Hazi zaindarien sarea zabaltzeko ekimena gasteizen
1996an sortu zenetik tokiko barietateen babes eta zaintza lanean dihardu Euskal Herriko Hazien Sareak. Hazien babes eta kontserbazioan konplize garrantzitsuak ditu elkarteak: hazi eta fruitu-arbola zaindariak. “Beraiek dira gure proiektuaren muina: haziak eta barietateak lursailetan mantentzeko zaindariak dira gure protagonistak”, aitortu du Joseba Ibargurengoitia sareko dinamizatzaileak.
Hazi banaketa
Irailaren 21ean tokiko barietateen hazi eta landare banaketa egingo du sareak Gasteizen, Olarizuko lorategi botanikoan. 11:00etan Paco Saenzek hitzaldia emanen du: Abizenik gabeko Nekazaritza, ezagutzak soiltzen. “Nekazaritzari abizen asko jartzen dizkiogu agroekologian: erregeneratiboa, permakultura, biodinamika, ekologikoa, naturala… Hainbat izen erabiltzen ditugu, eta horren inguruan hausnartzeko izanen da hitzaldia”, dio Ibargurengoitiak. Hitzaldiaren ondoren, sarearen bankuko haziak banatuko dituzte jendearen artean. “Irekia da parte-hartzea, kopuru handian ditugun barietateak ematen ditugu”. Udazkeneko eta neguko barietateak izanen dira eskainiko dituztenak: Astigarribiako gari arteko baba beltza, Herediako baba, Martina letxuga, Ajangizko ilarra, Gaubeako letxuga… Ekimenak hazien eta zaindarien erakusleiho izan nahi du, eta jende berria erakartzeko helburua dauka.
Ehunka zaindari euskal herri osoan barrena
Hazien bankuko ortu barietateen artean, 600 baino gehiago dituztela kalkulatzen du Ibargurengoitiak, eta fruitu-arbolen kasuan 1.500 baino barietate gehiago. Euskal Herriko zazpi probintzietatik jaso dituzte urteotan haziak. “Zaila da zaindari kopurua kalkulatzen, baina gutxi gorabehera, hazien 200 zaindari baino gehiago egonen dira ziur, eta fruitu-arbolenean 300 bat ere bai”, azaldu du.
Hazien banaketa egiten duten laugarren aldia izanen dute aurtengoa. Aurreko urteetan jendetza hurbildu dela eta ekimenak interesa piztu duela esan digu. Horregatik eskatzen dute orain ekimenean parte hartu nahi dutenek aurrez izena ematea. 688 855 226 telefono zenbakira deituz edo haziensarea@gmail.com helbidera idatziz eman daiteke izena.
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Marurin kokatutako proiektua da Mustai Ortua, Gorka Areitio Elorduik eta Marcela Pava Gomezek bultzatua. Diseinu grafikoko ikasketak egin zituen Areitiok eta horretan ari zen lanean, baina gainezka eginda zebilen. Pava, berriz, abokatua da lanbidez, baina ezin zuen horretan... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
2024ko irailetik martxan dute Urduñan Belardi hiltegia eta haragi-eraldaketarako gunea. Elikadura burujabetzaren bueltan herrian urte askoan egin duten prozesuaren ondorio da proiektua, Bedarbide abeltzainen elkarteak bultzatu duena. “Sektorean egindako ikerketatik,... [+]
Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]