Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Irailaren 27an 50 urte beteko dira franskismoak Txiki eta Otaegi fusilatu zituenetik, FRAPeko beste hiru kiderekin batera. Bada, asteazkenean eta ostegunean bietaz mintzatu da Alberto Alonso Gogora institutuko zuzendaria, Europa Press berri agentziari eta Euskadi Irratiari eskainitako elkarrizketetan, eta adierazi du ETAko bi kideak "frankismoaren biktima" direla, baina hortik askatasunaren eta diktaduraren aurkako borrokalariak zirela esatera "urrats handia" dagoela: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin: indarkeria, terrorea eta beldurra".
Alonsoren ustez, Txikik eta Otaegik ez zuten nahi "Franco osteko gizarte demokratiko bat", eurek frankismoaren alternatiba gisa zuten proiektu propioa "inposatzea" baizik: "Ezin ditugu multzo berean sartu antifrankismoaren militantzian indarkeria erabili ez zutenak eta ETAko kideak". Izan ere, Gogorako zuzendariak adierazi du ezin direla "erreferenteak" izan gizartearentzat, "indarkeria eta terrorismoa" erabili baitzuten: "Hori ez da eredu. Badaude milaka euskaldun beste bide bat hartu zutenak, eta horiek badira erreferente".
Bi militanteen biktima izaeraz galdetuta, Alonsok biktima papera aitortu die: "Txiki eta Otaegi frankismoaren biktimak dira. Ez zuten epaiketa justu bat izan, ezta inolako berme juridikorik ere". Biktima gisa aitortzea eta omenaldiak egitea, ordea, "gauza ezberdinak" direla gaitzetsi du: "Biktimak dira, baina ez dira omendu behar". Gogorako zuzendariak salatu du ahalegin bat dagoela "ETA on baten eta ondoren ETA gaizto baten existentzia zuritzeko", baina gogorarazi du ETA "erakunde terrorista bat" izan zela sorreratik: "Haren hautua izan zen terrorea sortzea eta inposatzea". Alonsok jakinarazi du Gogorak, fusilaketen urteurrenaren harira, ekitaldia egingo duela irailaren 27an, baina ez dituela omenduko.
Tirabirak Zarautzen
Txiki eta Otaegiren urteurrenaren harira, euren omenezko ekitaldien inguruko tirabirak piztu dira azken egunetan: ETAko bi kideak azaltzen ziren olana bat eskegi zuten Zarauzko zenbait ekintzailek joan den astean. EAJk eta PSEk osatutako udal gobernuak kentzeko agindua eman zuen, ingurumena babesteko zela arrazoituta, eta Sortuk salatu zuen Zarauzko Udalak Olana Santa Barbarako oinarrian utzi zuela "zaborra bezala".
Olana kendu eta bi egunera, ordea, asteartean hainbat zarauztarrek olana berreskuratu zuten eta Azken Portuko plazara –Txikiren auzoa– eraman zuten, eta bertan argazki herritarra atera ehunka lagunek. Txiki eta Otaegi fusilatu zituztenetik 50 urte betetzen direnean, Sortuk adierazi du "ondo lotuta utzi zuten korapiloa askatzeko" unea dela. Gainera, aitortza instituzionala izan beharko luketela aldarrikatu dute, "frankismoaren aurka borrokatu zuten euskal herritar guztien" gisara.
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatuaren urteurrenaren datatik gertu antolatu dute ekimena dozenaka herritarrek. Helburua "egia aldarrikatu, memoria landu eta GALen gerra zikinaren biktimak aitortzea" da, eta irailerako egitaraua aurkeztu dute.
Rosa Zarraren hilketaren 30. urteurrena da ekainaren 30ean. Ekainaren 29an, biolentzia polizialaren biktimaren omenaldian, hainbat eskakizun egin zituen Egiari Zor fundazioak. Zarraren familiak Juan Mari Atutxa Segurtasun sailburu ohiari barkamena eskatzea galdegin dio.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Azken astean ezagutarazi moduan, Eusko Jaurlaritzaren Balorazio Batzordeak txosten banatan aitortu ditu estatuaren biktima gisa. Justizia sailburuak ekitaldi pribatu banatan entregatu dizkie dokumentuak.
Espainiako Poliziak duela 41 urte hil zituen tiroka Dionisio Aizpuru, Pedro Mari Isart, Jose Mari Izura eta Rafael Delas gazteak, Komando Autonomo Antikapitalistetako kideak.
GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.
Nafarroako Gobernuak ofizialki aitortu ditu gure lurraldean giza eskubideen urraketa larriak jasan zituzten Estatuaren indarkeriaren beste zazpi biktima. Horien artean, hitzez hitz “motibazio politikoko biktima gisa” aitortzen ditu Patxi Erdozain, Eneko Compains,... [+]
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Asteazken honetan beste 93 biktima aitortu ditu estatuaren eta talde parapolizialen biktimen azterketak egiten dituen Balorazio Batzordeak. Baliabide faltagatik, bere lanarekin aurrera jarraitzeko zailtasunak ere aitortu ditu. Egiari Zor Fundazioak ongi baloratu du batzordearen... [+]