Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50), Madagascar (%47) edo duela gutxi izandako lurrikaragatik hondamendian dagoen Myanmar (%44).
Ponpa handiz eta tonu ia mesianikoa erabilita, Donald Trump AEBetako presidenteak ohi duen moduan iragarri du, “Askatasunaren Eguna” deitu dion Etxe Zuriko ekitaldian, amaitu dela “AEBei azken 50 urtetan egindako lapurretaren” aroa. Muga-zerga “unibertsala” iragarri du mundu osoarentzat: hemendik aurrera AEBetara euren ondasunak edo produktuak inportatu nahi dituenak %10eko zerga jasango du salbuespenik gabe, berdin du Ozeaniako irla txiki batekoa izanda ere.
Baina Trumpen oldarraldia harago joan da, eta AEBekin komertzialki “gaizki portatu” diren herrialde eta lurraldeei muga-zerga handiagoa ezarriko die. Txina da horietako bat, %34ko muga-zerga ezarriko baitio, eta lehendik ezarrita zeuzkanak gehituta %54ra iritsiko lirateke, beraz. Europar Batasuneko herrialdeak berriz %20ko muga-zergarekin zigortu ditu.
Baina muga-zerga berriekin herrialde kaltetuenak Hego Globala deituriko munduko zonalde behartsuetakoak izango dira. Esaterako, Madagaskarri %47koa inposatuko dio, Lesotori %50, Laosi %48, Vietnami %46, Bostwanari %37, edo duela gutxi lurrikara handi bat jasan duen Myanmarri %44. Txinako inbertitzaileek presentzia handia duten herrialdeak dira hain justu, eta askok asiar erraldoiaren ekoizpena kastigatzeko modu bat ikusi dute horren atzean.
Txinako inbertitzaileek presentzia handia duten Hego Globaleko herrialdeak dira, hain justu, muga-zerga handienak jasango dituztenak, eta askok asiar erraldoiaren ekoizpena kastigatzeko modu bat ikusi dute horren atzean
Taula manipulatu bat eskuan
Trumpek ekitaldian kartel handi bat erakutsi du, herrialdez herrialde erakusten duena bere ustez AEBetako produktuei ezartzen dizkieten muga-zergak zein diren, eta ondoan daude orain AEBek inposatuko dituenak, ustezko “elkarrekikotasunez”. Portzentajeetan garbi ikusten da AEBek ezarriko dituenak askoz baxuagoak direla, hala ere. “Uste dut ulertuko dutela”, esan du Etxe zuriko maizterrak. Baina adituen esanetan taulako datuak guztiz manipulatuta daude, defizit komertziala nahasi duelako muga-zergekin.
Defizit komertziala AEBek eurek sorturiko sistema ekonomikoaren ondorioa baino ez da. AEBak merkatu ireki bat izan dira eta mundu osoko ondasunak inportatu dituzte euren barne kontsumorako eta ekoizpenerako. Orain, hamarkada askotako estrategia aldatu eta protekzionismoaren aro bati ekin nahi dio herrialdea berrindustrializatzeko. Baina horrek ekar dezake AEBetan inflazioa handitu, herritarrek produktuen garestitzea nozitu eta herrialdea atzeraldian sartzea.
“Ondorio negargarriak mundu osoko milioika pertsonentzat”
Trumpek muga-zerga globalak iragarri eta berehala erreakzionatu dute mundu osoko agintariek, eta balio-merkatuetan ere nabarmena izan da eragina. Ursula Von der Leyen Europar Batzordeko presidenteak esan du ondorioak “negargarriak” izango direla “mundu osoko milioika pertsonentzat”. Europar mandatariak azaldu du AEBekin negoziatzeko prest direla, baina negoziazio horiek huts eginez gero EBek badituela tresnak muga-zerga horiei erantzuteko.
Txinak, berriz, AEBei eskatu die bertan behera uzteko muga-zergak, eta hori egin ezean, txanpon berarekin erantzungo duela.
Enteratuko gara
Oraingoz, Asiako burtsek, Nikkei indizea kasu, %3 inguruko galerekin hasi dute eguna, eta Europakoak ere beheranzko joera hartu dute, %2 galtzen ari dira albiste hau osatzeko orduan. Batez ere automobilgintzaren sektoreari loturiko multinazionalak dira galera handienak jasaten ari direnak. Izan ere, Trumpek asteazkenean iragarri du muga-zerga globalen barruan automobilgintzari %25eko espezifiko bat ezarriko diola.
Trumpek asteazkenean iragarri muga-zergen barruan, automobilgintzari %25eko muga zerga global espezifiko bat ere ezarri dio
%10eko muga-zerga globala apirilaren 5ean jarriko litzateke martxan, eta “elkarrekikotasun” muga-zerga handiagoak apirilaren 9an.
Ikusteke dago mundu mailako makro-ekonomiari nola eragingo dion Washingtonek hartu duen norabideak. Aurretik Kanadari eta Mexikori ezarritako muga-zergak indarrean jarri beharrean, horiek atzeratuz joan da Trump, beste helburu batzuetarako negoziazio tresna gisa erabiltzeko. Akaso esperantza horrekin egongo dira konpainia askotako despatxuetan. Besteok, erosketak egitera goazenean enteratuko gara.
Ohiturari jarraituta, astelehenean Olarizuko zelaietan agurtu dute uda gasteiztarrek. Aurtengoa, ordea, desberdina izan da, egunak argitu duenetik presente izan baitira lorezainen aldarrikapenak, greba hasi zutenetik ia urte erdia bete denean.
Irulegiko arnoaren sindikatuak antolaturik, Irulegiko arnoaren sormakaren besta ospatuko da buruilaren 14an, igandearekin, Irulegin. Mahastia, arnoa eta tokiko kultura uztartuz, egun osoan animazioak.
Araban 19, Bizkaian 279, Gipuzkoan 173 eta Nafarroan 230. Espainiako Etxebizitza Ministerioak Hego Euskal Herrian 701 etxebizitza turistiko ilegal atzeman ditu eta plataforma digitalei eskatu die haien iragarkiak kentzeko webguneetatik. Airbnb-k, plataformarik indartsuenak,... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
"Israelen kontrako boikot kanpainak martxan dauden honetan, kulturgileoi lerratzea dagokigu", adierazi du Saioa Alkaizak komunikabideetara igorritako oharrean. BDZk txalotu egin du Alkaizaren erabakia, eta Elkar argitaletxeari gonbita luzatu dio, "erabaki ausartak... [+]
Laudioko fabrikako jardunaren zati bat tokialdatu nahi du zuzendaritzak, 39 behargin kaleratuz.
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.
"Komunikazioan eta gai publikoetan" lagunduko dio enpresari. Lizitazioak manipulatzeagatik isundu izan dute konpainia, eta lotura zuzenak ditu EAJrekin.
Etengo du. Hori da kaskora supituan etorri zitzaidan pentsamendua, gosaria ahoan eta Euskadi Irratia sintonian, Imanol Pradales lehendakaria entzun nuenean CAF “gogoeta etikoa” egitera gonbidatuz, Palestinako lur okupatuetan trena eraikitzeko duen kontratua eten edo... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]