Zabalik da izen-ematea Aleko nekazaritza test espazio berrian
Jakin badakigu nekazaritza zein abeltzaintza sektoreak zahartuta daudela. Datuek diote ustiaketen jabe diren gizon eta emakumeak erretiratzen direnean ordezkorik ez dutela izango, are gutxiago gazteak. Egia izan liteke, baina kexatu ordez, lanean ipintzeko ordua iritsi da.
Nekazaritzan erreleboa naturalki eman da orain gutxira arte, seme-alabek haien gurasoen ustiaketak jaso eta landu dituzte, errelebo generazionala familia barnean emanez. Joera hau apurtzen joan izan da azken urteotan eta nekazaritza zein abeltzaintza munduarekin erlazio zuzena ez duten pertsona gero eta gehiago gerturatu dira bizimodu honetara. Nahiz eta joera aldaketa honek esperantza ekarri sektorera, erronka berriak azaleratzen ditu. Lehena, sektoreko inkorporazio berrien jatorriari erreparatuta, esperientzia falta izaten da, ezjakintasuna. Bigarrena, lur falta.
Arazo hauetako batzuei erantzuna emateko jaio dira nekazaritza test espazioak. Frantzian sekulako bidea egina dute jada esparru honetan, horrelako ehunka espazio aktibo dituzte. Espainiako Estatuan, Katalunian hasi ziren orain urte batzuk, eta Euskal Herrian ere hasiak gara: Bizkaian (Haztegia), Nafarroan (Zunbeltz) eta Iparraldean (Trebatu) hain zuzen ere.
Baina zer da nekazaritza test espazioa? Proba prozesua, trebatze ibilbidea, nekazal enpresa sortzeko ingurune bat. Ingurune hauetan probatzaileak ideia batekin datoz, probatzeko gogoz. Espazioak ideia hori gauzatzeko baliabide guztiak eskaintzen dizkio: lurra, azpiegiturak, erremintak, formakuntza, babes legala, jarraipen bat sektoreko profesionalen eskutik, eta abar. Ikasketa eta behin-behineko instalazio epe bat da.
Lurraldearen arabera bertako behar eta baliabideei lotua dago, horregatik, nekazaritza test espazio bakoitza ezberdina da, ingurune horretako erronkei aurre egiteko. Eta gaurkoan poztasunez aurkeztera natorkizuena nekazaritza test espazio berria dugu, Aleko.
Aleko proiektua Gasteizko ingurunean funtsatuta dago, hiritik oso gertu. Hainbat nekazaritza-ekosistema probatzeko aukera izango da bertan: ortugintza biointentsiboa, ortugintza estentsiboa, lehorreko labore estentsiboak, frutagintza, abeltzaintza eta baso kudeaketa animalien bitartez. Elkarlan markoan eraikitzen da proiektua, nekazal-ekosistemak haien artean sostengatuz.
Ideia eta motibazioa duen edonorentzako dago zuzenduta proiektu hau, nekazaritza zein abeltzaintzatik bizi nahi duen edonorentzako. Prozesuak urte eta erdi irauten du. Lehenengo sei hilabeteetan ekosistema guztietan trebatuko dira partaideak, eta bukatzean, gehien motibatzen dien lan ildoa aukeratuko dute. Sei hilabete horiek aukera paregabea eskainiko diete probatzaileei haien artean ezagutzeko eta proiektu kooperatiboak sortzeko, arrakasta bermatzeko asmotan. Sei hilabete horiek bukatzean urtebetez frogatu ahal izango dute haien ideia, aukeratzen duten nekazal-ekosisteman. Behin epe hau bukatuta, beste urtebetez eskainiko da laguntza, behin betiko instalazioa burutzen den bitartean.
Aleko nekazaritza test espazioan ibilbide zabala eskaintzen da, lan ildo ugari eta sektoreko profesionalak laguntzeko prest daude. Zabaldu berria lagun eta ezagunen artean, eta ipini kontaktuan informazio gehiago eskuratu nahi baduzu: 945162696 cea@vitoria-gasteiz.org
Lan egiteko ordua iritsi da, aurrera!
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Euskal Herrian badugu inurrijale bat, baina ez da Ameriketan aurkitzen den ugaztun hori. Gurean hegazti bat da inurrijale amorratua dena, hainbeste gustatzen zaizkio inurriak ezen Debagoiena eta Debabarrenean inurrijale ere deitzen dioten. Eta hau, okil espezie bat da:... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]
Euskal Herrian badugu inurrijale bat, baina ez da Ameriketan aurkitzen den ugaztun hori. Gurean hegazti bat da inurrijale amorratua dena, hainbeste gustatzen zaizkio inurriak ezen Debagoiena eta Debabarrenean inurrijale ere deitzen dioten. Eta hau, okil espezie bat da:... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Ekainak akainak ekarri ditu: uda iritsi da. Udaberriko egun beroetan hasten dira akainak ehizean, udako ehizaldi nagusirako hankak prestatzen. Garo arruntaren (Pteridium aquilinum) garomenetan izaten da batez ere, bide ertzera zintzilik diren orri muturretan kulunka, gustuko... [+]