Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Lombrigas na area baixo as ondas

  • Na nenez, nalgún terreo, nalgún parque ou en terreos rurais adoitabamos ter “chalecos” entre mans… Con todo, nestes tempos nos que os espazos de xogo son cada vez máis artificiais, é difícil atopalos en cidades e pobos. Pero os que coñecen a fauna mariña saben que tamén existen entre as praias e as rocas submarinas menos accesibles, e máis espectaculares que as da horta. Viste a túa imaxinación con traxe de baño e máscara de mergullador e mergúllache na procura de vermes menos coñecidos nas nosas beiras.

19 de maio de 2025 - 05:00
Alfredo Ubierna CC BY-NC-SA

Os anélidos son vermes ou vermes que teñen o corpo dividido en segmentos, terrestres, de auga doce ou marítimos. Estes últimos son coñecidos como “poliquetos” e atópanse en case todos os ambientes mariños: o plancto, as augas superficiais e o bento de zonas profundas, mesmo preto de fontes volcánicas submarinas. Os depredadores, sedimentarios e filtrantes, habitan libremente segundo a especie, tanto dentro do substrato como dentro dos tubos creados para a súa protección. Aínda que todos os policetos teñen un corpo alargado, brando e dividido en segmentos case iguais (metámeras), o seu aspecto exterior é moi variado.

Entre todos os que temos no mar Cantábrico hai algúns que, aínda vivindo no interior do tubo, sacan do extremo uns espectaculares penachos de plumas: os espirógrafos. Este nome fai referencia á posición en espiral das branquias de cores en forma de pluma. Os branquios do espirógrafo que podemos atopar na auga do Cantábrico adquiren unha cor amarela, negro e azul, e ademais da función respiratoria, serven para nutrirse, filtrando a auga e retendo pequenas partículas que se atopan na auga.

Estas esveltas plumas ofrecen unha fascinante danza dependente das correntes para deleite dos ollos dos mergulladores. Pero coidado, esa danza pódese interromper facilmente. De feito, estas branquias son moi sensibles e detectan facilmente calquera cambio ao redor, de forma que se algo lles molesta escóndense e protexen inmediatamente dentro dos tubos. Por tanto, se queremos vela mergullada, teremos que facer movementos tranquilos, suaves e doces, substituíndo o abalo das ondas.

Para a construción da tubaxe de protección, a area que circula en suspensión cóllea prisioneira con penachos de plumas e a cimenta coa axuda dun moco que a propia lombriga segrega.

Estes animais reprodúcense por fecundación externa, liberando os gametos á auga; os ovos fecundados transformaranse en larvas (chamadas “tróforos”), que nesta época forman parte do plancto. Para chegar a madurar, o corpo estará estirado e dividido en segmentos. Se moitos penachos de plumas fíxanse xuntos nun mesmo lugar, poden crear grandes arrecifes que constitúan un hábitat para moitos seres vivos.
Ponde as aletas dos pés e mergúllache en busca destes belos mocos de plumas!

MOÑO PLUMA Sabella spallanzanii

GRUPO: Anélido / Sabellida.
TALLA: Pode alcanzar os 60 cm. O penacho de plumas pode ter 20 cm.
ONDE VIVE? no Atlántico, desde o mar do Norte até Marrocos e no Mediterráneo. Tanto en zonas protexidas como en correntes fortes. Alcanza unha profundidade de 30 metros.
NIVEL DE PROTECCIÓN Declarado “Vulnerable” na Listaxe Vermella da Unión Internacional para a Conservación da Natureza.


Interésache pola canle: A ze fauna!
2025-05-12 | Irati Diez Virto
A besta das lendas no Cantábrico
O cachalote ou o cerón (Physeter macrocephalus) é o cetáceo máis grande do mundo e o animal dental máis grande do mundo. Os dentes só ven na mandíbula inferior, pero cada un pode chegar a ter un peso dun quilo. De feito, non está moi claro para que as utiliza (talvez... [+]

Quenlla gato no mar
As nosas praias están cheas de quenllas. Os nadadores estade tranquilos porque me refiro ás amplas praias que temos a uns 100-200 metros de profundidade na costa. Alí vive a quenlla máis numerosa e pequeno do Atlántico.

Mari branca que funde as neves
Moitos coñecemos a Mari de Anboto, a dama de Aralar, a dama de Aketegi e coñecida por moitos outros nomes. Amalur é un corpo de criaturas capturado, a nosa deusa, coñecida entre os vascos. Preséntase en moitos pobos como unha señora vestida cun vestido de gala. Pero, quen... [+]

Semáforo en vermello, enganoso para os inimigos
O nome científico do insecto que hoxe presentamos explícanos, entre outras cousas, que é vermello (non do todo) e que non ten ás. Os dous non son defectos, pero o vermello non é a súa única coloración e tamén tivo ás, pero o seu tamaño é moi variable entre uns e... [+]

2025-04-07 | Iñaki Sanz-Azkue
A serpe pescadora, a través do río
Ao escoitar á serpe, ocorreráselle un lugar seco, xa que o ser humano ha interiorizado que os réptiles necesitan calor. Con todo, non todas as serpes son iguais, non todas lles gustan as mesmas condicións, e grazas a iso, entre outras cousas, atópase a diversidade... [+]

2025-03-31 | Nagore Zaldua
Udaberrian sakura loreak eta itsas-tomateak

Itsasoan badira landareen itxura izan arren animalia harrapari diren izaki eder batzuk: anemonak. Kantauri itsasoan hainbat anemona espezie ditugun arren, bada bat, guztien artean bereziki erraz atzemateko aukera eskaintzen diguna: itsas-tomatea.


2025-03-24 | Irati Diez Virto
Lamia oinak bueltan dira

Ugaztunei eskainitako azken artikuluaren amaierako hitzak hurrengo animalia aurkezteko aitzakia paregabea dira. Bertan esaten genuen muturluzeak erreka “garbi eta txukunak” behar dituela, kutsadurarik gabeak baina elementu natural anitzekin. Animalia txiki horren... [+]


Kutixi edo mokadu, guztion ahotarako

Antxoa, bokarta edo albokartia, gure arrain komertzialen artean txikiena, euskal kostaldera hurbildu da.


Zata arrunta
Ahuntzak gustuko omen dituen gautxoria

Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]


Engainuaren eredu

Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]


2025-02-24 | Iñaki Sanz-Azkue
Apo pikart europarra
Gaueko kantari bakartia

Nekazal eremu lehor baten erdian ageri da putzua. Txikia da tamainaz, eta ez oso sakona. Egunak dira euririk egiten ez duela, baina oasi txiki honek oraindik ere aurretik bildutako urari eusten dio. Gauak eremua irentsi du eta isiltasunaren erdian kantu bakarti bat entzun da... [+]


2025-02-17 | Nagore Zaldua
Furia, soñador de sangue azul?
Hábil, enxeñoso e fugitivo; o polbo común, aínda que o seu nome non o indique, ten destrezas extraordinarias. Este molusco cefalopodo carnívoro sorpréndenos cos seus peculiares características e capacidades. É o máis intelixente de todos os invertebrados, entre outros.

2025-02-10 | Irati Diez Virto
Desde a era do xeo, o endemismo cambaléase
Durante a última glaciación os mamuts, os osos das covas, os bisontes e mesmo os hienas pisaban o territorio de Euskal Herria. Estes animais de neve perenne e fría desapareceron xunto ás condicións glaciais. Pero do mesmo xeito que os pequenos mamíferos sobreviviron na... [+]

Voitre leonado
Limpadora de natureza
Esta ave, tan coñecida entre nós, é un gran corrupto que non lle deu fama. Algúns o chaman aguia, voitre, futre, hatxarrano ou mirusai; o nome oficial é sai arre (Gyps fulvus).

Cazador poderoso de aspecto débil
Os insectos máis grandes que actualmente viven no planeta Terra poden ter un tamaño aproximado de 30 cm, aproximadamente unha sexta parte dun ser humano. Entre eles atópanse as bolboretas e os xigantes sits ou os escaravellos gordos. Como observar a unha criatura de apenas... [+]

Eguneraketa berriak daude