierako ikerketak berretsi dituzte: Europak bero errekorra hautsi du. Gutxienez 413.000 kaltetu eta 335 hildako izan ziren iaz ekaitz eta uholdeengatik, Europan.
Egungo Venezia 118 uhartez osaturiko artxipelago baten gainean eraikita dago. Uharte horiek 455 zubik elkar lotzen dituzte. Lura baino lokatza du oinarri hiriak. Inguruetako milioika zuhaitz mozteari ekin zioten IX. mendetik aurrera, piloteak eraiki eta hiria zimendatzeko... [+]
Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]