Konstantin poeman agerian uzten ditu Aritz Gorrotxategik (Donostia, 1975) bere Itaka guztiak, eta poesia mota hau urari buruz ere badela ikusten da, denborari buruz ere badela: “Utzi barrenari/ itsasaldian sartzen,/ elika dezala haizeak/ suzko aparra”.
Irun Hiriko Kutxa literatura lehiaketan saridun, Amua prudentzia ariketa bat da, jolas neurtu bat, mitoen eta lezio txikien bitartez hitz egiten diguna egunero hasten den horretaz, bizitzaz. Hausnarketa opatzen digu gauaren erdian, itsasargi antzeko batzuk paratu haitzen ertzetan. Aritz Gorrotxategik kenduz-kenduz ondu du liburu soil baina elegante bat. Argitasunaren eta gardentsaunaren bila ei dabil, eta poemategi hau beste pauso bat da bide horretan. Izan ere, maiz adornua eta itzulingurua baino lagun hobeak izan ohi dira neurria eta hitza.
Horrek ez du esan nahi, ostera, filosofoa ez denik ume izan, eta ez zaionik gustatzen esapide baten gozoa, edo metafora baten beste aldea: “Astoa aldean, muinoan gora/ dator nekazaria bakarrik./ Esku zartatuak ikus ditzaket/ azala zimur, bihotza lehor./ Ziur tanta bat nahikoa duela/ bularreko landarea hazteko/ -ardoarena bada, hobe”. Askotan, ustekabean, idazleak konbentzionala ez den irudi batekin errematatzen ditu definizio bat edo ideia bat: “Zer egiten duzu hor geldi,/ txaluparia zain dugu./ Bota du berriz bizitzak/ bere amua, arku bila/ dabil gezia”.
Amua-ko eszenak badute basamortu zapore bat, hipotesi itxura bat. Mundua ulertzeko alferreko beste ahalegin bat begitandu zait, beti merezi duena egitea, eta beti dena ezinezko. Gero eta introspekzio lan handiagoa, gainera, emaitza ederragoak lortzen ditu Gorrotxategik. Erreferentzia eta makulu gehiegi erabiltzen dituen poemetan, direla pentsalarienak direla idazleenak, lausotu egiten zaio poesia, galdu berezko indarra.
Eite klasikoak atsegin badituzu liburu honek patxada eta perspektiba eskainiko dizkizu. Hartu, pixka bat probatu, eta zaporea ahoan erabiltzeko dira tonu pausatuko berba hilezkor hauek. Badaki Aritz Gorrotxategik esaten artez eta esaten kontuz, eta kontatzen ipuin baten antzera poemak.
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]
Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025
-----------------------------------------------------------
Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]
hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025
Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025
-----------------------------------------------------------
Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]
Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024
Asfaltoaren azpian, lorea
Testua: Mónica Rodríguez
Ilustrazioak: Rocío Araya
Itzulpena: Itziar Ultzurrun
A fin de cuentos, 2025
Odolaren matxinadak. Gorputza, politika eta afektuak
Miren Guilló
EHU, 2024
Miren Guilló antropologoaren saiakera berria argitaratu du EHUk. Odolaren matxinada da izenburu... [+]
Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024
-----------------------------------------------------------
Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]
Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024
---------------------------------------------------------
1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]