Bretainiatik 2. ikasgeia
Bretainia eta bretuak maite dütügü, batetik minoria nazional ükatü bat direlakoz, eüskaldünak bezala, bestetik laborantxa berrian aitzindari agertü zirelakoz düala mente erdi bat. Itsasoz halaber, ezagünak dira bi popülüen arteko harremanak, hala nola arrantzaleen artekoak. Gaüza baikor horik ez dütügü ahaztekoak. Haatik sentimentü honak ez gütü ez ütsütü behar, bereziki Bretainia Frantziako gobernüaren aitzi jeikarazten düan memento gogor hontan.
Bretuek berek, eta süstut horien bürüzagiek, ez ote düe zerbait oker egin beren ekonomian, orai bizi düen egoera latzean agitzeko? Laborantxako produktibismoa hanitx hürrün heltü da han, erreka, ühaitz eta plajen zikin izigarritik ageri den bezala. Laborantxa indüstrialak bere bazterra hunki düala ikusten da, eta ez bakoizki biologiaren aldetik : ekonomian ere bai. Beti haboro ekoitzi da eremü gütitan, kalitatea bilatü gabe.
Gaineala, beren urde-xerribortakoak ehaitera igorri dütüe Alemaniako hiltegietarat, han Erromaniatik horra zaitzen langileak merke ari direlakoz. Gero urdazpiak eta lükainkak hürrünean erosi behar, lehenik urde bazka kanpotik ekarri ondoan… Eta bidea kitorik ote da ?
Prefosta ekotatsa delakoak ez dü merkatüko. Bena denborarekin hürrünetiko mozkinen isuria mehatü behar lüke, lekükoen honetan. Haatik sinplekiago kalkülatü behar lizateke, bazter güzitean basa zerrailü horietarik ezarri gabe.
Bretainia orai kolpatzen düan sistema ez da zelütik erori, 1940an bezala Stuka hegazkinez ereinik; Bretainiatik norbaitek antolatü dü : apentziala laborantxako eta agro-janarigintzako bürüzagiek. Eta orai nausi horiek, ogenik ez balüe bezala, bretu güziak beren alte biltzera deitzen dütüe, bereziki zepoan sartü dütüen laborari eta langileak: sü pizlea sü ehaile!
Üdüri lüke Eüskal Herriko laborantxak beste bide bat hartzen düala, kalitatearena, leküan leküko bazken arartez. Haatik estatistika zonbaiten arabera, laborarien erdia ez da sistema berri hortara konbertitzekotan. Denborarekin egin leite. Agian ez berantegi.
Ohar horiek ez düe baztertzen beste hau : bretuek algarrekin, üsatü bereizkuntzen gainetik, bat egiten düela beren eskualdeko potere azkar bati bürüz. Ikasgei ederra emaiten deiküe hor. Nahiz ttipiago giren, Iparraldeko eüskaldünek ere ber gisako ürratsa egin dezagün, Eüskal Herriko Lürralde Kolektibitate baten alte, bereziki Maule-Lextarren bildüz azaroaren 30 hortan.
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Golde” hitza “kultura” hitzetik dator. Etimologialaria ez naizenez, ez naiz, badaezpada, bidezidor horretan barrenduko, edozein sastraka edo lahardiren (Rubus fruticosus) erdian itotzeko ere… Inor edo bestek argituko ote digu gakoa.
Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]
Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.