Dendaostetik erakusleihora
Kronika literario gisa sailkatu du Alberdik liburua. Ez naiz nor bakoitzak erditu duena nola izendatu nahi duen zalantzan jartzeko. Eta hala ere, autobiografia kolektibo baten aurrean ere bagaudela esatera ausartuko naiz. Sailkatzeko hainbeste hitz erabili beharrak, ordea, ematen digu pista: liburu sailkaezina da Dendaostekoak.
Gaur egun jasotako istorioa da: Pitxintxu denda zabaldu zutenetik 40 urte baino gehiago igaro direnean eta protagonistak erretiroa hartzetik gertu daudenean egindakoa. Atzera begirako errepasoa egiten dute Izaskunek eta Marijok: senideen arteko harremanetatik hasi, herriko aldaketetatik igaro eta mundu mailako debate politikoetaraino mugitzen dira azkar batean. Dendatik mugitu ere egin gabe.
Denda da beraien oroitzapen gehienak aglutinatzen dituen espazioa. Bertan egiten dute lan egunean zortzi, hamar orduz. Bertan ikusten dute herriko jendea. Bertan elkartu lagun minak eta mendi taldeko emakumeak. Bertan hitz egin literaturaz, musikaz, arteaz eta politikaz. Dendaren ordutegien arabera antolatzen dute beraien aisialdia ere. Eta beti aurkitu kirola egiteko zirrikiturik. Ardo pare bat hartzeko momenturik. Denden elkarteko bileretara joatekorik. Mozorrotzeko umorerik.
Denda hau egiteko, saltzeko, harremantzeko modu baten marka da: gertutasunean, konfiantzan eta bezeroaren ezagutzan eraikia. Galtzear dagoen komertzio txiki bat, besteren artean.
Elkarrizketa biziak dira Izas eta Marijorenak. Batak bestearen kontakizuna elikatzen du, oroitu ez duen detailez hornitu bestearen esana. Hasieran zaila da beraien ahotsak bereizten, ez baitago horretan lagunduko digun puntuazio markarik. Hala ere, pertsonaia bakoitzaren ahotsa eta nortasuna bereizten hasiko gara kontakizunean sakondu ahala.
Elkar oso ondo ezagutu eta bizi duten bi pertsonaiaren arteko elkarrizketak dira, dinamikoak, konplizeak. Askotan mimetizatuak. Uxue Alberdik ondu eta josi egin ditu. Estilo literarioa eman, eta aldi berean naturaltasuna gordetzea lortu. Lan bikaina iruditu zait.
Denda elkarrekin daramaten bi ahizparen autobiografia edo kronika irakurriko nuelakoan bizitza –letra larriz esanda– elkarrekin eraman eta egiten duten ahizpen autobiografia edo kronika irakurri dut. Sakonean hunkitu nau beraien aske izateko gogoak; eta malkoren bat leherrarazi dit testuak eta Izas eta Marijok duten bizitasunak, bizipozak, ausardiak eta indarrak.
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Urte luzeak daramatza Laura Macayak indarkeria jasan duten emakumeei lagun egiten, arlo instituzionalean, militantzian, bai eta beste justizia-eredu batzuetatik abiatuta ere. Horri guztiari buruzko liburu bat kaleratu berri du: Gatazka eta abusua ez dira gauza bera (Katakrak,... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]
‘Sanfermines de 1978. Los victimarios’ liburua kaleratuko du Txalaparta argitaletxeak. German Rodriguezen heriotzaren erantzule eta arduradunak biltzen ditu.
Hazparnen idekiko da –hau publikatzean ez bada jadanik egina– liburu denda berria. Et’abar deituko da. Denda tipia izanen da, euskarazko publikazioen eskaintza ukanen duena. Ez da Ipar Euskal Herri barnealdean bakarrik arituko. Hain zuzen ere, azken lau... [+]
Azkenaldian liburu batekin gozatzen aritu naiz. Oso denbora laburrean bi aldiz irakurri dut; lehendabizikoan gozamen hutsez eta bigarrengoan arkatza eskuan. Rodrigo Villalobos arkeologo espainolaren Hoces de piedra, martillos de bronce lanak historiaurreko gizartea arakatzea du... [+]
2019an hasi zen Ziburuko azoka eguneko ekitaldi gisa, baina azken urteetan azoka egunaz aparteko ekitaldiak antolatu izan dira inguruko herrietan ere: Azokaroa da. Ladix Arrosagarai Baltsan elkarteko kidearekin mintzatu gara Azokaroaren nondik norakoez.
2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Liburutegi publikoak kudeatzearen ardura duen EAEko Liburutegi Zerbitzura gutun bidalketa masiboa egin dute Debako hainbat herritarrek, herriko liburutegiko araudi diskriminatzailearen aurrean esku har dezala eskatzeko. 6 urtetik beherakoek egunean ordubetez baino ezin dute... [+]
Fiesta y rebeldía. Historia oral del Rock Radical Vasco
Javier 'Jerry' Corral
Liburuak, 2025
------------------------------------------------
Javier Corral ‘Jerry’ EHUko Kazetaritzako lehen promozioko ikaslea izan zen, Euskal Herriko rock... [+]