Estatuaren biolentziaren 41 biktima onartze bidean da Nafarroako Gobernua
Asteazken honetan prozesu horren berri eman du Martin Zabalza motibazio politikoko Biktimen Aitortzarako eta Erreparaziorako Batzordeko lehendakariak. Ostegunean, Egiari Zor Fundazioak eta Nafarroako Torturatuen elkarteak pauso garrantzitsua dela adierazi dute Iruñean egindako agerraldian.
Martin Zabalza Nafarroako Gobernuko Bake eta Elkarbizitza zuzendaria da eta kargu horretatik zuzentzen du aipatutako biktimen batzordea. Madrilgo traba ugari gainditu ondoren, 2019an onartu zen motibazio politikoko biolentziaren biktima izandakoen ezagutza eta erreparazioa arautzen duen legea, eta haren estalpean abiatu zen lanean aipatu batzordea, orain arte biktima gisa ezagutzeko 41 eskari jaso duena.
Zabalzak azaldu duenez, biktima gisa aitortzeko eskari bat jasotzen denean elkarrizketa bat egiten da eskatzailearekin eta txosten bat irekitzen da kasuaz. Ondoren, Nafarroako Gobernuko hainbat agintari eta adituz osatutako batzordera bidaltzen da ikusteko oniritzia emango zaion ala ez. Prozesu konplexu eta luzea da eta orain arte ez da espediente bakarra ere bukatu.
Edozein kasutan, Zabalzak aitortu du luzaroan giza eskubideen urraketa zabala izan dela Nafarroan, eta garai luzean motibazio politikoko biktimen errealitate hori ukatua izan dela, eta badela ordua ukatze horrekin amaitzeko. Batzordea aztertzen ari den kasuetatik hamar pertsona hil egin zituzten, beste hamar torturatuak dira, eta beste 18 hainbat bortxa motaren biktima.
Asko falta da, baina “urrats garrantzitsua da”
Egiari Zor Fundazioak eta Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi dutenez, asteazkenekoa urrats garrantzitsua izan da “gure herrialdean izandako biolentzia guztiak aitortzeko eta erreparatzeko bidean”.
Errealitatea ukatzeko saio bat egon dela berretsi dute eta Nafarroako Torturatuei buruz egindako txostenak oso argi uzten duela hori. Nafarroako Gobernuko Bake eta Elkarbizitza zuzendaritzak enkargatu eta Kriminologiako Euskal Institutuak egindako ikerketatik ondoriozta daiteke 1.083 bat tortura kasu izan direla Nafarroan 1960ko urteetatik eta 2014ra arte.
Bi elkarteetatik dei egiten diete estatuaren edo haren inguruko taldeen biolentzia jasandako pertsonei beren testigantzaren berri eman dezaten, eta horretarako haien laguntza izango dutela jakinarazi diete.
Egiten ari den bidea aitortu dute, baina era berean, “oraindik asko falta dela” berretsi. Mendeku gosea atzean utzita eta justiziaren baloreetan oinarritutako bizikidetzaren eraikuntzan egin behar da aurrera elkarte horien esanetan, non “biktima guztiak aitortuak sentituko garen”. Une horretara iritsi arte “osatu gabeko oroimen kolektiboaz” arituko gara.
Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.
Espainiako Poliziak duela 41 urte hil zituen tiroka Dionisio Aizpuru, Pedro Mari Isart, Jose Mari Izura eta Rafael Delas gazteak, Komando Autonomo Antikapitalistetako kideak.
GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.
Nafarroako Gobernuak ofizialki aitortu ditu gure lurraldean giza eskubideen urraketa larriak jasan zituzten Estatuaren indarkeriaren beste zazpi biktima. Horien artean, hitzez hitz “motibazio politikoko biktima gisa” aitortzen ditu Patxi Erdozain, Eneko Compains,... [+]
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Asteazken honetan beste 93 biktima aitortu ditu estatuaren eta talde parapolizialen biktimen azterketak egiten dituen Balorazio Batzordeak. Baliabide faltagatik, bere lanarekin aurrera jarraitzeko zailtasunak ere aitortu ditu. Egiari Zor Fundazioak ongi baloratu du batzordearen... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
Ostiralean egingo dute ekitaldia 12:00etan, Donibane auzoko Martin Azpilikueta kalean. Erail zutenetik Angel Gogoan plataformak behin baino gehiagotan jarri ditu oroigarriak, baina behin eta berriz eraso eta erretiratu izan dituzte. Gobernu taldearen proposamena da oraingoan eta... [+]
Memoria osoa ekimenak salatu du biolentziaren biktima izan direnen arteko desberdintasunak bultzatzen ari direla hainbat instituzio, eta norabide hori zuzentzeko deia egin du. Ekimenak estatuen biolentziaren hamabost biktima elkarte biltzen ditu. Urriaren 12an Guardia Zibilak... [+]
Xabier Kalparsoro eta Gurutze Iantzi Espainiako polizien eta guardia zibilen eskuetan hil zituztela 31 urte igaro direnean, Egiari Zor fundazioak ekitaldia egin du Urnietan. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio berriz ere ireki dezala epe bat estatuaren biktimak aitortzeko eskaerak... [+]
2008an Fernando Grande Marlaska epailearen aginduz atxilotu zutenean Ibai Azkonak pairatu zituen torturak aitortu ditu Nafarroako Gobernuak. Euskalerria Irratian, pauso honek suposatzen duena azaldu du Azkonak.
Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.