Zigiluen artean elkar ulertu, alternatibak eraikitzeko
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe ekoizleen kalitate zigilua, eta Nature et Progrès Frantziako Estatuko Berme Sistema Parte hartzailea.
Edozein elikagai dendatako apalategietan nabari dugun zigilu eta etiketa festaren aurrean, jakinekoa da herritarra galduta eta babesgabe sentitzen dela, are eta gehiago azken urteetan hedatu den greenwashing-a eta agroekologia kontzeptuaren kooptazioa medio. Egoera honen aurrean, ezinbestekoa ikusi da merkatu globalizatuaren logikari alternatibak bilatzen dizkioten zigiluen elkar-elikatzea, izan ere, zigiluen biziraupena eta hauek alternatibak eraikitzeko erakusten duten gaitasuna hartu-eman horren araberakoa da. Bereziki, Kontseilutik sustatzen den zigilu ekologiko ofizialaren eta EHKO Berme Sistema Parte hartzailearen (BSP) arteko sinergiez dihardugu.
Ekolurra zigilu ekologiko ofizialak euskarri sendo bat ezartzen du, tokian tokiko zikloetan oinarritzen diren, bioaniztasunaren alde egiten duten, eta ongarri kimiko, pestizida, eta naturalak ez diren bestelako gai sintetikoak erabiltzen ez dituzten etxaldeak identifikatuta. Horretarako, kontrol mekanismo, azpiegitura eta baliabide ekonomiko egonkortuak ditu.
BSPak, berriz, eraldaketa soziala jomuga duten ekimenak dira. Etxaldeei bere osotasunean begiratzen diete, ekoizpenean aplikatzen diren praktika ekologikoetatik harago, nekazal ereduari lotutako bestelako irizpide sozial eta politikoek ere garrantzia hartzen dute: besteak beste, ekofeminismoaren oinarriek edo elikadura segurtasuna bermatzeko gaitasunak. BSPek, ordea, ez dute politika publikoen inongo babesik, eta zentzu horretan, antzeko ekimenak aitortu eta ikusgarri egiteak duen garrantzia aldarrikatu da jardunaldian, baliabideak eskuragarri jarrita eta gobernantza ereduetan antzeko ekimen alternatiboei ere leku emanda.
Nature et Progrès Frantziako BSPak erakutsi du gaitasunik gizartea agroekologiaren bidean jarri eta kontsumo ohiturak eraldatzeko. Azken finean, kontsumitzaileak euren erosketa ahalmenaren bitartez neurtu beharrean, herritarrak elikadura sistema alternatiboen antolaketarako subjektu aktibo bilakatu dira. Ekimena herritarren eskutik sortua izan zen, gizartearen beharrei erantzuteko. Horixe da mahai inguruan parte hartu duten beste zigilu eta identifikatzaileekin alderatuta erakutsi duten abantaila nagusia. Lehen sektoreko eragileen eta gizarte mugimenduaren arteko benetako zubiak egonkortu dituzte eta inora ez daramaten epaiketetatik harago, elkar bat egitea lortu dute.
Beraz, jardunaldiak erakutsi digu ezinbestekoa dela sinergiak aurkitzea, eta zigilu bakoitzaren sustapena sinergia horietan oinarritzea. Bestalde, sinergia horiek egun inposatzen den eredu globalizatuari aurre egiteko sortu diren beste alternatibak indartzen dituztenez, elikaduraren alorrean antolatu diren ekimenetatik harago, energia eredua, lan esparrua edo harremantzeko moduak jomugan jartzen dituzten bestelako alternatibak ere barne bildu beharko genituzke. Horretarako, Euskal Herri mailako subjektu erreferente bat ezartzearen beharra aipatu da. Bitartean, elikaduratik, EHKOlektiboak agroekologiaren aldeko bidean lanean jarraituko du tinko.
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Bizitza azkar pasatzen dela entzun eta esaten dugu maiz. Hala ere, gizakiok urte dezenteko bizi-itxaropena daukagu. Hainbat urte izan ohi ditugu ongi garatu, bizi eta ugaltzeko. Badira, ordea, hori guztia denbora askoz ere laburragoan egin behar duten gu bezalako ugaztunak:... [+]
Ez naiz aparretsia, orraztearen aparretsia, ezta gutxiagorik ere. Baina ikasturte berriari ekiteko, zer den ez den, lakarra zuzen-zuzen ederki asko eginda nator zuregana.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]
Euskal Herrian badugu inurrijale bat, baina ez da Ameriketan aurkitzen den ugaztun hori. Gurean hegazti bat da inurrijale amorratua dena, hainbeste gustatzen zaizkio inurriak ezen Debagoiena eta Debabarrenean inurrijale ere deitzen dioten. Eta hau, okil espezie bat da:... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]
Euskal Herrian badugu inurrijale bat, baina ez da Ameriketan aurkitzen den ugaztun hori. Gurean hegazti bat da inurrijale amorratua dena, hainbeste gustatzen zaizkio inurriak ezen Debagoiena eta Debabarrenean inurrijale ere deitzen dioten. Eta hau, okil espezie bat da:... [+]