Lehen mailako osasun-arretan inbertitu behar da
Vox populi da COVID-19aren pandemiak agerian utzi dituela, besteak beste, gure osasun publikoaren defizitak, “Europako onena” izateaz beti harrotu baitira hemengo agintariak. Horren barruan, lehen mailako arretari erreparatu beharko genioke.
Osasun publikoko profesionalak eta langileak pandemiaren aurretik ari ziren ohartarazten –are gehiago orain–, lehen mailako arretak jasaten duen agoniaz, dagoeneko kolapsatuta baitago.
Zerbitzu horren edozein erabiltzailek ikus dezake zein zaila den aurrez aurreko kontsulta bat egitea. Askok, pandemia hasi aurretik ere, hilabeteak zeramatzaten ohiko medikurik gabe, erretiroa hartu duelako eta ez dutelako ordezkatu. Eta lan hori beste mediku batzuek egin behar dute, ohiko medikua ez izan arren. Nire kasuan, medikuak erretiroa hartu zuen abenduan, eta bederatzi hilabete geroago ez dute ordezkatu.
Anbulatorioetan geratzen direnak, berriz, ez dute betarik lehen mailako arretan aritzeko, asko birusaren arakatzaile lanetan jarri dituztelako. Arakatzaile horiek ez dira kontratazio berrien bidez elikatzen, nahiz eta horrek osasun-sistema indartzea ekar zezakeen.
Gauzak horrela, beharrezkoa da administrazio publikoak aukeratzea zein inbertsio egin, eta norabide horretan, osasun-sistema izatea herrialde honen gehiengoaren zerbitzura lehentasun berezia izango duena. Lantaldeak egonkortu eta handitu behar dira (medikuak, erizainak, laguntzaileak, garbiketako langileak…), baita osasun-sistemako instalazioak hobetu ere, batez ere lehen mailako arreta. Beste inbertsio batzuk atzeratzea eta Euskal Y eta antzeko gastu faraoniko eta antisozialak alde batera uztea ezinbestekoa da horretarako; diru hori osasun publikora bideratzea lehentasunezko helburu politikoa izan beharko litzateke.
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.
Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]
Demagun zure laneko giroa kaxkarra dela. Lan gehiegi dago, baina ez da kontratazio berririk egiten edo, egiten bada, eskasa. Lankideen arteko harremanak ez dira batere osasuntsuak, eta mobbing horizontala eta bertikala edozein momentuan hedatu daiteke. Oso estres maila handia... [+]
Osakidetza lanean ari da Asisa aseguru-etxe pribatuaren filial baten Quantus Skin sistema osasun-zentroetan ezartzeko, 1,6 milioi euroko inbertsioa eginda. Adituek kritikatu egin dute adimen artifizialeko sistema hori, emaitza "eskasak" eta "arriskutsuak"... [+]
Euskal dantzak, pilates, bilobekin egon, gurutzegramak egin eta beste zaletasun asko ditu Grego Idiakez Kortak (Ezkio-Itsaso, Gipuzkoa, 1950). 62 urterekin iktus bat izan zuen, eta ordutik, ezin ditu nahi beste gauza egin. Iktusaren ondorioz, begi baten ikusmena galdu du, eta... [+]
Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu.
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.
Azkenaldian osasun publikoaren egoera kaxkarra justifikatzeko erakunde publikoek gero eta sarriago aipatzen dute mediku eta espezialisten premia dagoela. Ez omen dago eskaria asetzeko nahikoa langilerik. Eusko Jaurlaritzak ardura osoa Espainiako Osasun Ministerioari egozten dio,... [+]