Gutxinaka bada ere kultura berpizten ari da. Duela aste batzuk zabaldu zituzten museo eta arte-galerietako ateak, eta Gasteizko hainbat kontzertu aretok laster irekitzeko asmoa dute. Udako eskaintza kulturalak ez du zerikusirik izango aurreko urteetakoekin. Gasteizko Azkena Rock Festibala urtebete atzeratu da, eta aurreikusita zeuden ekimen askok streaming-aren aldeko apustua egin du.
Dena ilun ikusten den egoera honen erdian, zaila da etorkizun oparo eta aberasgarri bat aurreikustea kultur arloarentzat. Izan ere, ondo deritzot urte honetarako programatuta zeuden kontzertu, antzerki, erakusketa eta eskaintza kulturalen datak atzeratzea, baina non geratuko da kulturaren garapena? Sormena lantzen duten artistek tokia izango dute hurrengo udako jaialdietan?
Ziurgabetasun eta zalantzaz beteriko etorkizunari tarte batean ihes egiteko, Zeru bat, hamaika bide erakusketa proposatzen digu Gasteizko Artium Museoak. Konfinamendua baino lehenago estreinatu zen erakusketa honek Euskal Herriko zenbait artistaren artelanak ditu ikusgai. 1977-2002 bitarteko eraldaketa politiko, kultural eta sozialak ditu mintzagai, eta Nestor Basterretxea, Itziar Okariz, Jorge Oteiza, Eduardo Chillida, Esther Ferrer eta beste hainbaten lanak biltzen ditu.
Adierazpen aniztasunaren barnean egiten du ibilbidea museoak proposaturiko ibilbide honek. Ehun artelan, dokumentu eta artxibo-irudi baino gehiago jasotzen ditu erakusketak, eta tokikoaren eta globalaren arteko talkak erakutsi nahi dizkigu. Mugimenduz beteriko urteetan Euskal Herria gune oso aktiboa izan zen, hainbat arrazoirengatik, hala nola, gainbeheran zegoen industria eredua, diktadurak egindako errepresioa…
Ziurgabetasun eta aukera berrien testuinguru horretan, egoera berriak eskatzen zuenera moldatu zen artea. Garai hartako artista askok, herri-administrazioarentzat eta sortzen ari ziren erakundeentzat iruditegiak sortzeko zeregina hartu zuten: Eduardo Chillidak esaterako, EHUko logotipoa diseinatu zuen. Chillidaz gain, garai horretako euskal artea ulertzeko ezinbestekoak diren Oteiza eta Basterretxearen artelanak.
Itziar Okarizen artelanek ere indarra ematen diote erakusketari. Haren lanetan gorputzaren eta hizkuntzaren arteko konexioak sortzen du donostiarraren identitatea. 1990eko hamarkadan egindako argazki batzuen bidez, pijama daraman gazte kaskamotza hozkailu barrura begira dago. Gaztearen buruak Lurra irudikatzen du, buruko azalak ura eta ile motzek, aldiz, kontinenteak.
Laburbilduz, Zeru bat, hamaika bide erakusketan homogenizazioaren kontrako euskal aldarria adierazten da. Artelanek egonkortasuna eman nahi izan zieten garai ezegonkorrei. Errealitatea kritikotasunetik adierazteko ahalegin multzoa da, ordena apurtzeko modu bat.
Denbora darama “ingurua intentsifikatzeko gai diren horiei” begira eta horiekin lan egiten saiatzen, horretarako gertu duenari arreta jarriz. Irudietatik, hitzetatik, argitik eta horiek espazioan agertzeko duten forma eta moduetatik egiten du lan, batez ere. Orain... [+]
Talde erlijioso batek eskatuta kenduko dute LKN artistaren obra Iruñeko Morea saltokitik: "Ez dut inoiz iraintzeko asmorik izan; nire begirada artistikoa eskaini nahi nuen".
Euskal Herrian argazkigintzan emakume aitzindaria izan zen Eulalia Abaitua Allende-Salazar (Bilbo, 1853 – Bilbo, 1943). XX. mendeko euskal gizartea erakusten digute berak eginiko argazkiek: eguneroko jardunak, lanbideak, jaiak... jaso zituen. Emakume baten begiradak... [+]
"Hamaika arrazoi lurraldea defendatzeko" izeneko erakusketa artistiko honetan, Euskal Herriko hamaika ilustratzailek parte hartu dute eta makroproiektu eolikoek kaltetutako Euskal Herriko zenbait familia eta bizilagunen hamaika testigantza ere jasotzen dira. Etxalarko... [+]