Hiru ekintzaile kurdu hil dituzte tiroz Parisen, Turkiaren eta PKKren negoziaketen erdian
Hiru ekintzaile kurdu hilda topatu dituzte bart Parisko Institutu Kurduan, buruan tiro bana zutela. Hirurak emakumeak ziren, eta horietako bat Kurdistango Langileen Alderdiko (PKK) fundatzaileetako bat zela diote informazio iturri kurduek: Sakine Cansiz. Beste biak Fidan Doan Kurdistango Kongresu Nazionaleko ordezkaria eta Leyla Soylemez, gazte ekintzailea ziren.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Manuel Valls Frantziako Barne Ministroak adierazi du hilketak “onartezinak” direla. Oraingoz ez dago informaziorik hilketak nork egin dituen. Sare sozialetan hainbatek kurduek Turkia ikusten dute ekintza honen atzean. #TwitterKurds etiketarekin ari dira gaiaren jarraipena egiten.
Bake negoziazioak PKK eta Turkiaren artean
Exekuzioaren itxura duten hilketa hauek etorri diren momentuan, Turkiako Gobernuaren eta PKKko buru Abdullah Öçalanen arteko negoziaketak izaten ari dira. Öçalan Istanbul ondoan dagoen Imrali uharteko kartzelan dago 1999tik –Nelson Mandela bere garaian egon zen bezala, irla batean espetxeratuta–. Turkiako lehen ministro Recep Tayyip Erdogan gaiaz mintzatu zen eta amnistiarik ez dela izango adierazi zuen. Joan den ostegunean, hainbat mediok jaso dutenez, bi legebiltzarkide kurduri Oçalan bisitatzen utzi zioten, benetan ezohiko bilera, liderrak urteak baitaramatza bakartuta.
“Öçalanekin biltzea norabide onean emandako pausoa da, logikoa da eta egokia”, adierazi zuen BDP alderdi kurduko lider Selahattin Demirtasek. “Turkian bakea honela bakarrik lor daiteke”, gehitu zuen.
Negoziaketa hau preso kurduek hasitako gose greba gogor baten ostean etorri da. 68 egun jan gabe egin zituzten ehunka presok, eta amaierarako 10.000 bat pertsonak egin zuten bat baraualdiarekin. Lehen heriotzak oso gertu zirela, Öçalanen eskariz eman zioten amaiera, eta ondoren hasi dira negoziaketak. Guztira 1984tik 40.000 hildako utzi dituen gatazkari amaiera jartzea da asmoa.
Testuingurua
Kurdistan munduko estaturik gabeko naziorik handienetakoa da eta bost estatutan zatituta dago: Turkia, Irak, Iran, Siria eta Armenia. Guztietan gutxiengoa dira, baina 40 milioi kurdu direla kalkulatzen da. Munduan diaspora zabala dute. Beren hizkuntza kurduera da.
Informazio gehiago:
Karlos Zurutuzaren Kurdistan bloga. Bertan bere egunerokoaz gain, erreportajeak, bideoak, diaporamak eta gaiarekin erlazionatutako loturak topatuko dituzu.
Taupadak blogean argitaratutako artikulua. Bertan, estaturik gabeko herriei buruzko informazio gehiago topatuko duzu.
Bere buruzagi historiko Abdullah Öcalenek joan den astean Turkiako Imraliko espetxetik eskatutakoari men eginez, PKK Kurdistango Langileen Alderdiak ekin dio armagabetzeari. Ostiralean egin dute ekitaldia, Iraken menpeko Kurdistango Sulaimaniya hirian, eta 30 gerrilari... [+]
Abdulllah Öcalan PKK-ko buruak berriz ere eskatu du armak uzteko, Imrali espetxe barruan egindako bideo batean. Gerrillaren "oinarrizko" helburua egintzat eman du, eta ziurtatu du Turkia prest dela herri kurdua aitortzeko.
Egungo kurduerazko idazle esanguratsuenetakoa da Mizgin Ronak. Zortzi liburu ditu idatzita, bost eleberri eta hiru olerki liburu. 16 urte zituenean ihesera jo zuen, eta urte eta erdiren ondoren haren jaioterrian atxilotu zuten, Diyarbakirren. 1992an, 18 urte besterik ez zituela,... [+]
Antolakunde armatu kurduak bere 12. kongresuan hartu du erabakia, Abdullah Öcalan buruzagi historikoak otsailean eginiko eskaerari jarraituta. 1984an abiatu zuen PKK-k Turkiaren aurkako borroka armatua, eta Nazio Batuen Erakundearen arabera 45.000 hildako inguru eragin ditu... [+]
Lurrikara geopolitiko bat astintzen ari da Ekialde Hurbileko mapa. Anabasaren erdian, Abdullah Öcalanen bakerako azken deiak mahai gainean jarri du eskualdeko gatazka armatu zaharrena. Ez, aurrekariek ez diote bide ematen itxaropenari, eta historiaren trena inoiz baino... [+]
SDF kurduek gidatutako koalizioak eta Siriako Gobernuak su-etena adostu dute. SDFk Siria ekialdeko eta ipar-ekialdeko eremu zabala kontrolatzen du egun, eta hitzarmenak jaso duenez, gobernuaren esku geratuko da orain.
Abdullah Öcalan buruzagiak PKKri otsailaren 27an eskatu zion armak uzteko. Taldeak egin duen adierazpenean babes osoa agertu dio buruzagiari eta Öcalanek eskatutakoa betetzeko konpromisoa adierazi du.
Urteak iragan dira bere azken argazkia ikusi zenetik. 26 urte daramatza preso Abdullah Öçalanek Turkiako Imrali uhartean, "erakunde terroristako" buruzagitza egotzita. Ostegun eguerdian bere bideo bat ez, baina argazki berri bat zabaltzeko baimena eman du... [+]
Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.
Editore Kurduen elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte.
Urtebete eta hamar hilabeteko zigorra ezarri diote PKK Kurdistango Langileen Alderdiaren aldeko "propaganda2 egitea leporatuta. Canözerrek hamar urte daramatza kazetari lanetan. Tarte horretan sei bider aldiz miatu du bere etxea Turkiako Poliziak, bost aldiz atxilotu... [+]
2023ko abuztuaren 4an atxilotu zuten etxean Teherango Inteligentzia Ministerioko agenteek. Desagerrarazi eta gero, fisikoki nahiz psikologikoki torturatu zuten Evingo espetxean. Orain heriotza-zigorra ezarri diote, eta espetxekideek haren aldeko defentsa eskutitza argitaratu... [+]
Abdullah Öcalanek, Kurdistango Langileen Alderdiko (PKK) buruzagi espetxeratuak, bere iloba Ömer Öcalanen lehen bisita izan du. Ia lau urtez ukatu dizkiote bisitak, telefono deiak eta kanpoaldearekiko komunikazio oro. Azken 25 urteetan ia erabateko isolamendu... [+]
Bi kazetari, Hêro Bahadîn eta Gulistan Tara, eta haien txofer zihoan Rêbîn Bekir lankidea, Hewraman eskualde kurduan dokumental bat egitera zihoazen. Beren autoa misil batek jo zuen. Bekir zorteduna izan zen, autoa sutan lehertu baino lehen, inpaktuak... [+]
Sebahat Tuncel Kurdistango politikaria da, Turkiaren menpeko lurretan. Hainbatetan egon da kartzelan kurduen askapen mugimenduaren parte izateagatik, eta Turkiako Parlamenturako diputatu gisa hautatu zuten lehen presoa izan zen, 2007an. 2016an espetxeratu zuten azkenengoz eta... [+]