2021eko Gernika Sariei buruz azalpen eskaria
Zurrumurruak eta susmoak izan ziren lehenengo; gero, orain gutxi izan arren, ondo informatutako iturriengandik jakin izan dugu aurten ez dela Gernika Saririk banatuko. Erabakia, diotenez, Jose Mari Gorroño Gernika-Lumoko alkatearena izan da.
Egia da Gernika Sariekin kritikoak izan garela Gernika Memoriaren Lekuko gure plataforman. Kritikoak, zenbait kasutan, saritutakoekin: ulertezina izan zen guretzat, esate baterako, 2019an Europar Batasuneko Errefuxiatuen komisario izandako Christos Stylianidesek jaso izana. Eta ez horrenbeste Stylianides jaunaren jardueragatik, berez, errefuxiatu eta migratzaileen auzian Europar Batasunaren politika higuingarri zein lotsagarria onargarritasun-zantzuz estaltzen zuelako baizik. Oso kritikoak izan gara orokorrean, sarien oinarri diren printzipioekin ere, zentzu bitan: alde batetik, kontzeptuagatik (gure iritziz, Gernikak, Memoriaren leku gisa dituen ezaugarriak eta ahalmena askoz zabalagoak eta sakonagoak dira, sariak mugatu diren eremua baino); eta bestetik, metodoagatik: sarituak aukeratzeko modua oso itxia dela uste dugu (herriko edozein taldek hautagaitzak aurkeztu ditzake baina epaimahaiak osaera mugatua dauka: Gernika-Lumoko alkatea -edo ordezkoa-; hiru zinegotzi -ordezkaritzaren arabera-; Pforzheimko alkatea -edo ordezkoa-; Gernika Gogoratuz Fundazioko ordezkaria; Gernikako Bakearen Museoa Fundazioaren ordezkaria; Gernika-Lumoko Kultur Etxearen Fundazioaren ordezkaria). Iaz horren harira, epaimahaia herriko memoria eta kultur arloko taldeei irekitzeko proposamena luzatu genion udalari, baina ez genuen erantzunik jaso…
Gure kritika gorabehera, uste dugu sariek badutela beren balioa, eta, edozein kasutan, Gernika-Lumok Memoriaren leku gisa duen historiarekin, esanahiarekin eta aitortzarekin bat egiten dutela. Historia, aitortza eta esanahi horiek ez dira, gainera, gure udalerrira bakarrik mugatzen. Gernika Memoria Lekua euskaldun guztion Memoriarekin lotuta dago. Euskal Herriko Memoria leku garrantzitsuenetakoa da Gernika-Lumo, eta ez bakarrik bonbardaketagatik. Aitzitik, bonbardaketaren krimenak denboran zehar euskaldunontzat izan duen berezitasunari estuki lotuta dago eta gertakizunaren momentu historikoak azaltzen du, drama edo tragedia haren unibertsaltasuna zein askatasunerako, justiziarako, benetako bakea lortzeko eta giza kidetasunaren alde borrokatzeko dauzkan indarra eta gaitasuna. Ondare hori ez dago, nahitaez pertsona baten, toki gobernu baten edo erakunde zein talde zehatz batzuen esku bakarrik. Bizirik nahi bada, gizarte oso baten ondarea da: mundu berri zoriontsuagoa eta justuagoa eraikitzeko beste herri eta nazioekin, ekintzaile indibidual zein kolektiboekin partekatzeko askatasun eta duintasun mezua; mundura, temati, bere mezua zabaldu nahi duen herri baten hotsa.
Ez dakigu Gernika-Lumoko alkatea eta udal gobernua gure ikuspegiarekin bat ote datozen, ez dutelako hartutako erabakiaren inguruko inolako azalpenik eman. Agian gaiak ez duela merezi edo gernika-lumotarrok zein euskaldun guztiok ez ditugula merezi pentsatuko dute, ostantzean aspaldi emango baitzituzten azalpenok. Guk, ordea, gaia ondo eta luze azaldu behar dela eta herritarrok arrazoiak ezagutu behar ditugula uste dugu. Horregatik, gertatutakoaren aurrean, aurten sariak bertan behera utzi izanaren aurrean, azalpen publikoa emateko eskatzen diogu Gernika-Lumoko udal gobernuari.
Sinatzaileak, Gernika Memoriaren Lekuko plataformaren izenean:
- Jon Argintxona Badiola
- Ibon Meñika Orue-Etxebarria
- Maitane Azurmendi
- Aitor Amutio
- Sabin Ibazeta
- Camino Saiz
- Hibai Muinozguren
- Maitane Uriarte
- Xabier Onandia
- Aitor Iruskieta
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
Bortizkeria zuzenak, agerikoak eta isilak, gainjarriak eta zeharkagarriak, mikroak eta geldoak. Bortizkeria egunerokoan irristatzen da, uneoro, boterea edo erabakitzeko ahalmena duenak ez duenaren aurrean boterea erabiltzen duenean. Hainbeste egoeratan murgiltzen gara... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Lagun marika batek deitu dit galdetzeko nola salatu dezakeen hurrengoa: joan zen Akarlandara, EHUren parean dagoen parkera, eta komun publikoetan bi tiporekin zegoela, udaltzainen bizpahiru kotxe agertu ziren super azkar, poliziak sartu ziren komunera borrekin hormak kolpatzen,... [+]
Oporretan nago baina oraindik ez dut zutabea hasi. Oporretan nago baina nire gelak ez du igarri. Oporretan nago eta etxeko hautsa ez da mugitu. Oporretan nago eta topaguneko kanpin dendak lokatzez beteta jarraitzen du egongelan. Oporretan nago baina nire agenda ez da... [+]
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]