Alde batetik bestera eta leku guztietan topatzen duguna lurraren gaineko presioa eta gatazka da. Agronegozioa eta nekazal komunitateen arteko talka. Halaxe da ere Argentinako Santiago del Estero probintzian. Hantxe sortu zen 1994n MoCaSE (Movimiento Campesino de Santiago del Estero), bertako nekazariek beraien lurren eta lurraldeen defentsan sortu zuten egitasmoa. Gaur egun nekazal borroketan erreferentea da, MNCI (Movimiento Nacional Campesino Indigena), CLOC (Coordinadora Latinoamericana de Organizaciones del Campo) eta La Via Campesinako partaide aktiboa da.

Iaku Cachi komunitate indigenak 2015ean Orlando Canido enpresariak kendu nahi zizkion lurrak defenditzea erabaki zuen. Bajo Hondo komunitatean kokatzen den 4.000 hektareako lursaila da eta bere garaian kotoia ekoiztu bazuten ere, momentu honetan soja landaketa izugaasin rri eta amaigabez jositako zonaldean dago. Zortzi familia elkartu ziren eta erresistentzia egiteko etxeak, bilera leku kolektiboa eta kortak eraiki zituzten; eta MoCaSEn parte hartzen hasi ziren.

2016a urterik gogorrena izan zen. Euskal Herrira Bizitza Jasangarrien aldeko Herri Epaiketara etorritako Fabianek kontatu zigun bezala, denetariko indarkeria jaso zuten. Etxeak erre zizkieten, abereak erail, ur putzua kutsatu... Eta Canidok soldatapean hartutako matoi kuadrilla batek hiru hilabetez setiatu zituen. Egun batean tirokatu ere egin zituzten –zauritu bakarra egon zen zorionez–.

 

 

 

 

Halere, bertan mantendu ziren, etxeak berreraiki zituzten eta animaliekin lanean jarraitu zuten.

Momentu honetan komunitateak behi, txerri eta ahuntz komunitarioak ditu, korta komunitarioan. Nahiko lasai omen daude eta epaiketaren zain, baina esperantza dute... izan ere, beraiek bizi izan dira lur horietan belaunaldiz belaunaldi. Argentinako lege batek esaten du 20 urtez lur batean bizi izan bazara, titulu gabe bada ere, zurea dela. Baina abokatu, epaile, burokrata eta enpresarien arteko aliantza bati esker, lur komunitarioak diren horiek saldu eta erosi egiten dira. Eta saltzen dituzten bakoitzean, “jabe berriak” arazoak sortzen ditu.

Formazioa bizirik irauteko

Erresistentzia horretan daude Santiago del Esteron komunitate eta familia asko. Baina baita erresilentzian ere. Formazioa da horretarako arma indartsuena mugimenduaren esanetan, eta horregatik badira urteak Agroekologia Eskola osatu zutena. Hiru urtetako bigarren hezkuntzako ikasketak burutzen dituzte, hilabetean astebetez; eta titulu ofizialik ez duten arren, mugimenduko gazte ugarik ikasi dute hemen.

Azken urteetan Unicam Suri (Nekazal Unibertsitatea) osatu dute. Eraikuntza prozesuan dagoen gunea da, formazio zentroa lehenengo egunetik: komunitatea sortu da –momentu honetan 50 bat pertsona bizi dira etengabe– eta bolondresak hartzen dituzte. Komunitate esperimentu horretan lantaldeak daude, bai produkziorako (ekoizpena, eraikuntza...) zein berprodukziorako (garbiketak, egurra...). Beraz, gauza praktikoetan formatzeko aukera paregabea; baina baita harremanetan eta kolektiboan hazteko ere.

 

 

 

 

Horrez gain, “kontsumo gatazkatsua” duten gazteak hartzen dituzte, hau da, droga arazoak dituztenak. Honek ere irakaspen handia dakar. Giza Komunikazio teknikatura ikasketak –Argentina osoko MNCIko jendea elkartzen da hilabetean astebetez hori egiteko, eta unibertsitateko zein nekazal mugimenduko kideek ematen dituzte klaseak–; Suri Manta izeneko irrati komunitarioa... Santiagoko zonalde horretara mugimendua unibertsitatearekin batera heldu da, eta inguruko familia eta komunitateak oinarri hartuta egin behar da lan, mugimendua antolatu eta han dauden lurralde gatazketan ere parte hartuz.