Dendaostetik erakusleihora

Dendaostekoak | Uxue Alberdi | Susa, 2020.
Dendaostekoak | Uxue Alberdi | Susa, 2020.

Kronika literario gisa sailkatu du Alberdik liburua. Ez naiz nor bakoitzak erditu duena nola izendatu nahi duen zalantzan jartzeko. Eta hala ere, autobiografia kolektibo baten aurrean ere bagaudela esatera ausartuko naiz. Sailkatzeko hainbeste hitz erabili beharrak, ordea, ematen digu pista: liburu sailkaezina da Dendaostekoak.

Gaur egun jasotako istorioa da: Pitxintxu denda zabaldu zutenetik 40 urte baino gehiago igaro direnean eta protagonistak erretiroa hartzetik gertu daudenean egindakoa. Atzera begirako errepasoa egiten dute Izaskunek eta Marijok: senideen arteko harremanetatik hasi, herriko aldaketetatik igaro eta mundu mailako debate politikoetaraino mugitzen dira azkar batean. Dendatik mugitu ere egin gabe.

Denda da beraien oroitzapen gehienak aglutinatzen dituen espazioa. Bertan egiten dute lan egunean zortzi, hamar orduz. Bertan ikusten dute herriko jendea. Bertan elkartu lagun minak eta mendi taldeko emakumeak. Bertan hitz egin literaturaz, musikaz, arteaz eta politikaz. Dendaren ordutegien arabera antolatzen dute beraien aisialdia ere. Eta beti aurkitu kirola egiteko zirrikiturik. Ardo pare bat hartzeko momenturik. Denden elkarteko bileretara joatekorik. Mozorrotzeko umorerik.

Denda hau egiteko, saltzeko, harremantzeko modu baten marka da: gertutasunean, konfiantzan eta bezeroaren ezagutzan eraikia. Galtzear dagoen komertzio txiki bat, besteren artean.

Elkarrizketa biziak dira Izas eta Marijorenak. Batak bestearen kontakizuna elikatzen du, oroitu ez duen detailez hornitu bestearen esana. Hasieran zaila da beraien ahotsak bereizten, ez baitago horretan lagunduko digun puntuazio markarik. Hala ere, pertsonaia bakoitzaren ahotsa eta nortasuna bereizten hasiko gara kontakizunean sakondu ahala.

 Elkar oso ondo ezagutu eta bizi duten bi pertsonaiaren arteko elkarrizketak dira, dinamikoak, konplizeak. Askotan mimetizatuak. Uxue Alberdik ondu eta josi egin ditu. Estilo literarioa eman, eta aldi berean naturaltasuna gordetzea lortu. Lan bikaina iruditu zait. 

Denda elkarrekin daramaten bi ahizparen autobiografia edo kronika irakurriko nuelakoan bizitza –letra larriz esanda– elkarrekin eraman eta egiten duten ahizpen autobiografia edo kronika irakurri dut. Sakonean hunkitu nau beraien aske izateko gogoak; eta malkoren bat leherrarazi dit testuak eta Izas eta Marijok duten bizitasunak, bizipozak, ausardiak eta indarrak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburuak
ANALISIA
Harrizko igitaiak, brontzezko mailuak

Azkenaldian liburu batekin gozatzen aritu naiz. Oso denbora laburrean bi aldiz irakurri dut; lehendabizikoan gozamen hutsez eta bigarrengoan arkatza eskuan. Rodrigo Villalobos arkeologo espainolaren Hoces de piedra, martillos de bronce lanak historiaurreko gizartea arakatzea du... [+]


Ziburuko azoka - Azokaroa
“Azoka hedatzen ari gara, baina gure neurrian, era kontrolatuan”

2019an hasi zen Ziburuko azoka eguneko ekitaldi gisa, baina azken urteetan azoka egunaz aparteko ekitaldiak antolatu izan dira inguruko herrietan ere: Azokaroa da. Ladix Arrosagarai Baltsan elkarteko kidearekin mintzatu gara Azokaroaren nondik norakoez.


“Umeak ez dira ongi etorriak Debako udal liburutegian”

2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]


Debako liburutegiak “espazio mugatua” duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]


Haurrek Debako liburutegian jasaten duten bazterketaren aurrean esku hartzeko eskatu diote Jaurlaritzari

Liburutegi publikoak kudeatzearen ardura duen EAEko Liburutegi Zerbitzura gutun bidalketa masiboa egin dute Debako hainbat herritarrek, herriko liburutegiko araudi diskriminatzailearen aurrean esku har dezala eskatzeko. 6 urtetik beherakoek egunean ordubetez baino ezin dute... [+]


2025-01-30 | Iker Barandiaran
Gure iragan eta oinarria testuinguruan

Fiesta y rebeldía. Historia oral del Rock Radical Vasco
Javier 'Jerry' Corral
Liburuak, 2025

------------------------------------------------

Javier Corral ‘Jerry’ EHUko Kazetaritzako lehen promozioko ikaslea izan zen, Euskal Herriko rock... [+]


Umeek debekatuta dute Debako liburutegian egotea, denboraren zati handienean

6 urtetik beherakoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute liburutegian egon Deban, eta 2 urtetik beherakoek zuzenean debekaturik dute. Bestelako neurri baztertzaileak ere jasaten dituzte. Ageriko diskriminazioak haurrak literaturatik aldendu baino ez ditu egiten, eta borroka luzea... [+]


2025-01-08 | ARGIA
Donostiako Hontza liburu-denda itxi egingo dute, erreleborik aurkitu ezean

Donostiako Okendo kaleko liburu-denda mitikoaren lokala salgai jarri dute eta erreleboa hartuko duen talde bat prest agertu ezean, ateak itxiko ditu. Liburu-dendako arduradunek ARGIAri azaldu diotenez ez da erraza izan erabakia hartzea, baina jabeetako batzuek erretiroa hartzeak... [+]


“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]


Erraldoi eta buruhandien kalejirak lagunduta aurkeztuko dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua, ostiralean Donostiako Grosen

Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.


2024-10-21 | Garazi Zabaleta
"Haziak" liburua
“Liburuarekin jendea animatu nahi dugu haziak ekoizten hastera”

Hazien munduan buru-belarri ari dira urte askotatik Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal, Haziak liburuaren egileak. Hazien ugalketari buruzko azalpen praktikoez gain, elementu historiko, ekonomiko, politiko eta kulturalak jaso dituzte; beraz, baratzerik ez dutenentzat ere... [+]


Eztizen Artola Iturrate
“Horrenbeste erromantizatu dugunez auzia, ez gara kontziente espetxeak sor ditzakeen ondorioez”

Heldu da eguna: espetxetik aterako dute Ihintzaren aita. Une horixe du irekiera Eztizen Artolaren (Bilbo, 1999) Gurpilak eleberriak (Txalaparta, 2024). Hortik egingo du atzera, aita bisitatzeko kartzelara egiten dituen joan-etorrietan haur motxiladuna hazten, egoeraz jabetzen... [+]


2024-10-09 | Leire Ibar
Jon Gerediaga, Harkaitz Cano eta David de las Heras izango dira Euskadi Literatura sarietako irabazleak

Urriaren 9an Bilbon egindako prentsaurrekoan, Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak iragarri ditu aurtengo Euskadi Literatura sarien irabazleetako batzuk.


Eguneraketa berriak daude