Lehen Baino Bizimodu Latzagoa Du Orain Arrantzaleak


1976ko otsailaren 01ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Txomin Badiola arrantzaleari elkarrizketa

Txomin Badiola Kontu-Kontari
Lehen Baino Bizimodu Latzagoa Du Orain Arrantzaleak
Arrantzaleena da portua Udatiarrek eta ikusmiran dabiltzanek berentzat hartzen badute ere zenbait aldiz, arrantzaleen lantegi eta bizileku da portua
Donostiako kaiak gaur ikusi duen arrotz bakarra neu izan nauala uste dut. Mundu guztia lanean ari da. Arrantzaleen oihuak eta kaioen garrasiak bakarrik entzuten dira
Txomin Badiola kofradia aldean dabil. Kontu-esaneko dago.
Nere bizitra ikaragarria izan da, esan dit lehenengo hitzetik.

–Horren latza izan ahal da?
–1942garren urtea zen. Isidro Urrutiaren ontzian ibiltzen nintzen lanean. Baina zertxobait berritu eta konpondu egin behar zela eta Zumaiara ekarri genuen bi hilabetetarako gure ontzia. Bi hilabete hoiek alferrik ez pasa nahi eta beste batengana joan ginen. 6 laguneko ontzia zen. Udaberrian, antxoa garaian, ginen. Laugarren astea zen. Ordurarte egunero irteten ginen itsasora. Baina itsaso txarra egiten zuen aste hartan. Egunero galerna ekartzen zuen. Momentuko kontua izaten zen. Beste ontziak egunero joaten ziren itsasora. Sekulako arrain pila ekartzen zuten. Gu bakarrik geratzen ginen lehorrean itsaso haserrean beldurrez. Baina besteak hala ikusitakoan gu ere itsasora ateratzen ausartu ginen. Lekeitiotik 12 milara ari ginen. Sareak bota eta sareak bildu. Arraia harrapatu eta harrapatu ari ginen. Bazetorren galerna, baina egunero bezala pasako zelakoan lasai ari ginen. Beste egunetakoa baino latzagoa izan zen, ordea. «Amen Jesus» batean han joan zen hondora gure ontzia. Ni bakarrik atera nintzen bizirik. Beste bostak han utzi zuten beren bizia.
–Kontu-esale haundia dugu Txomin. Eztarria lehortzen zaionean ur zurrupada bat egin eta aurrera.
–11 urterekin joan nintzen itsasora. Sardinetan ibili ohi ginen Lekeitiotik Zarautza bitarte horretan. Berdelak eskuz harrapatzen genituen. Ez zen gaur bezala arrantzan egiten. Gaurregun beste aurrerapen batzuk badira. Neguan bixigua eta papardua ekartzen genituen. Gu etxera ordurako amak amuak jarriak izaten zituen itsasora beste irtealdi bat egin genezan.
–Beti arrantzale izan ahal zara?
–Engrasadore sartu nintzen 14 urterekin. Makina zaintzea zen nere lana. Hegaluzetara joaten ginen udan, San Pedrotatik abuztuko Amabirjinak arte. 1 942garren urteko kontuak dira 2.650 pezta irabazi nituen. «Gure etxean ez duk sekulan horrenbaste diru sartu» esan zidan amak.
–Arrantzarako ohiturak asko aldatu ahal dira?
–Garai hartan eskuz eta amuz egiten zen asko, gaurregun dena sarez egiten da. Lehen egunez egin behar izaten zen, orain gauez egiten da. Gure garaian ez zen urte osorako, hara edo hona, inor itsasora ateratzen. Gu hemen inguruan ibili ohi ginen. Arrain boladarik ez zenean etxean izaten ginen.
–Noiz hasten zineten arrantzan.
–Gaueko hamaikak aldera ateratzen ginen portutik itsasora. Lau orduko bidean joan ohi ginen. Goizean goiz hasten ginen lanean, eguna argitzen hasi bezain agudo. Lehenik hondarra zegoen lekua aurkitu behar izaten genuen. Azpian haitzak eta mendiak diren lekuan alferrik hastea da arrantzan.
–Gaurregun kofradian lan egiten duzu?
–Nere lan egin beharrez eta aztarrika ibili beharrez makina tartera erori nintzen. Hantxe galdu nuen hanka. Orain dela 20 urte gertatu zitzaidan. Orain hemen iharduten naiz lanean.
–Lehengo ala oraingo arrantzaleak bizi dira hobeto?
–Lehengoak, nere ustez, Gaurregungoek diru gehiago irabazten dute, noski. Baina bizitza latzagoa dute. Lehengo atsadenaldi gehiago egiten zen: Patxada haundiagoko bizimodua zen. Gaurregun oso presaka bizi gara.
–Arrantzaleen etorkizuna o n d o ikusten ahal duzu?
Oso gaizki. Etorkizun beltza du arrantzaleak. Honela ez du jarraitzerik izango. Urte gutxiko bizia du arrantzaleak.
Txomin Badiolari bi andre etorri zaizkio dendara. Ondarroako seme honek ez du mingainean erdoirik Baina lanerako deia du. Agur. Beste bat arte.
IRASTORTZA
18

