Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea Nazionalera. Noiz arte ezarriko dira plantan eskuin muturrari buru egiteko estrategiak? Aliantza hauskorrak eraikitzen hasi ziren Ipar Euskal Herrian ere “jakobino” deklaratuak baztertuz Fronte Herritar Berriaren baitan. Bosgarren barrutian Colette Capdeviellen hautagaitzari abertzaleen sostengua erantsi dio Alain Iriartek hainbat helburu amankomun adostuz euskararen ofizialtasunaz edo garapen instituzionalaz.
Hala ere, ezin dugu ukatu azken hamarkadetan Europara iritsi den uhain faxista Euskal Herrira hedatu dela. Ez du balio zenbakiekin gehiegi aritzea: politika instituzionalaren bidez, lehen aldikoz, eskuin muturra gailendu zen Europako hauteskundeetan eta Frantziako Asanblea Nazionaleko hauteskundeetan haren presentzia baieztatu du nahiz eta eserlekurik ez bildu Iparraldean. Denetara bozen %31 eskuratu du eskuin muturrak Ipar Euskal Herrian; bosgarren bozka eremuan (Angelutik Burguera) emaitza kezkagarriak egiten dituelarik. Seinale hori itzalpean atxiki da, hein batean, Mugerre, Urketa eta Lehuntzeko herrietan legebiltzarreko lehen itzuliko tendentzia aldatu baitu kanpainak. Ipar Euskal Herrian ez bada lehen atera zerk eragin izan du uholde hori? Herri guzietan faxisten aldeko bozkak gora egin du, bi itzulien artean ere bai. Argi eta garbi jendarte kolonizatu bat garela adierazten du. Ideien eta funtzionamenduaren aldetik gure herriaren errealitate gordin bat erakusten digute bozkek. Orokortu gabe –bozkatzaileen %27,76a abstenitu da–, baina kezkatzeko gisakoa.
Herri guzietan faxisten aldeko bozkak gora egin du, bi itzulien artean ere bai. Argi eta garbi jendarte kolonizatu bat garela adierazten du
Pixkanaka elkartasunaren ideiari herrak hartu dio gaina politika instituzionalaz ari garelarik. Hori, hedabideen konplizitatearekin: etxe guzietan den telebistak informazio bortitzak botatzen ditu jarraian. Seigarren barrutiko sorpresak agerian utzi ditu bi Ipar Euskal Herri bi itzulien arteko eztabaidan. Mugaren gaia aipatzean eskuin muturrak kontrolaren eta migrazioen etetearen alde egiten zuelarik, Dufauk oroitarazi zuen goiz batez herriko auzapezak deitu zuela treinbidean lau pertsona kolpatuak izan zirela errateko. Muga pasatzeko leku segururik ezean, lauetatik hiru hil ziren. Diskurtso antagonikoen dantzan gaur ezkerrak instituzioetan egotea lortu du. Baina bihar?
Gure jendartea berrairikitzeko tresnak ugaritu beharko ditugu sozialki, kulturalki, ekonomikoki eta politikoki. Euskaldun gisa, ttipitik eragiteak badu zentzu, eskuin muturrari eta jakobinoei lekurik utzi gabe, gure espazioak sendotuz eta biderkatuz. Hori frantses politika instituzionalak ez ditzan gure egunerokotasuna eta eskubideak baldintzatu.
1974tik etorkizunera, LAB zabaltzen erakusketak sindikatuaren 50 urteko lana biltzen zuen, eta Tuterako alkateak Alejandro Toquero (UPN) bertan behera utzi du zenbait panelek "terrorismoa gorazartzen" zutelakoan.
Donibane Lohizuneko hondartza aitzinean den Ugaina etxean bi banderola hedatu zituen ostegunean EHBaik: Pierre-Édouard Stérin eskuin-muturreko miliardun eta hainbat hedabideren jabearena da. 10 milioi euroko salmenta espekulatiboa salatzen dute.
Gipuzko Buru Batzarrak (GBB) ostiral goizean eman du izendapenaren berri. Orain arte Kultura, Euskara eta Turismo zinegotzia izan da Donostiako Udalean eta urriaren 16tik aurrera –Goiaren dimisioa gauzatuko den eguna– alkate izango da.
Mugimendu transfeministaren ustez, Bernedoko udalekuen inguruko gezurrak hedatu dituzte eskuin muturrak eta sektore erreakzionarioek. “Lintxamendu kanpaina” eta “eraso antolatua” olatu erreakzionario orokorrago baten markoan kokatu dituzte. Sexu-genero... [+]
50 urte bete dira Txiki eta Otaegi fusilatu zituztenetik. Urteurrenaren harira, BERRIAk lan hau ekoiztu.
«Txikiren anaia bat kalean ikusi nuen behin, Zarautzen [Gipuzkoa], eta pentsatu nuen: '50 urte igaro dira fusilamenduaz geroztik. Zer pentsatuko du berak? Nola... [+]
Lander Arretxea komunikatzaile eta iritzigileak hausnarketa egin du Twitterren (orain X deritzo) Bernedoko gertaeren inguruko eztabaiden ondorenean, Twitterreko Euskal Herriko eztabaiden giro politiko zerk hartu duen. Xenofobiak eta transfobiak, irain ultraeskuindarrek, labur... [+]
Donostiako alkateak ostegunean egin duen agerraldian azaldu du urriaren 16an egongo den politika orokorreko udal plenoa izango dela azkena alkate moduan, dimisioa emango baitu. Kargua uzteko "momentu egokia" dela esan du eta aspaldi hartutako erabakia dela. Ez du argitu... [+]
Genozidioaren faseak, guztiak larriak izanda ere, une batzuetan eskandalagarriak, zaratatsuak, izan ohi dira, baina beste zenbait unetan isilean garatzen dira, ia oharkabean.
Entzutetsuak dira populu indigenen sarraskia Amerikan, Gernikako bonbardaketa, holokausto nazia... [+]
Deialdiak eta asanbladak sare sozialen bidez eginda, protesta jendetsuak ari dira izaten Marokon, hala nola Rabat hiriburuan eta Casablanca eta Tanger hirietan. "Egiturazko erreformak" eskatzen dizkiote gobernuari.
Belateko tunelen adjudikazioan ez zela irregulartasunik egon esan du Nafarroako lehendakari Maria Chivitek. Espainiako Senatuan egin du agerraldia, Koldo auzia ikertzeko batzordean.
Frankistek Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urte bete direnean, ekitaldi jendetsua egin du Sortuk Iruñeko Anaitasuna pabiloian. “Bakarren batzuk haien memoria kriminalitzatzen eta jazartzen jarraitzen dute”, esan du alderdiko idazkari nagusi Arkaitz... [+]
Irailaren 21eko goizaldean, herritar bat labankadaz hil zuten Bilboko Solokoetxen. Hurrengo egunetan luze jorratu zuen gertaera El Correo egunkariak. “Matxetez” egindako borroka baten ondorio izan zen heriotza aurrenik; labankada bakar baten ondorio gero. Bi talderen... [+]
Frankismoaren azken exekuzioak hartu ditu hizpide Javier Buces historialariak, Askatasun Haizea (Txalaparta) liburuan. Estatuak eragindako biktimak, "bigarren mailako biktima" izaten jarraitzen dutela uste du Bucesek.
"Frankismoaren adierazpen zehatzen" eta "faxismoaren berrindartzearen kontra mobilizatzera eta antolatzera" deitu dute.