- Na nenez, nalgún terreo, nalgún parque ou en terreos rurais adoitabamos ter “chalecos” entre mans… Con todo, nestes tempos nos que os espazos de xogo son cada vez máis artificiais, é difícil atopalos en cidades e pobos. Pero os que coñecen a fauna mariña saben que tamén existen entre as praias e as rocas submarinas menos accesibles, e máis espectaculares que as da horta. Viste a túa imaxinación con traxe de baño e máscara de mergullador e mergúllache na procura de vermes menos coñecidos nas nosas beiras.
Os anélidos son vermes ou vermes que teñen o corpo dividido en segmentos, terrestres, de auga doce ou marítimos. Estes últimos son coñecidos como “poliquetos” e atópanse en case todos os ambientes mariños: o plancto, as augas superficiais e o bento de zonas profundas, mesmo preto de fontes volcánicas submarinas. Os depredadores, sedimentarios e filtrantes, habitan libremente segundo a especie, tanto dentro do substrato como dentro dos tubos creados para a súa protección. Aínda que todos os policetos teñen un corpo alargado, brando e dividido en segmentos case iguais (metámeras), o seu aspecto exterior é moi variado.
Entre todos os que temos no mar Cantábrico hai algúns que, aínda vivindo no interior do tubo, sacan do extremo uns espectaculares penachos de plumas: os espirógrafos. Este nome fai referencia á posición en espiral das branquias de cores en forma de pluma. Os branquios do espirógrafo que podemos atopar na auga do Cantábrico adquiren unha cor amarela, negro e azul, e ademais da función respiratoria, serven para nutrirse, filtrando a auga e retendo pequenas partículas que se atopan na auga.
Estas esveltas plumas ofrecen unha fascinante danza dependente das correntes para deleite dos ollos dos mergulladores. Pero coidado, esa danza pódese interromper facilmente. De feito, estas branquias son moi sensibles e detectan facilmente calquera cambio ao redor, de forma que se algo lles molesta escóndense e protexen inmediatamente dentro dos tubos. Por tanto, se queremos vela mergullada, teremos que facer movementos tranquilos, suaves e doces, substituíndo o abalo das ondas.
Para a construción da tubaxe de protección, a area que circula en suspensión cóllea prisioneira con penachos de plumas e a cimenta coa axuda dun moco que a propia lombriga segrega.
Estes animais reprodúcense por fecundación externa, liberando os gametos á auga; os ovos fecundados transformaranse en larvas (chamadas “tróforos”), que nesta época forman parte do plancto. Para chegar a madurar, o corpo estará estirado e dividido en segmentos. Se moitos penachos de plumas fíxanse xuntos nun mesmo lugar, poden crear grandes arrecifes que constitúan un hábitat para moitos seres vivos.
Ponde as aletas dos pés e mergúllache en busca destes belos mocos de plumas!
MOÑO PLUMA Sabella spallanzanii
GRUPO: Anélido / Sabellida.
TALLA: Pode alcanzar os 60 cm. O penacho de plumas pode ter 20 cm.
ONDE VIVE? no Atlántico, desde o mar do Norte até Marrocos e no Mediterráneo. Tanto en zonas protexidas como en correntes fortes. Alcanza unha profundidade de 30 metros.
NIVEL DE PROTECCIÓN Declarado “Vulnerable” na Listaxe Vermella da Unión Internacional para a Conservación da Natureza.