1960ko eta1970eko hamarkadetatik hona, jende zaharrenek kexuz ohartarazten zuten arren “jada ez da lehengo elurterik”, ekonomiak, modak eta are pedagogiak ere aho batez erabaki zuten eskiatzea oinarrizko eskubide bihurtu behar zela, ia obligazio.  Klimaren aldaketak ez du errukirik, ordea, eta mendietan ugaritu dira erabili ezinagatik porrot egindako eski-estazioak. Boluntarioak ari dira hilotz horien hondarrak eraisten eta berrerabiltzera ez bada birziklatzera eramaten.

Urriaren 3an Euskal Herriko 650 tontor igotzeko ekimena jarri zuen abian Sareren Izan Bidea dinamikak, preso eta iheslariak etxeratzearen alde. Eguraldi txarra medio, maiatzaren 8ra atzeratu du igoera, baina larunbatean herrietako plazetan biltzeko deia egin dute.

2014an debekatu zuen Gipuzkoako Foru Aldundiak Ulia mendian ehiza egitea, baina legeak zituen akats batzuk baliatuz, epai batek ehiza baimendu zuen berriz ere 2019an. Orain, akatsak zuzenduta, Gipuzkoako Aldizkari Ofizialak iragarri du irailaren 1etik aurrera ezingo dela ehizarik egin Donostia eta Pasaia arteko mendian.

41 urteko mendizale bat zendu da igande honetan Bizkaiko Mugarrra mendian, amildegi batetik behera erorita. Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman du ezbeharraren berri.

Ez pentsa dena oker jarri duenik pandemia honek. Adibidez, zorte apur batekin, Euskal Herria berrezagutzeko abagunea izango duzu uda honetan, herri memoriaren bidezidorretan aspaldi galdu ziren txokoak. Disidenteen lurraldeak, lurralde ahaztuak, ahaztuen lur komunalak... hemen bost proposamen zeu ere galtzeko.

Laborantzak, basogintzak eta abeltzaintzak guztiz eraldatu dute Hernioko ekosistema. Mendian gora goazela, hiru solairutan aurkituko ditugu sarobeak, eta artxibo historikoetako erregistroei zein egungo lurrazalaren erabilerei behatuz, informazio ugari lortu dezakegu mendetan egin den mendiaren erabileraren inguruan. Eta egun? Mendiak ez ote zaizkigu kontenplazio hutserako ondare bihurtu hiritarroi?

Gaur, maiatzak 14 dituenean, 40 urte betetzen dira Euskal Espedizioko kide Martin Zabaleta hernaniarrak eta Pasang Temba xerpa nepaldarrak Everest (8.848 m) igo zutela.

2001ean Nepalgo Pumori mendian hil ziren Euskal Herriko bost mendizaleak gogoratu eta ezbehar horren ondorioz Suku Maya nepaldarraren inguruan sortutako istorio hunkigarria azaltzen du lanak.