GaiezEkonomiaLehen sektoArrantza
PertsonaiazBADIOLA5
EgileezIRASTORTZA3Ekonomia

Azkenak
Valle de Odietako makroetxaldearen epaiketa
Digestato kutsadura handia izan zen, eta isurketa, antza, Valle de Odietak eragin zuen

Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregiaren. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]


2025-09-03 | ARGIA
Baionako Atalante zinema-ohia jarduera politiko eta kulturalerako okupatu du Kontseilu Sozialistak

Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.


Euskalduntze prozesu osoa doakoa izateko pausoak eskatu ditu AEK-k

Aurtengo ikasturtean A2 mailara arteko ikastaroetako dirua itzuliko dute EAEn, baita C1ekoak 16-18 urteko ikasleei ere. Nafarroan A1 mailan matrikularen prezioa itzuliko diete.


2025-09-03 | ARGIA
Israel-Premier Tech txirrindulari taldearen aurkako protestek Vueltaren Nafarroako etapa hartu dute

“Israelgo Estatuaren enbaxadore” gisa datozen txirrindulariei parte hartzen uzteagatik, zale ugarik protesta egin du Vueltaren aurka, hamargarren etapan. Irunberrin, errepidea mozten saiatu diren herritarrak baztertu eta bi pertsona identifikatu ditu Poliziak.


Venezuelak gezurtatu egin du AEBek ontzi baten aurka egindako erasoa

Trumpek asteartean baieztatu du Venezuelako ontzi bati eraso egin eta bertan zeuden 11 lagunak hil dituela. Hildakoak Tren de Aragua "talde terroristako" kideak zirela eta droga trafikoan ari zirela adierazi du Donald Trumpek. Venezuelak dio bideoa Adimen Artifizialez... [+]


Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua:
“Jaurlaritzarena zehaztasunik eta daturik gabeko txosten politikoa da”

Pentsioak osatzeko 145.000 sinadura bildu dituen herri ekinaldi legegilea eztabaidatzeari ezezkoa eman ondoren, Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimendua oso gogor agertu da Eusko Jaurlaritzaren jarrerarekin eta "bi aldiz engainatuta" sentitu direla azaldu du. EH Bilduk eta... [+]


Analisia |Txiki eta Otaegi, fusilamenduaren 50. urteurrena
2025: Egiaren Ministerioa

Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]


2025-09-03 | Gedar
Beste sarraski bat itsasoan: 160 bat lagun hilak Mauritanian, ontzi bat hondoratzean

Kanaria uharteetako kostaldera iritsi nahian ari ziren, baina Mauritanian urperatu zen ontzia. Desagerturik jarraitzen dute 100 pertsonak baino gehiagok.


‘Txoloak, sudakak, moroak, payoponiak’

Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]


Normal plantak egiten

Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.

Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]


2025-09-03 | Castillo Suárez
Maitasunaz

Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]


Analisia
Zarataren erdian... noranzkoak

Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.

Komunikabideetan... [+]


Eguneraketa berriak daude