55 urteko ibilbidea izan du Lagun liburu dendak. Pentsaera politiko desberdinekoen erasoak jaso izan ditu.
1968an, Donostia Erdialdean ireki zuten Lagun, Maria Teresa Castellsen ekimenez. Honela kontatu zion Berria egunkariari Ignacio Latierro nagusiak 2019ko elkarrizketa batean: "Parisko mobilizazio haiek liburu denda askoren irekiera ekarri zuten... Hasieran, papertegia ere baginen, aurreko dendaren soberakinak saltze aldera, baina gurea, funtsean, liburu denda bat izan da".
Liburu denda sinbolo bilakatu da hainbat garaitan, indarkeria politikoa sufritu zuelako. Frankismoaren zentsura jasan zuen, zigor administratiboren bat ere bai. Espainian editatu gabeko liburu orok Informazio Ministerioaren zigilua behar izaten zuen, bestela, debekatua zuten salmenta, eta horregatik, ministerioko ikuskatzaileak sarri agertzen ziren Lagunera; behin Maquiaveloren Printzearen aleak eraman zizkioten. "Debekatuko liburuak ere izaten genituen guk; dendako txoko batean izaten genituen, gordean, bezero jakin batzuentzat".
Frankismoaren bukaera partera Castells atxilo hartu zuen Poliziak, greba orokor batean denda ixtearen ondorioz jarritako isuna ordaintzeari uko egiteagatik. Gerora, 1976an, Guerrilleros de Cristo Rey taldeak bonba bat zartarazi zuen dendaren atarian.
Erasoak, gerora, beste eremu batetik
1983an, greba deitu zuten egun batean denda ez ixtea erabaki zuten, eta itxiera exijitzeaz gain, eraso egin zioten dendari. Berriari honelako irakurketa egin zion Latierrok: "Pentsatzen dut jende askorentzat gogorra zela antifrankista izandako liburu denda bati eraso egitea".
Gerora, 1990eko hamarkadan ugaritu egin ziren Lagunen aurkako erasoak, ezker abertzalearen eremutik. Besteak beste, 1995ean, ETAk Gregorio Ordoñez hil ondoren, hari buruzko liburu bat atera zen eta hura erakusleihoan jarri zuten; kristaleria hautsi zioten. Garai gordinenak horiexek ziren Latierroren iritziz, Irutxuloko Hitzari 2018ko elkarrizketa batean kontatu zioenez: "Gogorrena 1996an izan zen, erakusleihoetako kristalak hautsi eta barrualde guztia pinturaz zikindu ziguten, eta hortik gutxira, liburu pila bat erre zizkiguten. 2000. urtean José Ramón Rekalde hiltzen saiatu ziren, Teresaren gizona. Momentu ikaragarriak izan ziren, eta denda lekuz aldatzea erabaki genuen". PSE-EEko legebiltzarkidea zen Latierro. El País egunkarian salatu zuen Latierrok "hogeitik gora eraso" jasan zituela 1990eko hamarkadan.
Itxiera ekitaldia, gaur
Abuztuaren 31ean itxiko ditu ateak behin betiko Lagun liburu dendak. Arratsaldeko 19:00etan ekitaldia egingo dute establezimenduan.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons. Donostiako Orfeoia.
Koru zuzendaria: Esteban Urzelai.
Bakarlariak: Julia Kleiter (sopranoa), Christian Gerhaher (baritonoa).
Egitaraua: Mendelssohn eta Brahmsen lanak.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Bilboko Udalak ostegunean adierazi du Abandoibarrako kontzertua bertan behera geratu eta gero, Plaza Biribileko agertokia eskaini ziela hiru artistei, baina ezezkoa eman zutela. Abeslariek bertsio hori ukatu eta zehaztu dute: bakarrik Kai Nakari eskaini zioten.
Zuzeneko musika gustatuz gero, ziur azken hamarkadan Eider Iturriagak egindako argazkiren bat ikusi duzula. Bere bi grinak uztartu ditu bermeotarrak: musika eta argazkilaritza. Eszenatoki batean hain azkar pasatzen den une hori harrapatzeko abilezia du, ikuslearen begietan... [+]
LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Le Concert des Nations. La capella Nacional de Catalunya.
Zuzendaria: Jordi Savall.
Abesbatzaren prestaketa: Lluís Vilamajó.
Egitaraua: Mendelssohnen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.
---------------------------
Oraingo... [+]
Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]