Ez pentsa dena oker jarri duenik pandemia honek. Adibidez, zorte apur batekin, Euskal Herria berrezagutzeko abagunea izango duzu uda honetan, herri memoriaren bidezidorretan aspaldi galdu ziren txokoak. Disidenteen lurraldeak, lurralde ahaztuak, ahaztuen lur komunalak... hemen bost proposamen zeu ere galtzeko.

Laborantzak, basogintzak eta abeltzaintzak guztiz eraldatu dute Hernioko ekosistema. Mendian gora goazela, hiru solairutan aurkituko ditugu sarobeak, eta artxibo historikoetako erregistroei zein egungo lurrazalaren erabilerei behatuz, informazio ugari lortu dezakegu mendetan egin den mendiaren erabileraren inguruan. Eta egun? Mendiak ez ote zaizkigu kontenplazio hutserako ondare bihurtu hiritarroi?

Gaur, maiatzak 14 dituenean, 40 urte betetzen dira Euskal Espedizioko kide Martin Zabaleta hernaniarrak eta Pasang Temba xerpa nepaldarrak Everest (8.848 m) igo zutela.

2001ean Nepalgo Pumori mendian hil ziren Euskal Herriko bost mendizaleak gogoratu eta ezbehar horren ondorioz Suku Maya nepaldarraren inguruan sortutako istorio hunkigarria azaltzen du lanak.

Arrokak. Badirudi betidanik egon direla hemen eta betiko egongo direla, aldaezin. Euskal Herriko bazterrek hamaika forma izan dituzte milioika urteetan eta haitz hauek etengabe bertan errotu dira, tinko.

Egun zuhaitzez, eremu landatuz eta herriz betetako lurralde hauek iragan batean dinosauroak bazkatzen zuten ibai sareak, deltak eta arrezifez inguratutako Itsaso tropikalak izan ziren.

Paisaia eta klima aldaketa hauen frogak arroketan daude idatziak, eta geologoen begiak erabiliz,... [+]

"1950eko hamarkada amaieran, emakume gutxi ausartzen zenean zailtasun ertaineko igoerak egiten, bera izan zen 5. graduko bat gainditu zuen lehenbiziko emakumea, eta garai hartako goi mailako gizonezko alpinisten pare aritu zen bakarra". EMMOA Euskal Mendizaletasunaren Museoak Loli López Goñi mendizalearen heriotzari buruz plazaratutako testua irekitzen dute hitz horiek.

Landaredia eremuak sortu direla jakinarazi dute Erresuma Batuko Exeter Unibertsitateko ikerlariek. Horien hazkuntzak ur kontsumoan eragingo lieke bertatik datorren ura edaten duten biztanleei.

Alaska eta Kanada arteko lurralde urrunetan, Yukonera urre bila joan ziren haien bideari jarraituko dio 16 eta 64 urte bitarteko zortzikote batek, oinez eta kanoaz. Duela ehun urte igaro ziren haien urratsetan, kide gazteenetik zaharrenera, nork bere esperientzia biziko du. Ikuspegi horiek guztiak eta Yukon ibaiaren handitasuna biltzen ditu istorio honek, 17 urteko gazte baten begietatik.

Gidoia, grabaketa & edizioa:
Mattin Zeberio Larraza

Taldekideak:
Eunate Martinez de Rituerto... [+]

Iñaki Otxoa de Olza mendizalearen omenez sorturiko fundazioak hamar urte bete ditu eta hori ospatzeko hainbat ekitaldi antolatu ditu Belaguan asteburuan. Besteak beste, ospitale bat, eskola bat eta umezurtzentzako etxe bat eraiki dituzte urteotan Nepal, India eta Pakistanen.