Kamikaze arduratsua


2025eko apirilaren 22an

Guardasol gorria
Lutxo Egia
Susa, 2024

--------------------------------------------------------
 
Hau gerra bat da eta lubakiak behar ditugu. Izan ere, Bilboko Guka kolektiboak hurrengoak erakutsi dizkigu, besteak beste: Arriagako ekitaldien artean, %20 baino ez da euskaraz izan, eta Bilboko Udalak helduentzat dauzkan kultur-jardueren artean, %2,5. Lubaki horietako bat da Bira Kultur Gunea, eta Lutxo Egia lubaki horretako borrokalarietako bat. Bada, Egiak Guardasol gorria testu eszenikoen bilduma argitaratu berri du Susak EHAZErekin apailatzen duen Ganbila bilduman.
 
Protagonistetako batek dioen bezala, “autosuntsiketarako pilotu automatikoa martxan” daukan zibilizazioan bizi gara. Eta guk diogu liburu honek autosuntsiketa horren egoera ezberdinak eszenaratzen dizkigula: Free tour-ek gida turistiko gentrifikatzaile amorratuaren errieta; Hamalau-k suizidioen notario baten hausnarketak; Identitarteak-ek garenaren eztabaida dialektiko surrealista; eta Haren da nire-k Oxtul Aigé alter egoaren komeriak, Harkaitz Canok gidatuta eta Ana Galarragak egiaztatuta. Egiak Canori esaten dion bezala “arteak ezohikoa eskatzen du” eta, baiki, liburu hau ezohikoaren biaje ezin barregarriagoa da.

Halako biajeak dakigun zerbait darakus: guztia da konstrukto bat. Baina urrunago doa: zer gertatuko litzateke dakigun hori serioski hartuko bagenu eta absurdoz eta umorez deseraiki? Horixe da liburuari aurkitu diogun hari eroalea. Adibidez, zalantzan jartzen da bizitza bera ulertzeko daukagun modua eta esaten da “ekintza kamikaze arduratsu” baten baitan bizi garela. Galdetuko da “ez bagara garena, eta ez bagara izan asmo duguna, zer ote gara?”. Eta bukatzeko, Galarragak ebatziko du zera egiaztatu zuela: “Fikzioa egia bezain sinesgarria dela”. Eta behin konstruktoak deseraikita, zer?

Bada, behin deseraikita: Bira. Hau da, kamikazeok arduratsuak izanik, berreraikuntzarako espazioak behar ditugu. Behar ditugu lekuak nor izan nahi dugun entseatzeko. Gure borrokak zeintzuk diren erabakitzeko. Ezinbestean euskaraz arituko diren espazioak behar ditugu Bilbon arduratsuki izango bagara kamikaze.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Puntadaz puntada aldatzen

Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025

-----------------------------------------------------------

Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]


Gure iragan femenino eta feministaz

Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024

----------------------------------------------------------------

Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]


Herriaren bihotza zabaltzeko giltza

Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024

-----------------------------------------------------

Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]


Lore bat izan zen

Asfaltoaren azpian, lorea
Testua: Mónica Rodríguez
Ilustrazioak: Rocío Araya
Itzulpena: Itziar Ultzurrun
A fin de cuentos, 2025

--------------------------------------------------------
Liburu honetara hurbiltzen dena harrituta gera daiteke, liburu... [+]

Matxinadara!

Odolaren matxinadak. Gorputza, politika eta afektuak
Miren Guilló
EHU, 2024

--------------------------------------------------------------------
 

Miren Guilló antropologoaren saiakera berria argitaratu du EHUk. Odolaren matxinada da izenburu... [+]


Humanismotranshumanismo...

Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024

-----------------------------------------------------------

Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]


Mona Lisaren lapurreta

Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024

---------------------------------------------------------

1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]


Etxea. Aitarena, amarena, ahizparena. Nirea

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024

-----------------------------------------------------

Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]


Dramaturgoen ‘herstory’-rako

Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024

---------------------------------------------------

Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]


Arriskuen aurrean, Ernaux

Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024

-----------------------------------------------------------
 
Klinikoa, zorrotza, politikoa, intimoa, autobiografikoa. Horrelakoak erabili izan dira maiz Annie Ernauxen lana eta idazketa... [+]

Errugabetasuna frogatzen

Segundo erabakigarriak
Manu López Gaseni
Elkar, 2024

--------------------------------------------------

Nobela labur hau irakurtzen hasi eta harrapatuta sentitzen zara, eta horretan badu zerikusia idazleak ezarritako erritmo bizi eta azkarrak. Lehen hamar... [+]


Eklipsea

Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024

-------------------------------------------------------

Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]


Ama(ma)ren artilezko jertsea

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024

----------------------------------------------------

Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]


Itsasoak ere baditu mila aurpegi

Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022

--------------------------------------------

Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]


Mutu

Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024

-------------------------------------------

Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]


Eguneraketa berriak daude