“Etorkizun bizigarria” lor dezakegula diote klima larrialdian adituek, baina neurri zorrotzagoak eta berehalakoak hartuz gero
Klima larrialdiak dagoeneko saihestu ezin daitezkeen ondorioak ekarriko dituen arren, berehala neurri eraginkorragoak hartuz gero bada esperantzarik, planeta 1,5 gradu zentigradu baino gehiago ez berotzeko eta “denontzako etorkizun bizigarria ziurtatzeko”. Hala dio IPCCko zientzialarien azken txostenak.
Nazio Batuen Erakundeko IPCC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak klima aldaketari lotutako azken txostena aurkeztu du, seigarrena, 2021-2022 urteetan ikerlariek egindako aurkikuntzetan oinarrituta. Larritasuna begi-bistakoa da: orain arte bezala jarraituta, Lurra 3,2 gradu zentigradu berotuko da mende amaierarako, eta estatuek hartu dituzten konpromisoak beteta berriz, 2,2 gradu. Edozein kasutan, ondorio oso kaltegarriak izango lituzke planeta hainbeste berotzeak.
Aldiz, berehala neurri zorrotzagoak eta ausartagoak hartuta, zientzialariek uste dute posible dela mende amaierarako planeta 1,4 gradu berotzea eta hortaz, 2015eko Parisko Hitzarmenean jarritako muga (1,5 gradu) mantentzea. Hori bai, helburua lortzeko aukera gero eta txikiagoa dela eta neurriak lehenbailehen martxan jarri behar direla ohartarazi dute. Planetaren berotze efektua mugatzeko, berotegi gasen isuria erdira murriztu beharko litzateke hamarkada honetan eta %84 murriztu beharko litzateke mende erdirako, IPCCren aurreko txostenean azaldu zutenez.
Zein neurri hartu?
Helburuak lortu ahal izateko, energia garbietan, berriztagarrietan, jarri du fokua zientzialari taldeak: “Hartutako hainbat politika eta neurrik erakutsi dute gai direla CO2 isuriak modu esanguratsuan murrizteko, eta eremu zabalagoetan aplikatu daitezkeela. Konpromiso politikoa da falta dena”. Bioerregai jasangarriak eta hidrogenotik eratorritako erregaiak erabiltzea ere jarri dute mahai gainean, eta auto elektrikoa alternatiba izan daitekeela adierazi dute.
Ekoizpenean bakarrik ez, txanponaren beste aldean ere jarri du arreta taldeak: gaur egungo kontsumo maila mantenduz gero, ezinezkoa izango da Lurra 1,5 gradu baino gehiago ez berotzea. Alegia, energia kontsumoa murriztea ere gako izango dela, klima larrialdiaren kalteak mugatu nahi baditugu.
Aurten, Arabiar Emirerri Batuetan egingo dute Klimaren Gailurra, eta azterketa pasa beharko dute estatuek, Parisen hitzartutakoa betetzen ari al diren erakusteko.
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]