Uzkurtzea
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Uzkurtzen ditu begiak barraskiloak, inork ukitzen badizkio, edo uzkurtzen du gorputz osoa bestela; oskol barruan desagertzen daki, korapilo bihurtuta. Uzkurtzen da sugea bere burua inguratuta ikusten duenean; uzkurtzen da trikua, muturtxo fina bakarrik bistaratzen zaiola arantzapetik. Uzkurtzen da, noski, armadiloa, horretarako egina baitauka gorputza, eta halatsu uzkurtzen da kukurutxa ere, erratzaren ileen azpitik ihes egiten dakien “bola-zomorroa”. Uzkurtzen da harra, “I” bat izatetik “C” bat izateraino, edo espiral itxiago bat ere bai, egoeraren larritasunaren arabera.
Uzkurtzen dakite zenbait landarek ere, itsaspekoek zein lurrekoek; mimosa pudica-ri, adibidez, orriak itxi egiten zaizkio atzamar puntarekin laztanduz gero (eta haizea badabil, eta bero egiten badu, eta zarata ozenen ondorioz…), liburu txiki berdeak bailiran.
"Luzaroan uzkurtuegi, larruazaleko zentimetro batzuk moztu izan balizkigute bezala; hortxe goaz, justu-justuan, ximur eginda, oskolen barruan, indarrak nondik atera ez dakigula, ez dakigula zer erantzun “zelan?” galderari"
Uzkurtzen omen da ekonomia ere, eta uzkurtuko da, hori esaten dute. Baina lehengo abiaduran ez haztea uzkurtzea ote da? Lanera joateko baimen ofizialak ematen diren garaiotan, ez ote da ari etengabe mutatzen, eboluzionatzen… ekonomia, inoiz uzkurtu beharrik ez izateko? Enpresei langileen kaleratzeak erraztuz, soldatak jaitsiz, pribatizatuz… Ez, sistema politiko-ekonomiko hau ez da uzkurtzeko instintua duen animalia horietako bat, ze giharren uzkurdura orokor batek denoi eragingo liguke berdin, gorputz-atal guztiei, eta hemen ez da hori gertatzen. Hemen batzuek aberasten jarraitzen dute, eta besteentzat da uzkurdura, txikitzea, estutzea. Zein animalia mota da, orduan? Bizkarroi bai? Ziurrenik. Behekoen lan-indarra eta denbora xurgatzen dituena goikoen mesedetan. “Hautespen naturala” deituko zaio gero zenbat sektoreren prekarietateari.
Uzkurtzen dira mingainak eta betazalak limoi bat miazkatzerakoan. Uzkurtzen dira baginako paretak, uzkurtzen dira barrabilak igerileku hotzetan sartzean. Birikak ere uzkurtzen dira arnasaldi bakoitzean, eta giharrak, mugitzen garen aldiro. Uzkurtzen dira gose diren urdailak. Bizirik gaude uzkurtzen garelako, uzkurtzeak berak askatzen gaituelako gero. Baina beldur naiz ez ote dauden gure kontzientziak, gure barruak, gure gorputzak, luzaroan uzkurtuegi, larruazaleko zentimetro batzuk moztu izan balizkigute bezala; hortxe goaz, justu-justuan, ximur eginda, oskolen barruan, indarrak nondik atera ez dakigula, ez dakigula zer erantzun “zelan?” galderari. Eta ekonomiaren paretak estutzen hasten badira, eta hasi dira, komeniko litzaiguke gutxienez sofako mantaren azpian ezkutatzeko sen honi aurre egitea, bola-zomorroari ere ez baitio taktika horrek balio hanka handi batek zanpatzen duenean.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Bizipen multzoa da gure historia. Esperientziek osatutako atal eta kapituluak. Errutina eta egunerokoa zipriztintzen dituzten gertaerak. Baina adin batera iritsita, bizi izandako momentu batzuk atzenduta geratzen dira, buruaren zokoren batean ostenduta. Ez ahaztuak,... [+]
Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.
Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]
Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]
Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]
Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Akordatzen naiz Blanca Llum Vidal poeta maitasunaz hizketan entzun nuen lehendabiziko aldiaz. Bere esperientziaz aritu zen, besteak beste. Esan zuen bere ordura arteko bizitzan maitasuna beti amaitzen zela, baina maitasunak ez lukeela amaitu beharko sentituz bizi dela. Ez dela... [+]