Bretainiatik 2. ikasgeia
Bretainia eta bretuak maite dütügü, batetik minoria nazional ükatü bat direlakoz, eüskaldünak bezala, bestetik laborantxa berrian aitzindari agertü zirelakoz düala mente erdi bat. Itsasoz halaber, ezagünak dira bi popülüen arteko harremanak, hala nola arrantzaleen artekoak. Gaüza baikor horik ez dütügü ahaztekoak. Haatik sentimentü honak ez gütü ez ütsütü behar, bereziki Bretainia Frantziako gobernüaren aitzi jeikarazten düan memento gogor hontan.
Bretuek berek, eta süstut horien bürüzagiek, ez ote düe zerbait oker egin beren ekonomian, orai bizi düen egoera latzean agitzeko? Laborantxako produktibismoa hanitx hürrün heltü da han, erreka, ühaitz eta plajen zikin izigarritik ageri den bezala. Laborantxa indüstrialak bere bazterra hunki düala ikusten da, eta ez bakoizki biologiaren aldetik : ekonomian ere bai. Beti haboro ekoitzi da eremü gütitan, kalitatea bilatü gabe.
Gaineala, beren urde-xerribortakoak ehaitera igorri dütüe Alemaniako hiltegietarat, han Erromaniatik horra zaitzen langileak merke ari direlakoz. Gero urdazpiak eta lükainkak hürrünean erosi behar, lehenik urde bazka kanpotik ekarri ondoan… Eta bidea kitorik ote da ?
Prefosta ekotatsa delakoak ez dü merkatüko. Bena denborarekin hürrünetiko mozkinen isuria mehatü behar lüke, lekükoen honetan. Haatik sinplekiago kalkülatü behar lizateke, bazter güzitean basa zerrailü horietarik ezarri gabe.
Bretainia orai kolpatzen düan sistema ez da zelütik erori, 1940an bezala Stuka hegazkinez ereinik; Bretainiatik norbaitek antolatü dü : apentziala laborantxako eta agro-janarigintzako bürüzagiek. Eta orai nausi horiek, ogenik ez balüe bezala, bretu güziak beren alte biltzera deitzen dütüe, bereziki zepoan sartü dütüen laborari eta langileak: sü pizlea sü ehaile!
Üdüri lüke Eüskal Herriko laborantxak beste bide bat hartzen düala, kalitatearena, leküan leküko bazken arartez. Haatik estatistika zonbaiten arabera, laborarien erdia ez da sistema berri hortara konbertitzekotan. Denborarekin egin leite. Agian ez berantegi.
Ohar horiek ez düe baztertzen beste hau : bretuek algarrekin, üsatü bereizkuntzen gainetik, bat egiten düela beren eskualdeko potere azkar bati bürüz. Ikasgei ederra emaiten deiküe hor. Nahiz ttipiago giren, Iparraldeko eüskaldünek ere ber gisako ürratsa egin dezagün, Eüskal Herriko Lürralde Kolektibitate baten alte, bereziki Maule-Lextarren bildüz azaroaren 30 hortan.
Zazpi lagun auzipetu dituzte Hazparneko Puyo agentziaren okupazioagatik. Aiherrako Etxexuriaren salmenta salatzeko ekintzaren harira epaituko dituzte irailaren 30ean. Elkartasunez, mobilizazio eguna muntatu da irailaren 27an.
Amezketako Loidi baserrian sortutako proiektua da Aralareko, Uxue Artola Ansak eta Iosu Goñi Muruak bultzatua. “Familiako proiektua da gurea, moxal haragia lehenagotik ere ekoizten genuen, baina kanpora saltzen genuen, eta gauzak beste modu batean egiteko gogoz, bide... [+]
Uztailaren erdialdean aurkeztu zuten 2027tik aurrera Europako Nekazaritza Politika Bateratua (NPB) izango dena, eta proposamena izugarria da: NPBaren egitura desegitea eta azken urteotan lortutako aurrerapen urriak suntsitzea.
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Elkarretaratzea eta asanblada antolatu dituzte azken berriak zeintzuk diren jakinarazteko. Horrez gain, irailaren 9an Baionako auzitegi aitzinean mobilizatuko dira, Marieneko lurraren defentsan aritutako hiru ekintzaile auzipetuko dituztelako.
Irailaren 2an hasi da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte. ARGIA... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]