Legea mirariaren miran
2010ean, Celaa sailburu sozialistak 3L ereduaren "esperimentazio-markoa" abiarazi zuen. Hezkuntza lege berriak bezala, hark ere ingelesa eta gaztelania irakaskuntza-hizkuntza bihurtu zituen: ikasgai banatako edukiak hizkuntza horietan eman behar ziren, eman beharko dira.
2010 hartan, Jaurlaritzak urte birik behin egiten duen Ebaluazio Diagnostikoak (ED) honako emaitza hauek eman zituen 2. DBHko ikasleen euskara-ezagutzan:
• Hasierako mailan (apalenean), ikasleen % 33,6.
• Tarteko mailan, ikasleen %42,4.
• Goiko mailan, ikasleen %24,1.
Ez lehenago, ez ondoren, inoiz ez da hain ehuneko alturik izan goi mailako ezagutzako ikasleen artean; inoiz ez hain ehuneko bajurik maila apalenekoen artean.
Publikaturiko azken ED 2019koa da: aurtengo martxoan. Horretan, ikasleen %15,6 dago maila altuenean. Bederatzi urtean, ia herena gutxiago. Aurreko txostenetan ez bezala, 2019koan ez dago ikasleen euskararen ezagutza mailaka islatzen duen taularik, baina 69. orrialdean hauxe dio:
"Euskarara erakartzen ez den kolektibo garrantzitsu bat dagoela azpimarratu behar da (%30,2 Lehen Hezkuntzan eta %47,9 DBHn)".
2017an, DBHko ikasleen %45,6 ziren euskararen ezagutza-maila bajuenean zeuden ikasleak. Gogoratu: 2010ean, % 33,6.
Datu gehiago ere ematen ditu 2019ko txostenak: "DBHn, elebitasunaren helburua ez da lortu B publikoaren %83n, itunpeko Bren % 64,3n. Baina D ereduak ere ez du bermatzen elebitasunaren helburu hori lortzea, ez baita bete D publikoaren %49,1en eta itunpeko Dren % 57,8n". Datu ofizialak horiexek badira ere, hezkuntza lege berriak eredu bakarra planteatzen du, hain justu gaur egungo B ereduaren parekoa. Nahiz eta euskarari dagokionez emaitzak negargarriak izan.
Azkenik, 2019ko EDren 72. orrialdeko hau: "DBHko 2. mailan puntuazioak behera egiten du arian-arian ED10etik, eta ED19an lortutako emaitzak edizio guztietako txikienak dira bi sareetan (244 D publikoan eta 254 itunpeko Dn). Aurreko edizioarekin alderatuta, 10 puntuko galera gertatu da D publikoan, eta 11 puntukoa itunpeko Dn". Urte bian, 10 eta 11 puntuko galera.
2010 ez hain aspaldiko hartan, eredu eleanitza martxan jarri zuten hartan, euskarazko hizkuntza-komunikazioaren emaitza orokorra 258 zen. 2019an, 241. Hamazazpi puntu gutxiago. Gaztelaniaz 250etik 251ra pasa da.
Datuok ikusita, larrua behar da hezkuntza legeko eredu bakarra saltzeko, eta larrua beharko da datuoi bizkarra eman eta horren aldeko botoa emateko...
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Euria ari du. Ekaitza. Egun beroegi baten ondorengo bustialdia. Eta tenperatura jaitsiera bedeinkatua. Ez dakit Galizia aldean euririk egin duen azken aldian, ez dakit suteak itzalita diren jada, eta etxetik irten behar izan zutenak itzuli ahal izan diren.
Komunikabideetan... [+]
Oporretan nengoela, gorputza eta burua gozatzera bideratu ditut. Turista bilakatu naiz, eremu digitalean zenbait trebezia dugunontzat, oso erraza. Motxila hartuta familiarekin handik hona ibili naiz, poltsikoan dibisa asko barik, mapa fisiko barik, plan asko barik…... [+]
Gizonezkoak ziren gehienak Sanferminetako entzierroetan; gizonezkoak ia denak Frantziako Tourrean; gizonek hartu dute udako musika jaialdietako oholtza eta backstage-a; gizonezkoak dira nagusi bertso-plazetan; gizonezkoak dira Donald Trump, Vladimir Putin eta Benjamin Netanyahu... [+]
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Dena ongi doa. Nola izan liteke bestela opor garaian, gora eta behera, ase arte ibili ondoan? Zeregin zehatzik gabe alderrai ibili gara, gogoa ematen zigun leku eta jendeen artean. Gustukoa baizik ez dugu egin, ez-atsegina zena ahantzi eta baztertu, jainko tipiak bagina bezala,... [+]
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]