Abuztuaren 30an 1936ko gudan frankistek desagertutako Sagardia Goñi familia omendu dute Gaztelun, Nafarroan. Omenaldia hilketaren 79. urteurrena dela eta antolatu dute.
1936. urteko abuztuaren 30ean Gerra Zibileko desagerpen gogorra pairatu zuen Sagardia Goñi familiak: haurdun zegoen 38 urteko ama bere sei umeekin batera 50 metroko sakonera daukan Gazteluko Legarrea leizera bota zuten. Familiaren ustez gorpuak bertan egon litezke.
Amaren senarra, Pedro Sagardia Agesta, kartzelan zegoen eta seme helduenak –2007an Iruñean hil zen– etxetik kanpo lan egiten zuen.
Sagardia Goñiren hilketa isilpean egon da ia 80 urtez: Causa 167 sumarioa 1937 eta 1946 urteen artean hiru aldiz ireki eta itxi ondoren, 2014ko abendua Affna 36, Memoria Historikoaren aldeko Nafarroako elkarteak kasua irekitzea eskatu zuen.
Kasua Memoria historikoaren aldeko hainbat elkartek egindako lanaren ondorioz argitara eman da. Jose Mari Esparzak “La sima ¿Qué fue de la familia Sagardia?” idatzitako liburuak ere datu asko eman ditu.
Igandean Gazteluko Legasako plazan 10:30etatik aurrera omenaldia egin zieten Juana Josefa amari eta bere seme-alabak ziren Joaquin, Antonio, Pedro Julian, Martina, Jose eta Asuncioni. 11:00etan leizera joan ziren eta 14:00etatik aurrera bazkaria egin zuten.
Nazio Batuen Erakundeko Batzorde Nagusiak 2010. urtean abuztuaren 30a Desagerpen Bortxatuen Nazioarteko eguna deklaratu zuen, nahiz eta kasu horrengatik ez izan.
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintza eta Euskarako Batzordeak atzera bota du UPNk aurkeztutako mozioa, 1936ko Gerran Errepublikaren kontrolpean zeuden lurraldeetan izandako biktimak Oroibidea memoriaren datu-basean sartzea eskatzen zuena. Mozioak PP eta Voxen babesa jaso du,... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua aurkitu gabe bukatu da Frantziako Landetan egindako bigarren indusketa. 44 urte dira militantea desagertu zenetik eta bere familiaren belaunaldi batetik bestera pasa da bere bilaketaren zama.
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
Iruñeko Txantrea auzoko kale-izendegian frankismoan errepresaliatuak izan ziren hamar emakume gogoratuko dituzte. Ekitaldia egin zuten atzo eta auzoaren hegoaldean dagoen plaza bat oroimen gune ere izendatu zuten. "Garrantzitsua da historian gertatutakoa gogoratzea;... [+]
Andatza mendia memoria leku bihurtu zuen Usurbil 1936 elkarteak apirilaren 13ko birsortze historikoan. Herritarren lan boluntarioarekin berreskuraturiko lubakiak antzezleku bihurtu ziren egun batez. Gerraren eraginez Usurbilen jazotakoak elkarbanatzeko enegarren ekimena izan da.