Urre asiriarra zigarreten truke
Hurrengo urtean altxor ñimiñoa Basorako portuan ontziratu eta Alemaniara bidean jarri zuten. Baina orduantxe Lehen Mundu Gerra piztu zen eta itsasontzia Portugalera desbideratu zuten. Dozena bat urtez han geratu zen eta, azkenean, 1926an Berlingo Vorderasiatisches Museumera iritsi zen. 1935ean ipini zuten ikusgai.
Baina xaflaren odisea hasi baino ez zen egin. Bost urte geroago, Bigarren Mundu Gerra lehertu zenean, urrezko laminatxoa museoaren biltegian gorde zuten. Gerra amaitu eta inbentarioa berriro egin zutenean, xafla desagertua zen.
Handik ia 60 urtera, 2003ko apirilean, Riven Flamenbaum 92 urteko judutar poloniarra hil zen New Yorken eta, besteak beste, 90 urte lehenago aurkitutako altxortxoa utzi zien seme-alabei. Zer gertatu zitzaion piezari urte horietan guztietan?
1945ean, armada gorriak Berlin hartu zuenean, soldadu sobietarrek Vorderasiatisches museoa arpilatu zuten eta horietako batek bereganatu zuen xafla asiriarra. Handik gutxira, Berlingo merkatu beltzean, soldaduak Auschwitzetik bizirik irtendako Flamenbaumi saldu zion altxorra zigarreta pakete gutxi batzuen truke. Flamenbaum New Yorkera joan zen 1949an eta hurrengo urtean pieza eman zion aditu bati, azter zezan; adituak 250.000 dolarretan finkatu zuen haren prezioa. Ez zion deus ere esan inori, bere likore dendan lanean jarraitu zuen eta xaflaren berri ez zen berriro izan agurea hil arte.
2006an Berlingo museoak pieza itzultzeko eskatu zuen eta, horrenbestez, berriki amaitu den gatazka legala abiatu zen. Azkenean auzitegiek Flamenbaumdarren alde egin dute, museoak pieza berandu erreklamatu duela argudiatuz.
Zigarreta batzuen truke lortutakoak 7,4 milioi euroko balio ekonomikoa omen du gaur egun. Baina balio historiko kalkulaezina izan du beti.
Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.
BRN + Auzoko eta Sain mendi + Odei + Monsieur le crepe eta Muxker
Zer: Uzta jaia.
Noiz: maiatzaren 2an.
Non: Bilborock aretoan.
---------------------------------------------------------
Ereindako haziek ura, argia eta denbora behar dute ernaltzeko. Naturak berezko ditu... [+]
Sei urteko etenaldiaren ostean, maiatzaren 18an, Sortzen jaia ospatuko dute Takoneran D ereduko eskola publikoen aldeko jaia. Ikuskizunak, haurrendako jolasak eta Gorka Urbizu edota Borla taldeen kontzertuak izango dira.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Ebroko Konfederazio Hidrografikoko (CHE) lehendakariak egin du iragarpena aste hasieran: Esako urtegia handitzeko lanen laugarren moldaketari aurten ekingo diote eta urtegiaren eskuin magala egonkortzeko 47 milioi euro gastatuko dira.
Gasteizko Udalak esan du enpresa negoziatzera deitzen ari dela. Sindikatuek eskatu diote Gasteizko langileak defendatu ditzala Enviserren jabea den AEBetako inbertsio funtsaren aurrean.
Bilboko, Gasteizko eta Donostiako herri jaietako ordezkariek agerraldi bateratua egin dute maiatzaren 8 honetan, txosnei jarritako zailtasunak salatzeko eta jai eredu herrikoa "desagertzeko arriskuan" dagoela ohartarazteko.
Aurreneko aldiz Euskaraldiaren barruan Hikaldia egingo da. 83 herrik eman dute izena. Iaz hitanoa bultzatzeko sortu zen ZirHika talde eragileak antolatu du ekimena, Tauparekin batera. Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea elkarrizketatu dugu. Bi helburu dituzte estreinaldian:... [+]
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
"Bake zubiak eraikitzeko laguntza" eskatu dio jendeari balkoitik egin duen lehen agerraldian.
“Proposamen oso eskasa egin du Hezkuntza Sailak, berme eta zehaztapenak txertatu barik”, kontatu dio ARGIAri STEILASeko bozeramaile Haizea Arbidek. Ostegun honetan bilera izan dute sindikatuek eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak, EAEko irakaskuntza publikoko... [+]
Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.
Sorionekuak mugimenduak larunbaterako mobilizazioa deitu du. Goizean herriz herri Nafarroako zubietan elkartuko dira eta arratsaldean Iruñean manifestazioa abiatuko dute, Kostarapea parketik (Trinitarios-Tren parkea) abiatuta 17:30ean. Ireki ateak euskarari lelopean... [+]