Espainiako eskubide digitalak, herrialde elebakar eta uninazional horretakoak
Jaso genuen uztailean Kontseiluaren protesta, nola Espainian aurkeztu den Eskubide Digitalen Kartan kasurik ez zaien egin Kontseiluak eta beste erakunde batzuek egindako iruzkinei: hizkuntza gutxituen aldeko eskaerak ziren, eta bat bera ere ez da sartu testuan. Eskubideen Karta eta Kontseiluak aurkeztutako dokumentua lortu ditugu, alderatu, eta Espainiako kartaren murriztasuna agerian geratu zaigu. Herrialde elebakar eta uninazional horretan ez dago hizkuntzarik ez bada espainola, eta beste inorenak ez du merezi aipurik. Horixe da ateratzen dugun ondorioa.
Bi dokumentuak partekatu ditugu sarean:
- Espainiako Gobernuaren Karta, 2021eko uztailean aurkeztua.
- Kontseiluaren iruzkin multzoa, 2020ko abenduan bidaliak Gobernura.
Kontseiluaren dokumentuak sarrera elebidun bat dauka, eta harekin bat egiten duten erakundeen aipua: Plataforma per la Llengua Kataluniakoa, A Mesa Pola Normalización Lingüística Galiziakoa eta Obra Cultural Balear.
Ondoren, zazpi iruzkin datoz, batere ez ezer kentzearen aldekoak, gehikuntzak kasu guztietan. Gehikuntza batzuk nazioarteko hizkuntza eskubideen aldeko aldarrikapen eta konpromisoei buruzkoak dira, beste batzuk esaldi solte batzuk testuak dituen eskubide azalpenei gehituak, Espainiako Estatuko hizkuntza aniztasuna aipatzen dutenak.
Bat bera ere ez da sartu testuan. Eskubide digitalen karta espainol honek ez du hizkuntzarik aipatzen, ezta gaztelera ere, ez baitago premiarik: ikuspegi elebakar eta uninazional hutsa da dakarrena.
Hona adibidez Kontseiluak eskatzen zuena berdintasun printzipioaren inguruan:
Behin behineko testuan, hain zentzuzkoa eman zezakeen gehikuntzaren aipurik ez:
Beste alor interesgarri bat, arautze digitaletan funtsezkoa: herritarrek administrazioarekin harremanetan jartzerakoan hizkuntza ofizial bat edo bestea erabiltzeko eskubideaz. Honela formulatu zuen bere gehikuntza Kontseiluak:
Eta honela geratu da Kartan:
Hizkuntzaren aipurik ez, noski. Badaezpada. Ez daitezela interfazeak edo prozedura informatikoak kexatu, euren elebakartasunerako eskubidea herritarrenaren gainetik dagoelako.
Eta dena horrela.
Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.
Sena ibaitik metro eskasera egon arren, ez dago Mundolingua museoa aipatzen duen turismo gidarik. Kasualitateak baino ez gaitu eraman horra. Nolanahi, horrela aurkitzen dira, maiz, hiri baten sekretu gordeenak.
Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]
Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]
Nafarroako Gobernuak eskaera egin duten familiei iradoki die "datorren ikasturteari begira" abiatu dezaketela tramitazioa.
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Eraberrituta dator Laba. Egoitza handiagoak ostalaritza eskaintza zein kultur ekitaldiak baldintza hobeagoetan ematea ahalbidetuko du.
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
UEUk eta BadaLabek ikertzaile gazteei zuzendutako diziplinarteko ikerketa-proiektuen II. deialdia egin dute. Honen helburuak dira ikertzaile euskaldun gazteen arteko harremanak sendotzea eta ezagutza-arlo ezberdinetako ikertzaileak elkarlanean aritzea. Irailaren 22ra arte... [+]