Asiako eta Europako burtsek galera historikoak jasan dituzte, Trumpen gerra komertziala tarteko
Asian Hong Kong izan da galerarik handienak jasan dituena: %13,2 galdu du, 1997tik pairatu duen kolperik handiena. Europan, berriz, %6 eta %10 arteko galerekin abiatu dute astelehena burtsa nagusiek. Trumpek hartutako neurriak salatzeko mobilizazioak egin dituzte Europako eta AEBetako hiri handienetan.
2017ko urtarrilean AEBetako presidente gisa lehen agintaldia abiatu zuenetik, "Askatasunaren Eguna" deituriko Etxe Zuriko ekitaldiak baliatu ditu Donald Trumpek mundu osoko herrialdeen edota enpresen aurkako zergak ezartzeko. Washingtoneko maizterrak berak asmatutako ekitaldi horren azken edizioa aurreko asteazkenean izan zen, Trumpek muga-zerga “unibertsala” iragarri zuenean mundu osoarentzat. Bada, berehala nabaritu dira neurri horren ondorioak mundu mailako merkatuan: Asiako eta Europako herrialde nagusietako burtsek aspaldiko galerarik handienak pairatu dituzte astelehenean.
Asiako burtsei dagokienez, Hong Kongekoa izan da muga zergek gehien kolpatu dutena: 1997tik galerarik handienak jasan ditu, %13,2 galdu baitu. Asteazkenean iragarritako neurriarekin, %54ra iritsi dira AEBek Txinari ezarri dioten muga zergak, eta hori nabarmen atzeman da Shangaiko burtsak izan duen jaitsieran: %7,3ko galerak izan ditu, zehazki. Taipeigo burtsak, berriz, AEBen eta Txinaren arteko gerra komertzialean garrantzia handia duen merkatua izanik –txip erdieroaleen produkzio altuena duen herrialdea da Taiwan–, %9,7 egin du behera.
Asian soilik ez, eta Europako herrialde nagusietako merkatuetan ere izan ditu ondorioak Trumpen politika protekzionistak: %6 eta %10 arteko galerekin abiatu dute astelehena, besteak beste, Alemaniako Frankfurteko burtsak (%10), Italiako Milangoak (%7) eta Pariskoak (%6,7). Espainia ez da salbuespena izan, Ibex35a %7ko galerak izatera iritsi baita. "Amerika berriz aberats egiteko" justifikatu zituen Trumpek muga zergak asteazkeneko agerraldian, AEBekin komertzialki “gaizki portatu” diren herrialde eta lurraldeei zuzenduta baitaude.
Mobilizazioak Europan eta AEBetan, Trumpen autoritarismoaren aurka
Ez muturrik sartu lelopean, Europako eta AEBetako hiri handienetan mobilizazioak egin dituzte larunbatean, Trumpek urtarrilean AEBetako presidentetzara iritsi zenetik hartutako erabakiak gaitzesteko. Milaka estatubatuarrek bete dituzte Washingtoneko, Bostoneko edota New Yorkeko kaleak, baina baita beste hainbatek ere Pariskoak, Berlinekoak edota Londresekoak. Trumpen nahiz haren administrazioaren aurkako aldarriak oihukatu eta erakutsi dituzte mobilizazioetan, besteak beste, etorkinen deportazioak eta LGTBIQ+ pertsonen aurka hartutako neurriak salatuz.
"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Field Guide to the Patchy Anthropocene: The New Nature (Adabakien Antropozenoen gida-liburua: Natura berria) liburua frantseseraturik, Atlantikoaren alde honetan dugu Anna Tsing antropologo amerikarra uda hastapen honetan. Antropozenoari –gizakion jarduerengatik Lurrean... [+]
Uda giroan Baxenabarre eta Zuberoa gainetan egonen denak kausituko ditu ardi, behi zein zaldiak bere inguruan. Ehunka direlako maiatz-ekainean behealdeko etxaldeak hustu eta kabalak bortura igortzen dabiltzan laborariak. Artzainen artean ere, uda bortuko etxolan pasako duenik... [+]
Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.
Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik.
Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen 2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zena, hainbat paramilitarri ordainketak egiteagatik. 2020an 67 eguneko etxeko atxiloaldia bete zuen auzi berarengatik, eta orain Bogotako Auzitegi Nagusiak ebatziko du Kolonbiako lehen... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]