Donostia. 80ko hamarkada: berunezko urteak”. Horixe irakur dezake estilo arinean eta bizian idatzitako nobela honetan murgiltzen den irakurleak Jon eta Olivaren arteko amodiozko istorioa ezagutu aurretik. Eta bai, 80ko hamarkadan dago girotuta Gaizka Arostegiren nobela hau, eta bai, berunezko urteak dira. Nobelaren hogei kapituluetatik lehenengoan bertan ikus dezakegu indarkeria giroa; nobelako protagonista kalean doa iluntzean, astiro-astiro barrikada batera hurbiltzen ari diren bi kotxe nabaritzen ditu; guardia zibilaren kotxeak dira eta, halako batean, zoko batetik gazte batek molotov koktel bat jaurtiki die guardiei. Haietako bat sutan larriki zauritu da.
Jonek korrika ihes egiten du gertakarien lekutik, eta hor hasten den korrikaldiak nobela guztian iraungo du, etenik gabe gertatzen baitira pasadizoak, enkontruak, borrokak, haserreak… izan ere, gau horretan bertan, institutuan ezagutu zuen neska batekin egiten du topo, hura ere egoerak bultzatuta ihesi doa, nahiz eta honen kasuan bera zihoan autobusa gazte batzuek erre dutelako izan. Eta horrela, Jon eta Oliva, egoerak bultzatuta, elkarrekin doaz. Gau horretako txinpartek, suek, edo delakoek, gazteen arteko maitasuna hauspotzen dute eta amodio ezinezkoari hasiera eman.
Jon eta Oliva gure Romeo eta Julieta lirateke. Amodio ezina, ezinezkoa; Jonen aita etakidea da eta preso dago urruneko kartzela batean; Olivaren aita Guardia Zibileko sarjentua da Intxaurrondoko kuartelean. Shakespeareren draman bezala hemen ere eragozpenak pilatuko zaizkie bi gazteei; egoerak, familiek, lagunek… guztiek egiten dute harreman horren kontra.
Arostegik abenturazko nobelak idatziak ditu gazteentzat, duela 30-40 urteko giroa islatzen zuten obrak; oraingo honetan, baina, 80ko hamarkadako egoera bortitzean kokatu du nobela; segadan hildako etakideak, bahitutako enpresa gizona, erredurengatik hiltzen den guardia zibila, preso dagoen aita, presoen inguruko mugimenduko kideak eta beste hamaika pertsonaia aurkituko ditugu; baita kuarteletik ia irten gabe bizi diren familiak, egunero senarra irten baina etxeratuko ote den ez dakien emaztea… baina hau guzti hau testuingurua dugu, amodiozko istorioaren inguruan dagoena, horixe baita nobela interesgarri honetako elementu nagusia, bi gazteren arteko harremana eragozpen, zailtasun eta ezintasun guztien aurrean.
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]
‘Sanfermines de 1978. Los victimarios’ liburua kaleratuko du Txalaparta argitaletxeak. German Rodriguezen heriotzaren erantzule eta arduradunak biltzen ditu.
Hazparnen idekiko da –hau publikatzean ez bada jadanik egina– liburu denda berria. Et’abar deituko da. Denda tipia izanen da, euskarazko publikazioen eskaintza ukanen duena. Ez da Ipar Euskal Herri barnealdean bakarrik arituko. Hain zuzen ere, azken lau... [+]
Azkenaldian liburu batekin gozatzen aritu naiz. Oso denbora laburrean bi aldiz irakurri dut; lehendabizikoan gozamen hutsez eta bigarrengoan arkatza eskuan. Rodrigo Villalobos arkeologo espainolaren Hoces de piedra, martillos de bronce lanak historiaurreko gizartea arakatzea du... [+]
2019an hasi zen Ziburuko azoka eguneko ekitaldi gisa, baina azken urteetan azoka egunaz aparteko ekitaldiak antolatu izan dira inguruko herrietan ere: Azokaroa da. Ladix Arrosagarai Baltsan elkarteko kidearekin mintzatu gara Azokaroaren nondik norakoez.
2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Liburutegi publikoak kudeatzearen ardura duen EAEko Liburutegi Zerbitzura gutun bidalketa masiboa egin dute Debako hainbat herritarrek, herriko liburutegiko araudi diskriminatzailearen aurrean esku har dezala eskatzeko. 6 urtetik beherakoek egunean ordubetez baino ezin dute... [+]
Fiesta y rebeldía. Historia oral del Rock Radical Vasco
Javier 'Jerry' Corral
Liburuak, 2025
------------------------------------------------
Javier Corral ‘Jerry’ EHUko Kazetaritzako lehen promozioko ikaslea izan zen, Euskal Herriko rock... [+]