Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraiki zuten frankismoaren esklaboei omenaldia egin diete
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen Memoriaren Bidea elkarteko ordezkariek. Ikusi argazki galeria osoa hemen.
Memoriaren Bideak elkarteak duela 20 urte egin zuen molde honetako lehen omenaldia, Igariko gainean. Duela bi hamarkada, 12 preso ohik jaso zuten omenaldia. Denak hil dira, baina halere urtero ehunka lagunek parte hartzen segitzen dute haien omenaldian: senideek, hainbat elkarte memorialistatako kideek, inguruotako bailaretako herritarrek.
2.400 errepresaliatuentzat egia, justizia eta erreparazioaren bila urratsak egiten segitzen dute, omenaldiaz harago. Aurten, konparaziora, Igari eta Bidankoze arteko errepidean esklabo moduan lan egin zutenen senideek kereila aurkeztu dute, hura gizateriaren aurkako delitua izan zela eta halakoak sekula ez direla iraungitzen argudiatuz. Epaileek atzera bota dute. Senideen izenean Valentin Esteban mintzatu zen, eta haren ondotik, kereila sustengatu zuen gehiengo sindikal guztiz zabalaren izenean, Sabino Cuadra.
Ekitaldian, halaber, hainbat elkarte memorialistak parte hartu zuten: Oiartzungo Kattin Txiki, Andaluziako Memoria Historiko eta Justizia, Madrilgo Los Barracones eta Frantziako VMRE. Azken elkarte horretako kide eta Gardeko erbesteratu baten alaba Chantal Penicautek ohartarazpen bat egin zuen: “Eskuin muturra, faxismoa, beste behin ere ate joka dugu, arrisku erreala da, datorren asteburuko Frantziako hauteskundeetara begira”.
Horren harira, Nafarroako Gobernuko Memoriaren Institutuko Josemi Gastonek esan zuen memoria historikoak ezinbestean antifaxista izan behar duela. Horretaz gain, gogora ekarri zuen 2015etik hona Nafarroako Gobernuak hainbat urrats egin dituela Igariko gaina bezalako hainbat leku memoria gune izendatzeko.
Hain zuzen ere memoria historikoak antifaxista izan behar duelako, omenaldiko hitzartze nagusia Yala Nafarroa Plaestinarekin plataformako bi kidek egin zuten: Mirian Bravok eta Ola Arafatek. Arafat gazatarra da, eta dagoeneko 50 senidetik gora galdu ditu azken hilabeteotako genozidioan. Elkartasuna eskertzeaz gain, mezu irmoa bota zuen: “Israelgo estatu genozidari aurre eginen diogu, eta Palestina aske izanen da, ibaitik itsasora”.
Urtero bezala, Txomin Uriarte preso bakiotarraren senideek hark bere garaian asmaturiko tangoa abestu zuten, omenaldiko unerik hunkigarrienetako batean. “Haien memoria, gure bidea”, laburbildu zuten antolatzaileek.
Ikusi 200 argazkitik gorako argazki galeria Euskalerria irratiaren webgunean.
Izpegiko besten karietarat Baztango eta Baigorriko gazteek mahai-ingurua antolatua dute arrats honetan Iparretarrak talde armatuaren memoria kolektiboa eraikitzeko beharrez. IKko sortzaileetan izan den Pilipe Bidartekin mintzatu gira, jakiteko nola bizi izan dituen 40 urte... [+]
.jpg)
Nafarroako Gobernuan ondare historikoaz arduratzen den erakundea da Vianako Printzea, eta Iruñeko Udala haren zain zegoen birgaitze prozesuarekin aurrera jarraitzeko. Datozen asteetan, beraz, obrarako lehiaketa irekiko da.
"Oraindik korapiloa askatzeko" dagoela gogoratzeko eta Txiki eta Otaegiren fusilatzeen 50. urteurrena kari, Sortuk bi pankarta handi eskegi ditu Cuelgamuroseko monumentuko arku batetik. 1975ean bertan lurperatu zuten Francisco Franco diktadorearen gorpua, 1936ko gerran... [+]
Iratzar eta Olaso Dorrea fundazioek antolatu duten erakusketa ibiltaria ezin izango da Zarauzko areto publikoetan ikusi. Udalak argudiatu du errelato "partziala" eta "ideologizatua" eskaintzen duela. EH Bilduren lokalean paratuko dute azkenean.
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]