Frankismo garaiko barnetegietan umeek jasandako torturak argitara atera dituzte
Montse Armengou eta Ricard Belis kazetariek Els internats de la por (Beldurraren barnetegiak) dokumentala egin dute. Frankismoan haurrek barnetegietan jasandako tortura eta tratu txarren testigantzak jasotzen ditu.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
“Gizon horri egin niona felazioa deitzen dela badakit, baina garai horretan ez nekien”; “Nire buruaz beste egitea pentsatu nuen. 12 urteko ume batek hori pentsatzea oso gogorra da”; “Ipurdia kandelekin erretzen zidaten eta osinak nire hanka-tartetik igurtzen zizkidaten ohean pixa egiteagatik”. Frankismoan eta demokraziaren lehenengo urteetan barnetegi horietan egondako milaka umeen testigantzetako batzuk baina ez dira. Bertan jipoiak jaso zituzten, bortxaketen biktima izan ziren eta askok morroi lanetan jardun zuten urte luzez.
Frankismoa benefizientziaz eta asistentzia sozialaz arduratzen zela azaldu du Armengouk: “Kasu gehienetan benefizientzia faltsua zen, doktrinamendu eta formakuntza ideologikoa zuena”. Erregimena bera egoera horren sortzaile izan zela azpimarratu du: “Emakumearen Babes Patronatua izena zuen organismo beldurgarri bat zegoen, berez prostituzioan sartzeko arriskua zuten emakumeak babesteko funtzioa zuena”. Hala ere, zentroan haurdun geratu ziren edota interes politikoak zituzten neska gazteak biltzen zituztela dio dokumentalistak.
Bildu dituzten testigantzek agerian utzi dute gertakarien krudeltasuna. Horretaz gain, Elizak eta Espainiako Estatuko funtzionario batzuk hartzen zituzten haur bakoitzeko dirua jasotzen zuten bitartean, haur horien aurka oldartzerakoan zer nolako inpunitatea zuten agerian utzi dute testigantzok.
Dokumentalaren egileek gertakari latz horien ustezko arduradunekin harremanetan jartzen saiatu dira, informazioa egiaztatzeko. Hauek ordea, ez dira agertzen, biktimei ahotsa ematea baita helburua.
Dokumentala apirilaren 28an emititu zuten lehen aldiz TV3-n eta bere webgunean ikusgai dago katalanez.
Bi egun baino ez ditu iraun zabalik LAB sindikatuaren historia barnebiltzen duen 1974tik etorkizunera, LAB zabaltzen erakusketak, Tuterako Rua zentro zibikoan. Erakusketa paratu dute Erriberan 40 urte egin dituela ospatzeko sindikatu abertzaleak antolatutako egitarau barruan.
50 urte bete dira Txiki eta Otaegi fusilatu zituztenetik. Urteurrenaren harira, BERRIAk lan hau ekoiztu.
«Txikiren anaia bat kalean ikusi nuen behin, Zarautzen [Gipuzkoa], eta pentsatu nuen: '50 urte igaro dira fusilamenduaz geroztik. Zer pentsatuko du berak? Nola... [+]
Frankistek Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urte bete direnean, ekitaldi jendetsua egin du Sortuk Iruñeko Anaitasuna pabiloian. “Bakarren batzuk haien memoria kriminalitzatzen eta jazartzen jarraitzen dute”, esan du alderdiko idazkari nagusi Arkaitz... [+]
Frankismoaren azken exekuzioak hartu ditu hizpide Javier Buces historialariak, Askatasun Haizea (Txalaparta) liburuan. Estatuak eragindako biktimak, "bigarren mailako biktima" izaten jarraitzen dutela uste du Bucesek.
"Frankismoaren adierazpen zehatzen" eta "faxismoaren berrindartzearen kontra mobilizatzera eta antolatzera" deitu dute.
Azaroaren 15ean kalera irtetera dei egin dute, PSN, EH Bildu eta Geroa Baik “ezarritako arrabolari erantzuteko”. Frankismoaren biktimak gutxietsiak sentitzen dira Iruñeko Udal Gobernuaren partetik.
Guardia Zibilak "jardunaldi irekiak" antolatu ditu irailaren 27an Bilboko Ramon de la Sota moilan, Karola garabi ezagunaren ondoan, eta armak eta ibilgailuak erakutsiko dituzte, besteak beste. Naiz-ek argitaratu duenez, erakustaldia egiteko Bilboko Udalaren baimena dauka... [+]
"Oraindik korapiloa askatzeko" dagoela gogoratzeko eta Txiki eta Otaegiren fusilatzeen 50. urteurrena kari, Sortuk bi pankarta handi eskegi ditu Cuelgamuroseko monumentuko arku batetik. 1975ean bertan lurperatu zuten Francisco Franco diktadorearen gorpua, 1936ko gerran... [+]
Iratzar eta Olaso Dorrea fundazioek antolatu duten erakusketa ibiltaria ezin izango da Zarauzko areto publikoetan ikusi. Udalak argudiatu du errelato "partziala" eta "ideologizatua" eskaintzen duela. EH Bilduren lokalean paratuko dute azkenean.
Duela mende erdi frankismo gotorrenak bere aurkako ahotsak isilarazi nahi izan zituen ETAko eta FRAPeko bost militante hiltzen. 1975a zen, eta irailak 27 zituen. Baina alderantzizkoa lortu zuen, eta zenbaitek nahi luketenaren kontrara, askatasunaren aldeko borrokalari gisa... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.