San Silbestre eta San Garmin

Momok (Michael Ende, 1973) alde batetik bestera presaka bizi ziren gizakiei begiratzen zien. Halaber, nik harriduraz so egin diet ere, haren moduan, Karmele Jaiok Runner artikuluan deskribatzen duen moduko kronometroa –helmuga ziztu bizian gurutzatu ondoren– gelditu zuten korrikalari lehiakorrei. Arnas estuka makurtuta, eskuekin hankak helduta, gogobetetasuna zen nagusi haien aurpegietan; ez zen baina, azkenekoen artean eskutik helduta sartu zen neska-mutilen kuadrilarena baino asebetetze handiagoa, ez itxuran behintzat.

San Silbestre eta antzeko lasterketen berezko izaera herrikoiaren arrastorik ote dagoen hausnartzen nuen bitartean, herrikoia kontzeptua beraren esanahiaren aldaketan erreparatu behar genuela pentsatu nuen. Begi-bistakoa zen han-hemenka zebiltzan kirolariek oso helburu ezberdinak zituztela egun horretan, besteak beste, irabazi, norbere burua frogatu, marka bat hautsi, entrenatu, lagun artean kirola egin, izerditu, partekatu, eta abar. Zalantzarik gabe helburu horiek guztiak errespetagarriak dira, baina zalantzagarria izan daitekeena da, horietako batzuk lasterketa herrikoien kontzeptuarekin bateragarriak ote diren: batetik, lasterketaren helburuetako bat adiskidetasun giroan amaitzen den urteari agur esatea bada, eta urtez urte herritar gehiagok parte hartu dezaten sustatu nahi bada, arestian deskribatutako irudiak justu kontrako efektua sortu dezakeelako. Eta bestetik, geroz eta gizarte lehiakorragoaren zantzuak proba honetan ere aurkitzeak, ezin bestean, iraganeko herrikoi kutsua abiadura, presa, marka, denbora eta gailentzea bezalako hitzekin berreraikitzera eramaten gaituelako.

Slow mountain-a edo mendizaletasun erlaxatua bultzatzeko garrantziaz mintzo da nire lagun bat, lasaitasunez berriketan egin eta paisaiaz gozatzeko. Zergatik ideia hau ez aplikatu herri giroa eta herritarren arteko harremanak sustatzeko hainbat kirol probetan? Lehia kirolaren parte da eta izango da, baina haurrei behin eta berriz esaten diegun moduan geuk ere onartu beharko genuke bizitzako momentu eta kirol esparru ezberdinetan lehiaketak esanahi desberdinak hartzen dituela, eta ez duela zertan lehentasun izan behar uneoro.

Beraz, erabaki behar dugu lasterketa herrikoiak egiteko moduak definituko gaituen ala geuk definitu nahi dugun lasterketa herrikoiek eduki behar duten esanahia. Ezer egin ezean ziur naiz Momoko gizon grisek haien sareetan harrapatuko gaituztela.
Zilbor-hesteak ezin dira horrela eten.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Itzalaldia

Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.


Analisia
Grebak, sistema eraldatzeko

ARGIAren efemerideen kanalean topatu dut berri zaharra: 1918ko apirilaren 23an, Irlandako langileek greba orokorra egin zuten I. Mundu Gerrarako derrigorrezko erreklutamenduaren aurka. Langileen eta independentziazaleen erantzunari esker, Britainia Handiak atzera egin behar izan... [+]


Immigrazioa eta sindikatuak, eskubide unibertsalak ala porrot kolektiboa

Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]


Teknologia
Esnearen bidea

Automatizazioaren eta abereen inguruan kuxkuxeatzen ari nintzela, ukuilu automatizatuen informazioa hasi naiz eskuratzen. Nire idazmahaiaren erosotasunetik idazten, gizakion kontsumorako modu masiboan esplotatzen ditugun abereen bizitzak nahiko penagarriak direla iruditzen zait,... [+]


2025-04-30 | June Fernández
Meloi saltzailea
Rowling ala Millerey

Errepikatu nirekin: Sara Millerey. Ez dezagun ahaztu bere izena. Transfeminizidioaren biktima da Millerey: gorrototzaile transmisogino batek torturatu zuen, besoak moztu zizkion eta bizirik bota zuen ibaiertz batera. Bi orduko agoniaren ondoren hil zen.

Errazagoa da J.K... [+]


2025-04-30 | Aingeru Epaltza
Europar bizimodua

Posible da, nonbait, zoriontasuna neurtzea. Are, bada horretan tematzen denik. NBEk ez du arrakasta handirik munduko bakeari eusten, baina halako tasuna planetan zehar nola dagoen banatua erakusten du urtero, txosten batean. Funtsean zerrenda bat da, herrialdez herrialde, zein... [+]


Errolda denontzat!

Maiatzaren 11n, igandea, Errekalde plazan (Bilbo) hitzordua dugu euskal hiri eta herrietan bizi diren pertsona guztiek errolda izan dezaten aldarrikatzeko korrikan. Ekintza hori gure udalerrietan bizi den inor erroldarik gabe ez egotea bultzatzen duen kanpaina zabal baten... [+]


2025-04-30 | Sukar Horia
Turismotik bizi, ala nekez bizi?

Duela urtebete eskas Espainiako aireportuen sarea kudeatzen duen AENA enpresa publikoak iragarri zuen Loiuko aireportuko terminala handitu nahi duela. 2024an 7 milioi bidaiariren langatik gertu gelditu zen eta, handitzeak aurrera eginez gero, 2030. urtetik aurrera 13-14 milioi... [+]


2025-04-30 | Sonia González
Zaurgarritasunaren tranpa

Zenbait urtetatik hona sarri entzuten dugun kontzeptua da zaurgarritasuna. Gaur gaurkoz, diskurtso politikoetan pertsona zaurgarriez aritzea ohikoa da. Seguru nago nik ere inoiz erabili dudala berba hori Bizilan.eus webgunean, eskubide laboralak eta prestazio sozialak azaltzeko... [+]


Eurokeynesianismo militarra

Europa berrarmatu. Europa defendatzeko berrindustrializatu. Hori da azkenaldian Europar Batasuneko agintari politikoek sustatu nahi duten agenda, Europako defentsari buruzko Liburu Zuria, Europa BirArmatu eta 2030 Prestasuna planen bidez. Militarismoa sustatzeko aitzakiak dira... [+]


Norabidea erakusten duten zenbait ohar, Aritz Otxandianori gertatutakoaren harira

Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]


2025-04-23 | Behe Banda
barra warroak
Unpopular opinion

Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]


Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


Eguneraketa berriak daude