Lasterketaren bat egin duen edonork badaki: ez dago azkarregi hastea baino akats larriagorik. Hanka sartzea egiten duen lasterkariak larrutik ordainduko du. Helmugaraino heltzekotan, nekez ahantziko du sufrikarioa. Hurrengorik bada, lasai, ongi neurtuko baititu indarrak, gogoak eskatzen duen baino lasaiago abiatuta. Nik esperientziak erakutsia dakit hori.
Azken bolada honetan, askotan gogoratu dut irudia. Laster bi urte beteko dira pandemiaren maratoia hasi zenetik. Gehienok gogotsuegi hasi ginen, hura pare bat hilabeteko kontua zelakoan. Etengabeko goitibeheran ibili ondotik, seigarren olatuak itota utzi gaitu, etsiturik. Urte berrian, zurrunbilo berean. Eta batere ideiarik gabe ataka honetatik noiz, nola eta nora aterako garen. Helmuga ikustean, behin eta berriro atzeratzen dioten lasterkari akituaren antzera gabiltza: lur jota.
"Gure Tunela da krisiaren irudi erabiliena. Esan beharrik ez dago: tunel guztiek sarbide eta aterabide diferenteak dituzte"
Baikorrenek diotenez, helmugaz beste aldean mundu hobea izanen dugu. Nik ere hori sinetsi nahi nuke, aurrekariek esperantzarako zirrikitu handirik uzten ez badute ere. Gogoratu: 2008ko krisi-lapurretatik ahulak ahulago atera ziren; aberatsak, aberatsago; eta demokrazia kaltetua, ukitua eta ahuldua. Oraingoan ezetz esan digute, elkartasunean oinarrituriko soluzioa izanen dela. Hala bedi. “Portatu zaitez fededun bezala eta fedea emanen zaizu” zioen Xabier Letek, erlijioaz ari zela. Ekonomia iragarpen baikor hori sinesteko ere, fedea dugu berme bakarra. Momentuz, aditu guztiak bat datoz: oraingo krisian ere gizarte arrakala handitu besterik ez da egin.
Tunela da krisiaren irudi erabiliena. Esan beharrik ez dago: tunel guztiek sarbide eta aterabide diferenteak dituzte. Begi bistakoa izanagatik ere, barneratu gabeko kontua dugu. 2020ko martxora bueltatzea dugu amets. Gure hiriko alkatea, esaterako, betiko Sanferminak bizitzearekin temoso dabil, bi kontzeptuak ezkontzea posible dela sinetsaraziz. Auto-saltzaileak ere matraka ematen ari dira, pandemia aitzineko salmenta maila berreskuratu behar dela azpimarratuz. Eta bidaia-agentziek ere Aste Santuan dute jarria esperantza, ordurako milaka hegazkin munduko bazter batetik bestera mugitzen hasiko direlakoan.
Javier Vitoria teologoak ederki azaldu zuen lehengo egunean Iruñean, Gogoa Foroak gonbidaturik eman zuen hitzaldian: “Normaltasuna zen arazoa. Jasaten ari garen krisiari garrantzirik kendu gabe, argi esan dezagun: ez dugu bidegabekerian oinarrituriko normaltasunera bueltatu nahi”.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]