Paris sutan
Frantzian XIV. mendetik gertatzen dira noiz behinka mugidak herri matxinada kutsuarekin, baserritar, langile zein ikasleen artean. 1968ko maiatza izan zen gogorrenetako eta erabakigarrienetako bat. Lau astetik hona ikusten ari gara jaka horidunen mobilizazioak, zeinak Ipar Euskal Herrian ere baduten eraginik.
Erregaien prezioaren igoera jatorri duten mobilizazio hauek Parisen beste batzuekin batu dira eta gerrilla urbanoaren antza ari dira hartzen. Iritzi publikoa galdezka ari da, zein dagoen jaka horidunen atzean. Badirudi, ezkerreko jendea dela –badaude eskuin muturreko batzuk ere–, izendatzaile komun batekin: Gobernuaren eta bere politika ekonomiko zein sozialen kontra egitea. Orain, ikasle eta langileen babesa ere jaso dute; hasi dira manifestazioak eta grebak.
Paris “sutan” dago jadanik. Gobernua hasi da larritzen: herri mugimendu hori desaktibatu nahian dabil alderdi politiko eta sindikatu tradizionalen bidez, mobilizazioen aldarrikapenetatik aparte egon baitira orain arte azken horiek. Sistemak bere estatus ekonomiko eta politikoa mantendu nahi du, hura zalantzan jartzen duten matxinaden aurrean. Ez da kasualitatea inkesta baten arabera Frantziako Estatuko herritarren %90 egotea mobilizazioen alde –biolentziarik gabekoak baldin badira–. Aitzitik, egunotan piztu den biolentziaren alde herritar horien %15 egoteak ere ez gaitu ezustean harrapatu behar.
Zerbait larria ari da gertatzen gizartean halako egoerak baldin badaude. Mugimendua errepresioaren bidetik desaktibatu nahi izatea biolentzia sustatzea da. Politika ekonomiko eta sozial berriekin bilatu behar zaio irtenbidea arazoari, eta muinera jo nahi izanez gero, sistema bera aldatu beharko litzateke.
Eritasunaren kontrako protokoloa salatzeko eta prefeturarekin hitzordu bat lortzeko asmoz, bideratu dute okupazioa ehun bat laborarik. Tuberkulosia kasu batzuk agerturik Zuberoan, eritasunaren kontrako neurri sanitarioak segitu beharrean dira inguru horietako 280 etxalde... [+]
Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]
Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]
Ur kontaminatua ur mineral eta ur natural gisa saltzen aritu dira urte luzeetan Nestlé eta Sources Alma multinazional frantsesak. Legez kanpoko filtrazioak, iturburuko ura txorrotakoarekin nahasi izana... kontsumitzaileen osagarria bigarren mailan jarri eta bere interes... [+]
Baldintzapeko askatasunaren alde agertu bada ere Parisko dei auzitegia, ekainaren 19ra atzeratu du epaia, Georges Ibrahim Abdallahk ez dizkielako kalte-galerak ordaindu AEBei. Baldintzapeko askatasunaren alde agertu zen azaroaren 15ean Frantziako Zigorrak Aplikatzeko Epaitegia,... [+]
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
331 diputatuk bozkatu dute ezkerrak aurkezturiko zentsura mozioaren alde. Eskuin muturrak babestu du ezkerraren testua, eta horrek ekarri du gehiengoa lortu izana. Emmanuel Macron presidenteak hitza hartuko du ostegun honetan 20:00etan.
Frantziako Gobernuaren aurrekontu proiektuan Gizarte Segurantzan egitekoak dituzten murrizketak salatzeko mobilizazio eguna dute ostegunean. Manifestazioa abiatuko dute 10:00etan Baionako geltoki aitzinetik. Bezperan, zentsura mozioaren alde eman dute botoa Frantziako... [+]
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]
Duela bi aste, Frantziako irratien finantziamendua zalantzan zen, Frantziako Kultur Ministerioak %35 apaldu nahi baitzituen elkarte irrati lokalei bideratu dirulaguntzak. Orduan, 200 bat elkarte ziren lanjerrean eta horien artean Iparraldeko Euskal Irratiak.
Azalpena... [+]
Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]
Larunbat honetan aurkeztu du Frantziako gobernu berriaren osaketa Michel Barnier lehen ministroak. Eskuin muturreko RN alderdiak defendaturiko ideiak dituzten hainbat politikari eskuindar jarri ditu gobernuko karguetan. "Legetimitaterik gabeko gobernua" dela salatu du,... [+]
Eskuin muturreko RN alderdia da Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeen lehen itzuliko garaile handia. RN alderdiak %33,15 jaso du, ezkerreko Fronte Herritar Berriak %27,99 eta Macronen Ensemble alderdiak %20,04.