A2/AD estrategia militarra: itsas gudua jolasa ez denean
Itsas guduen jolaseko zerbait dirudi eta, egiazki, badu zerikusia. Baina benetako guduekin. Duela hamarkada bat plazaratu zen barrunbe militarretatik, anglosferan jakina, akronimoa, berez nahiko kriptikoa zen “Anti-access/Area Denial” esamoldea laburtzeko. “Ingurune operatibo baterako sarbidea besteei eragozteko eta haren barnealdea norberak kontrolatzeko estrategia militarra” esan nahi omen du.
Testuinguru zehatz baterako, Txina Hegoaldeko Itsasorako, hasi zen erabiltzen arrunki; batez ere 2013 eta 2016 bitartean Txinak han bere “irla estrategikoak” eraiki eta baliabide militarrez hornitu zituenetik aurrera. Gertakari zehatz baten harira hedatu eta orokortzeko joera hartu zuela esan dezakegu, ordea.
2020ko uda zen ipar hemisferioan, eta COVID-19aren lehen zaparradari nola aurre egin asmatu ezinik genbiltzan oraindik oinezko arruntok, hedabideetan apenas islatu ziren gorabehera batzuk gertatu zirenean. Lehendabizi, bi hegazkin-ontzi estatubatuarrek, zein bere ontzidi-segizioarekin, zeharkatu zuten Txina Hegoaldeko Itsasoa, “nabigazio-askatasuna” egikaritzea aitzakia zutela; askoz apalagoan, beste hainbat gerraontzik aurretiaz egina zuten moduan. Abuztu hartako “diosala” bestelakoa izan zen, halere.
Handik egun gutxira, Hegoaldeko Armada txinatarrak ariketa zabalak egin zituen bertan, benetako sua erabiliz eta, besteak beste, DF-26 eta DF-21 misilak jaurtikiz. Ezin argiagoa zen mehatxua: ezagutzera eman zirenetik, “carrier killer” izengoitia eman ohi diete biei ala biei estatubatuar iruzkingileek; eta, endemas, “Guam killer” ere deitu ohi diote lehendabizikoari, hango base amerikarra ere haren irismenaren pean omen legokeelako. Zalantzarik gera ez zedin edo, bozeramaile ofizial kualifikatuenak editorialean azaldu zuen gaia ohi baino xeheago handik gutxira.
A2/AD ariketa ezin nabarmenagoa izan zen... eta arrakastatsua, esan beharko, harez geroztik oso noizean behin eta pasadizo azkarrean baino ez baitira agertu gerraontzi estatubatuarrak han. Eta Taiwango itsasartean. Eta...
Kontua da A2/AD estrategia txinatar horren izaera bera eztabaidagai izanik ere, haren oinarri litzatekeen haren tresneria militarra –etengabe hazten ari den DF saileko misileria, batik bat– egitate ukaezina dela. Eta irailaren 3ko desfileak iradoki duenaren arabera, Txina Hegoaldeko Itsasoa baino askoz urrutiago dauden itsasaldeetaraino iritsiko litzatekeela sarbidea eragozteko gaitasun hori. Hau da, “Txinari eustea” ardatz duen estrategia estatubatuarra, gero eta kimerikoagoa izan daitekeela.
Edo norbaitek uste ote du “lehen irla-kateko aliatuek” (Japonia-Taiwan-Filipinak) egin beharko dutela euste-lan hori, lepoa eginez?
2001etik 2019ra Kongoko Errepublika Demokratikoan agindu zuen Joseph Kabilak, eta orain "traizioa" eta "gerra krimenak" egotzi dizkiote M23 gerrilla errebeldearen adar politikoa antolatzeagatik, eta atxilotzeko agindu dute. Laurent-Desiré Kabila... [+]
Guardia Zibilak "jardunaldi irekiak" antolatu ditu irailaren 27an Bilboko Ramon de la Sota moilan, Karola garabi ezagunaren ondoan, eta armak eta ibilgailuak erakutsiko dituzte, besteak beste. Naiz-ek argitaratu duenez, erakustaldia egiteko Bilboko Udalaren baimena dauka... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Europako azken urteetako joerari jarraiki, derrigorrezko zerbitzu militarraren harrabotsa Alemaniara heldu da: SDP Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata buru duen Defentsa Ministerioak borondatezko soldadutza ezarriko lukeen lege proiektua onartu du, "beharrezkoa" denean... [+]
Giza eskubideen aldeko Sudango abokatu talde baten arabera, Sudan mendebaldeko hainbat herrixkari eraso egin zieten larunbatean eta igandean, eta zibilak tiroz hil edota bizirik erre zituzten, etxeetan giltzapetuta. UNICEFek salatu du Ipar Darfurgo 40.000 haur artatu zituztela... [+]
Eskarmentu ikaragarria –hitzaren adiera etimologikoan, besteak beste– dugu europarrok arma-lehiaketetan. Eta, paradigmatzat hartu ohi denetik, XIX. mendearen amaiera eta XX.aren hastapeneko hartatik, mende eta laurden igaro denean arma-lehiaketa kartsuenera itzuli... [+]
Danimarkako Gobernuak argudiatu du, azken urteotako aldaketa geopolitikoen aurrean defentsarako baliabide gehiago behar dituela. Errusiak Ukraina inbaditu izana aipatu dute preseski, baita AEBetako Trump presidenteak Groenlandia uhartea kontrolatzeko asmoa iragarri izana ere... [+]
Bilobaren gurasoak atxilotu zituzten eta tortura fisiko eta psikologiko artean bere amak erditu zuen. Gurasoak desagertuta daude oraindik; arrebak haritik tiraka aurkitu du neba, 2009an zabaldu zuen blog baten ondotik.
Hagan ekainaren 25ean NATOk egindako goi-bileran, gastu militarra herrialde bakoitzaren BPGaren %5 izateko konpromisoa hartu dute Aliantza Atlantikoko Itunaren Erakundeko kide diren estatuek. Horretarako hamar urteko epea izango dute, 2035 arte. Erabaki horrekin, 2014an... [+]
Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]
Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.
Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.
Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]