Feministok zer den eta zer izatea nahi dugun arteko tentsioan bizi gara. Munduaren ezaugarri askori buruz uste dugu, zintzo, ondo ez daudela, justuak ez direla, alda daitezkeela eta aldatu behar direla. Horien artean gurasotasunaren eta bereziki amatasunaren baldintza materialak daude.
Ia emakume guztiek egiten diote inoiz galdera hau euren buruei: ama izan ala ez izan? (Gizonen artean ez da hain ohikoa aitatasunaren aukeraz galdezka ibiltzea, baina oraingoan ez gara hor sartuko). Batzuoi ordu laurden batean pasatzen zaigu duda, erantzuna zentzu batean zein bestean izan, baina beste asko zalantzan gora eta behera ibiltzen dira luzaroan. Emakume askok muinak urtzen dituzte argitu nahian ea erditu (edo adoptatu) ala ez; bakarrik, bikotean, hirukotean, tribuan, orain ala geroago. Ama bihurtzearen alde onak eta txarrak aztertzen eta neurtzen saiatzen dira: mereziko al du? Pozik egongo naiz? Damutuko ote naiz? Une egokia izango ote da? (Oker ez banago, galdera gehienak norbere buruari eta ama moduan izango duen bizitzari buruzkoak dira, ez hainbeste etorriko den umeari buruzkoak).
Gaur, hemen, amatasuna ez da patu ekidinezina emakume gehienentzat: erabaki dezaket ama ez izatea. Baina ama izatea erabakitzen badut (orain, hemen), eta oso bereziki neuk bakarrik izatea erabakitzen badut, bikotekiderik gabe edo hazkuntzan parte hartzeko prest dagoen sare handirik gabe, ziur aski, nire egunerokotasunean uko egin beharko diet plan batzuei. Adibidez, zinemara nahi dudanean joateari, bermuta luzatu eta desorduetan jateari, gradu bat denbora laburrean ateratzeari, edota asko interesatzen zaidan hitzaldiari. Hori biderkatuko da pobre banaiz, edo lanbide xurgatzailea edo ordutegi kaskarrak baditut.
Komunitatea atera dugu xisteratik, bertan dena Yuppiren mundua modukoa balitz bezala, besteak zaintzea eta artatzea soilik maitasunez edo soldata duin baten truke egin behar den zerbait balitz bezala
Pobrezia bidegabekeria da berez, eta baita ere lanen ordutegiak bizitzarekin bateraezinak izatea, edo beharrak dituzten pertsonen zaintza eta arreta prekarizatuta eta bermatu gabe egotea. Horregatik, zaintza-sistema publiko bat erreibindika dezakegu eta aldarrikatu behar dugu, eta horretan ari gara, bizitza duina emateko zaindu behar denari eta modu profesionalean edo ingurune pertsonaletan zaintzen duenari. Baina irudikatu ahal dugun zainketa unibertsal eta bermatuen zerbitzu publikorik onenak, hemen eta orain, eta, ziur aski, imajina daitekeen mundurik onenean ere, ez du inoiz lortuko (eta ez du lortu behar) hartzen ditugun erabaki jakin batzuei lotutako sakrifizio-dosi gutxienekoak erabat ezabatzea.
Zehazki: negar, oihu eta enbarazu egiten duen nire umearekin museo batera edo antzerkira joatea, denetarako eta etengabe eskubidea omen dugulakoan. Eskubide aldarrikapen forman mozorratuta badator ere, neoliberalismoak eragindako infantilizazioaren ondorioa da, I want it all and I want it now (dena nahi dut eta orain nahi dut) leloaren ildotik. Guztion kalterako da: antzezleentzat, gainerako publikoarentzat, ama edo aitarentzat eta haurrarentzat. Gezurra da beti dena ahal izatea, gauza bateraezinak eta uko egitea dakarten erabakiak daude.
Sakrifizioa judu-kristautasunaren programari dagokiola aldarrikatu dugu eztabaidarik gabe. Eta gu hedonistak gara, ez dugu moral judu-kristaua onartzen; beraz, ez-ez-ez, sakrifiziorik-ez. Baina… benetan? Ez genuke berriro pentsatu beharko? Zer lor daiteke bizitzan sakrifiziorik gabe? Komunitatea atera dugu xisteratik, bertan dena Yuppiren mundua modukoa balitz bezala, besteak zaintzea eta artatzea soilik maitasunez edo soldata duin baten truke egin behar den zerbait balitz bezala, inoiz ez obligazioz edo sakrifizio pertsonalez. Sakrifizioaren apologia kristauen esku utzi dugu (beste gauza asko bezala). Eta hor gabiltza, kapitalismoak ezarritako mundu ustez hedonistan galduta.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]
Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]
Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]
Pasa den astean, itzalaldian, gure burua zaurgarri ikusita, pertsona asko hasi ginen ikertzen, gertatutakoa ulertzeko asmoz: zelan funtzionatzen du elektrizitatea garraiatzen duen azpiegiturak? Zergatik geratu da zaharkitua? Elektrizitatearen fenomeno fisikoak liluratzen nau,... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Errepikatu nirekin: Sara Millerey. Ez dezagun ahaztu bere izena. Transfeminizidioaren biktima da Millerey: gorrototzaile transmisogino batek torturatu zuen, besoak moztu zizkion eta bizirik bota zuen ibaiertz batera. Bi orduko agoniaren ondoren hil zen.
Errazagoa da J.K... [+]
Posible da, nonbait, zoriontasuna neurtzea. Are, bada horretan tematzen denik. NBEk ez du arrakasta handirik munduko bakeari eusten, baina halako tasuna planetan zehar nola dagoen banatua erakusten du urtero, txosten batean. Funtsean zerrenda bat da, herrialdez herrialde, zein... [+]
Maiatzaren 11n, igandea, Errekalde plazan (Bilbo) hitzordua dugu euskal hiri eta herrietan bizi diren pertsona guztiek errolda izan dezaten aldarrikatzeko korrikan. Ekintza hori gure udalerrietan bizi den inor erroldarik gabe ez egotea bultzatzen duen kanpaina zabal baten... [+]
Duela urtebete eskas Espainiako aireportuen sarea kudeatzen duen AENA enpresa publikoak iragarri zuen Loiuko aireportuko terminala handitu nahi duela. 2024an 7 milioi bidaiariren langatik gertu gelditu zen eta, handitzeak aurrera eginez gero, 2030. urtetik aurrera 13-14 milioi... [+]