“Xenki” eta “Murgi” Guardia Zibilak hil zituela ebatzi du Eusko Jaurlaritzaren ikerketak
1972ko irailaren 2an Lekeition hil zituen Guardia Zibilak ETAko kide ziren Joxe Benito Mujika Xenki zarauztarra eta Mikel Martinez de Murgia Murgi sopuertarra. Orain arte bertsio ofizialak zioen tiroketa batean hil zirela, baina senideek eta Egiari Zor fundazioak eskatuta Eusko Jaurlaritzak aurrera eraman duen ikerketak ondorioztatu du Guardia Zibilak tirokatu zituela Lekeition eta 50 urteren ondoren, Eusko Jaurlaritzak "exekuzio arbitrarioaren biktima" ofizialtzat aitortu ditu.
Joxe Benito Mujika eta Mikel Martinez de Murgia "exekuzio arbitrarioaren biktima" ofizialtzat aitortu ditu Jaurlaritzak, eta adierazi du Espainiako Poliziak bizitzeko eskubidea urratu ziela. Berria hedabideak azaldu duenez, ikerketa hau egiteko hilketaren egunean bertan zeuden lekukoen testigantzak bildu dituzte, eta gorpuen azterketa egin zuen medikuetako batekin ere hitz egin dute: "Hark gordeta zeukan oraindik informazio guztia; kasua oso ondo gogoratzen zuen, gainera" adierazi dio euskarazko egunkariari Egiari Zor Fundazioak.
Dendari Kaleko etxebizitza batean erailak
Lekeitioko Dendari Kaleko etxebizitza batean hil zituzten biak. Mediku txostenak zioen Mujikak tiro bakarra jaso zuela eztarrian, eta lekukoek ezagutzera eman dute tiro hura frankotiradore batek bota zuela etxearen pareko eraikinetik, Mujikak balkoiko atea zabaldu zuenean.
Martinez de Murgiaren kasuan, Jaurlaritzaren ikerketak zehaztu du hogei tiro jaso zituela gerrialdean, guztiak atzealdetik. Horrek bertsio ofiziala gezurtatzen du, tiroketa izan balitz ez lituzkeelako atzetik jasoko.
2018an senideen eta Egiari Zor Fundazioaren eskariz hasi zuen ikerketa Eusko Jaurlaritzak
Berria egunkarian Jone Arruabarrena kazetariak fin jaso du ikerketa honen nondik norakoa: urte askoan kasua isilpean egon ondoren, 2016ko urriaren 2an Lekeitioko Udalak Gogora institutuari eskatu zion egia azaleratzeko ikerketa bat zabaldu zezan. Bi urte beranduago, hildakoen senideek eta Egiari Zor Fundazioak Jaurlaritzari errekurtsoa aurkeztu zioten 2016. urtean indarrean jarri zen 107/12 legaren bidez eta gertatutakoa ikertzeko eskatu zioten. Lege horren xedea da 1960tik 1978ra bitartean "motibazio politikoko indarkeriaren testuinguruan giza eskubideen urraketak jasan dituzten biktimei errekonozimendua eta erreparazioa" ematea.
Xenki eta Murgi omentzeko ekitaldia Lekeition irailaren 2an
Egiari Zor Fundazioak eta 50 urte Xenki eta Murgi plataformak bi hildakook omentzeko ekitaldia antolatu dute elkarlanean. Irailaren 2an 19:00etan izango da Lekeition eta "Egia jakiteko garaia da" lemapean egingo da ekitaldi politikoa, bi etakideak hil zituzten etxearen aurrean. Lekeitioko Udalak harrera instituzionala egingo die senideei ekitaldiaren aurretik.
Ostiral honetan, irailaren 2an “Egia jakiteko garaia da” lelopean ekitaldi politikoa burutuko dugu Lekeitioko Dendari kalean.
1972ko irailaren 2an, Guardia Zibil franquistak bertan hil zituen Joxe Benito Mujika zarauztarra eta Mikel Martínez de Murgia sopuertarra. pic.twitter.com/asH9bFs3IX
— Egiari Zor Fundazioa (@EgiariZor) August 29, 2022
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.
Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da.
26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]
"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian.
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatuaren urteurrenaren datatik gertu antolatu dute ekimena dozenaka herritarrek. Helburua "egia aldarrikatu, memoria landu eta GALen gerra zikinaren biktimak aitortzea" da, eta irailerako egitaraua aurkeztu dute.