Duzunaritze argiaren mendeurrenaren lekuko
aurre egingo dieten hedabide independenteak
2019a urte berezia izan da ARGIArentzat, esku artean duzun ale hau ere bada horren adibide. Ehun urte betetzea ez baita lorpen makala, are gehiago euskarazko hedabide txiki batentzat. Ospakizunek forma ezberdinak hartu dituzte urte oso honetan zehar eta, nola ez, landa eremuko ingurune naturalera ere hurbildu nahi izan dituzte ospakizunak: azaroaren 23an Duzunaritzen egin zen “100 urteko paisaian 111 pauso” izeneko egun-pasa berezia, EHKOlektiboa eta Biharko Lurraren Elkartearekin (BLE) elkarlanean antolatua.
“Ze arraroa,euririk gabe Nafarroa”
Nafarroa Behereko Garazi eskualdean bildu ziren 80 bat lagun larunbat hartan, euriari eta hotzari aurre eginez. Jon Harlouchetek hartu zituen Idiartia etxaldean, goizeko 10:30ean. Handik, Duzunaritze herrira ibilaldia egin zuten hurbildutakoek, Jakoba Errekondok bertako paisaiari buruz emandako azalpenez lagunduta. Landareetatik abiatuta elikaduraz, mistikaz, heriotzaz, koloreez edota hizkuntzaz aritu zen Errekondo.
Etxaldera bueltan, EHKOlektiboak eta BLEk prestatutako saldak berotu zituen ibiltariak. Ondoren, ikuiluan lasto-fardoz osatutako anfiteatroan hitzaldia eskaini zieten Harlouchet aita-semeek hurbildutakoei: etxaldearen historia azaldu, azken urteetan egin dituzten aldaketa eta hobekuntzak ezagutarazi eta eredu ekologikoan jardutearen garrantziaz aritu ziren. Harlouchet kide den Arto Gorriak elkartearen lana ezagutzeko aukera ere izan zuten hurbildutakoek.
Bazkaria, liburu aurkezpena eta emanaldia
Eguerdian etxaldearen zurezko ganbaran bazkari ederra gozatu zuten, bertako produktu ekologikoz egina. Bazkalostean, Sustrai Colinak irriz jarri zituen entzuleak, bakarrizketa umoretsua eta bertsoak uztartuz. Ondoren, Errekondok Argiarekin atera duen azken liburua aurkeztu zuen: 111 hostoz eta orriz jantzi. Liburuan parte hartu duten hainbat kide atera ziren jarraian: Itxaro Borda, Sustrai Colina eta Pantxika Maitia, eta lurrari buruzko jakintzaz mintzatu ziren, kulturaren esparrutik. Eguna bukatzeko, Buztinezko Etorkizuna testua irakurri zuen Bordak, Ibon RGren musikaz lagunduta eta Colinaren bertsoen parte-hartzearekin. Egun borobila mendeurren borobil batentzat!
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]
Duela urtebete pasa gauzatu zuten Ortulaguntza proiektua Debagoienan. Langile bat kontratatu dute bailarako nekazaritza proiektu txikietan txandaka lanean aritzeko, hartara ekoizleei lan karga arintzeko eta baldintzak duintzeko. “Sektorea zaurgarri zegoela eta errelebo... [+]
Maiatzaren 10ean egun osoko festa berezia antolatu dute Zestoako Amilibia baserrian. Agroekologiaren eta elikadura burujabetzaren alde, Gipuzkoako Biolur elkarteak abiatutako proiektua da Amillubi, eta udaberriko hitzordua aitzakia paregabea izanen da tarte eder bat partekatu... [+]
Proventza eskualdean, Alpeen hegoaldean abiatu zuten Lili Saint-Laurent euskaldunak eta Mathias Guibert proventzarrak abeltzaintza proiektua duela hamar urte pasatxo. “Ardi, ahuntz, behi, txerri eta pottokekin plantatu ginen etxalde dibertsifikatua landuz, baina laborantza... [+]