Momentu fantastikoa
Malen Vilches, Josune Muñoz eta Gema Lasarte mahai-inguruan. Haiekin, literatura eta feminismoa batzen dituen eta ekitaldiaren antolatzaile izan zen Sareinak taldeko kideak eta Gema Lasarteren Gasteizko irakurle klubeko partaideak.
Irakurle klub feministak gaur bezala egituratuta ez zeuden garaiaz hasi dira hizketan. Josune Muñozek –zerbitzu literarioak eskaintzen dituen Skolastikaren sortzailea– duela 30 urteko gosea aipatu du, Euskal Filologian idazle emakumezkoak ikasten ez ziren garaia. Vilchesek irakurle klub deitzen ez ziren baina egiteko bera zuten irakurketa molde kolektiboak gogoratu ditu. Miedo a volar, El cuaderno dorado, Mujer habitada, Dalloway Andrea, eta beste. Gaztelaniaz, ezin bestela. Gaur bezala orduan ere mugimendu feministak ikasi beharra zuen, liburu bidezko eztabaidak formakuntza modu bat ziren. Oraingoa ordea, “momentu fantastikoa da, King Kong Teoria, Caliban eta sorgina... euskaraz ditugu!”, dio Muñozek.
Gema Lasartek Gasteizko irakurle kluba gidatzen du duela lau urtez geroztik. Kluba elkarrekin ikasteko proposamentzat du, “dialektikak jakintza sortzen du”. Lasartek partaide kopuruari garrantzi berezia ematen dio, alegia, talde handiegiek klubak duen egitekoa ahultzeko arriskua dute. Izan ere, irakurle taldeak plazak dira, denek hitz egiteko, eztabaidatzeko, emakumeak ahalduntzeko prozesu. Mihiari hozka egiten dio partaide guztiek hitz egin arte isilik egoteko. Euskal emakume idazleak lehenesten ditu, gazteak eta klasikoak tartekatu. Hiru helburu orokorretan definitu ditu irakurle taldeok: eztabaida sortu eta partaideak literaturara eta feminismora gerturatu. Bi gauza botatzen ditu faltan Lasartek. Batetik, gazte gutxi dabilela irakurle taldeetan. Mugimendu feministan gazteak asko dira eta irakurle taldeetan urri. Bestetik, egindakoa ez gordetzearen kezka du: “Liburu bat komentatzen dugun bakoitzean eskola egiten dugu, hain gogoeta sakonak unibertsitatean ere ez dira egiten. Momentuko jakintza nola gorde edo nola plazaratu pentsatu beharra dugu”. Lasarteren hausnarketak eztabaida piztu du. Unibertsitatearen ezaugarrietako bat hierarkia izanik, irakurle klubetako lanaz interesik ez duela dio batek. Irakurle taldeak balioan jartzea lortuz gero, agian orduan piztuko zaio interesa. Beste batek anekdota kontatu du: institutuetan liburu berak programatzen dituzte urtero, sarri gazteentzat desegokiak, astunak. Halako batean irakasle batek bestelako liburu bat programatu du eta arrakasta izan du. Liburu hori proposatu du irakasle batek beste eskola batean, eta irakasle kideen errezeloak: “Zein da liburua? Nork gomendatu du liburu hori?”. Mugimendu feministatik datorrenari beldurra agian?
Hirugarren batek zalantzan jarri du herri mugimendutik eragin diren irakurle taldeek lotura behar dutenik akademiarekin, “herrikoiak herrikoia izaten segi behar du, mugimenduarena da”.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Abuztuaren 1ean agurra egin zioten Txema Larreari Bilbon. Tanatorioaren areto nagusia jendez gainezka egon arren, hainbat lagun geratu ziren kanpoan, tokirik gabe. Eserlekuetan euskal kultura eta politikaren hainbat izen ezagun zeuden (‘Ezkerra’, Laura Mintegi, Bernardo Atxaga, Txema Aranaz, Lutxo Egia, Ruper Ordorika...), baita Txema Larrearen gertukoenak ere; senideak eta Ederki tabernan elkartzen direnak ostiralero bazkaltzeko.
Euskal arte garaikideari buruzko ‘Zuloa’ izeneko saiakera bilduma plazaratu berri du Xabier Gantzarain Etxaniz idazle eta arte kritikariak (Azkoitia, 1975). Euskal Herriko historia hurbilaren ezagutza zabaltzeko asmoz, Debako Udalak eta Elkar argitaletxeak ematen duten Tene Mujika bekari esker landu du 23 artelani buruzko azterketa. Bertan, horiek ardatz hartuta, egungo euskal artearen eta gizartearen arteko harremanak ikertu ditu. Saiakera liburu horren harira, arteaz, kulturaz,... [+]
Jesus Lozak esaten baldin badu efizientzia ez dela zenbakitan bakarrik neurtzen, esplikatu beharko luke zer beste funtzio betetzen duen AHTk “behar bezala”. Baina esplikatu beharko luke serio, zeren Radio Euskadin eman duen azalpen honek brometakoa dirudi.
Hendaiako Eider Rodriguez idazlearekin solastu dira Booktegiko lagunak, ipuingintzari buruz gehien bat. 'Urtebetetze festa' liburua hemendik deskargatu daiteke: booktegi.eus/liburu.php?id=113
Gotzon Barandiaranek bere lanaz, literaturaz, sorkuntzaz eta abarrez hitz egin du. 'Katamalo' liburua hemendik deskargatu daiteke: booktegi.eus/liburu.php?id=111
Lutxo Egia idazlearekin solasean. Besteak beste, 'Identitarteak' lanaren eta Euskaraldiaren inguruan hitz egin du. Liburua ondorengo estekan deskargatu daiteke: www.booktegi.eus/liburu.php?id=109
Booktegik, euskarazko liburuak interneten doan zabaltzeko proiektuak, zuzeneko emanaldi literarioa antolatu zuen 2017ko urriaren 9an, Donostiako Koldo Mitxelena Kulturgunean. Bederatzi lagunek hartu zuten parte: Ane Labaka, Antonio Casado de Rocha, Gari Berasaluze, Gonzalo Etxague, Harkaitz Cano, Mikel Martinez, Patxo Telleria eta Uxue Alberdi; eta moderatzaile lanetan Leire Palacios.
Maddi Etxeberria andoaindarrak eta Ugaitz Agirre usurbildarrak Zein usain dute oroitzapenek eta Tximeletak bizkarrean izeneko liburu berriak aurkeztu dituzte ekain honetan.
