Luis Bilbao eta Pruden Azpiezu Trikitilariak

1975eko irailaren 07an

Luis Bilbao eta Pruden Azpiazu trikitilariei elkarrizketa
Luis Bilbao eta Pruden Azpiezu Trikitilariak
Arlabango mendartetik Araban sartuez gero Landa da aurkitzen dugun lehenengo herria. Ezaguna da inguruetako jendearentzat bere ondartzak gatik. Herriko jaiak San Bartolome egunean ospatzen dira eta urtero herriko gazteriak zerbait gertutzen du bertako eta kanpoko biztanle eta ikuslariei aurkezteko. Guk aspaldidanik ezagutzen ditugu jai hauk eta aurten ere haruntz abiatu gara. Jai guztietan bezala hemen ere dantzak toki bereizia hartzen du. Baina han ikusita ez genuena zera da: trikitixa batez erromeria egiten Izugarrizko giroa lortu zuen trikitixa honek San Bartolome bezperan eta biharamunean hantxe bertan, berriro, ziharduen guztion gorputzetan alaitasuna jartzen. Atseden batean eta jakinahiak eramanda, haiengana jo genuen galdera batzu egitera:
-Zeintzu dira zuen izenak eta nongoak zarete?
-Ni Luis Bilbao nauzu.Soinujole eta Bizkaiko Urdurizen jaiorik naiz.
-Ni Pruden Azpiazu; atabala edo pandereta jotzen dut. Hau bezala Urdurizen jaiorik.
Zenbat urte duzue?
L. B.: 67 urte. P A.: 73 urte.. .
-Zenbat urte daramazue trikitilari bezala?
-L. B.: Betidanik, nor bere aldetik, ibili gara erromeriaz erromeria. Ni soinujole eta Pruden panderetaz. Baina orain dela hiru urte erabaki genuen elkarrekin ibiltzea eta hemen gaude.
-Nondik datorkizue zaletasuna?
L.B.: Nere aita, entzun dudanez, nik hari jotzen inoiz entzun ez niolako, soinujole zen. Behin, baserriko ganbaran bere soinua aurkitu nuen, hura hartu eta pixkanaka pixkanaka zaletasuna sartu zitzaigun. Nere osaba bat ere soinujole zen, eta sarritan hari entzun ondoan jo dut jota asko. Gaur dakidan gehiena osabarengandik jaso nuela esan dezaket. Gero, noski, praktika izan da maisurik onena. Honetan hogeitamazortzi urte daramat
P. A.: Ba, ni hamalau urtez hasi nintzen pandereta jotzen. Eta ordutik hona zerbait euri egin du Tarte honetan kisateko nahiko asti eduki dudala esan nahi dut. Beti herriz herri ibili naiz eta erromerietan ikasi dudala esan dezaket.
-Nolako musika egiten duzue?
-Trikitilari garenez gero jota da guk jotzen dugun gehiena: hiruzpa- lau eratako jota.
-Baina nik hemen "tango" eta "pasodoble" batzu ere entzun dizkizuet...
-L.B.: Bai, noizean behin baten bat etortzen zaigu eta zuk aipatutako hoik eskatzen dizkigu. Eta guk, eskatutakoa baldin badakigu, ezin diezaiokegu uka. Baina zuk entzun ahal izan duzunez, jeta jotzen gehienik.
-Non ibili zarete zuen soinua eskaintzen?
-P.A.: Bizkaiko herri gehienetan izan garela esan dezakegu, baina baita handik ez garela irten, ere. Herri honetan gaur egiten duguna Araban emandako lehenengoa da.
-Eginen ahal didazue zuek ezagutzen duzuen trikitixaren kondaira ttipi bat Esate baterako: Mugimendua, gaurko egoera .
P.A.: Euskal gauza askotan egiten den bezala, trikitixari doakiona ere bi zatitan bana dezakegu. Gerra aurreko eta ondorengo aroak. Dudarik gabe, trikitixarendako lehenengoa bigarrena baino hobea izan da. Beste giro batean bizi ginen, eta horri zegokion musika egiten zon erromerietan. Gerra ondorengo aroak -aldaketa handia dakarkio gure herriari eta, ondorioz, trikitixari. Lehen zedukan indarra galtzen hasten da. Giroa eta gizartea guztiz ezberdin dira lehengokoekin konparatuez gero. Erromerietan ez da lehen ikusten genuena sumatzen. Aldaketa guztiz azkarra izan da
P.A.: Hala ere, beste gauza batez ohar gintezke. Hamar urtetatik hona mugimendua goruntz ari zaigu.
L.B.: Trikitixari leku handia txistuak kendu dio eta honek inoiz izan ez duen garrantzia gaur du. Nonnahi ikus dezakegu txistua jotzen.
Gipuzkoan ezagutzen dudanez, azken urte honetan badago mugimendu bereizi bat trikitixari dagokionez. Talde ugari dago eta, garrantzitsuena dena, ikastoletan berpizkunde berri bat sortzen ari dela deritzat. Zer derizkiozue trikitixak Bizkaian eduki dezakeen etorkizunaz?
L.B.: Nik Bizkaian magimendurik ez dut ikusten. Oso talde gutti dagoelako. Eta zuk aipatu duzun bezala, hazten ez bada ez dogu ezer lortuko. Trikitixa agertokitako gauza bihur ez dadila nahi badugu betetik hasi behar dugu indar ematen.
P.A.: Bai. Gaur haur batek txistu jotzea leku askotan ikas dezake. Ikastoletan ere badabiliza horretan. Zergaitik ez bultzada bat trikitixari?
-Azkenengo galdera hauxe da eta bioi doakizue- zergatik jarraitzen duzue trikitixa jotzen?
-P.A.: Orain dela berrogei eta emeretzi urte hasi ninizen panderetaz Abotsa ona eduki dut eta oraingoz badabil, beti gustatu zait honela ibilizea eta oraindik luzaro ihardunen dudala itxaroten dut.
L.B.: Neuretako, gauzarik ederrena delako. Noiz arte? Hori ez dakit, baina osasuna edukiko dudan bitartean jarraituko dudala bai.
Hemen bukatu dugu bi aitona hauekin egindako elkarizketa Beren baitan daramate guri ulertzeko hain zail zaigun zerbait. Beren giroan bizi izan ez garelako. Euskal izaerari hain erantsita dagoen folklore zati honek iraunen ote du gizarte honetan? Lortuko ahal dugu berpizkonde hori? Haiek. bederen, gure erromeriak alaitzen jarraituko dute eta prest daude edozein lekutara joateko. Esan digutenez, baten batek nahi badu haien lankidetza, deitu besteril ez du egin behar urrutizkin honetara: Urdurizko 99.
MENDIAGA
10

Gaiez\Kultura\Musika\Musika trad\Trikitixa\Trikitilari\BILBAO4
Gaiez\Kultura\Musika\Musika trad\Trikitixa\Trikitilari\AZPIAZU3
Pertsonaiaz\AZPIAZU3
Pertsonaiaz\BILBAO4
Egileez\MENDIAGA1\Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Efemeridea: Joxepa Antoni Aranberri ‘Xenpelar’ bertsolariak neskazaharrren defentsan bertso sorta argitaratu zuen

ARGIA

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude